Ekonomide gerek dünyada gerek Türkiye'nin kendi iç dinamikler yaşananlar artık ne söylesek boş minvalinde sürerken, önce inşaat sektörü özelinde veriler ardından kur, maliyet, enflasyon, yatırım birçok değişken eşliğinde tırmanan fiyatlar izledik. Ev fiyatlarıyla başlayan süreç kiralara da sirayet etti. Artışlar sınırlandırıldı, sosyal konut projeleri yapıldı derken şimdi seçime giden çakıl taşları döşeli yolda konut kredisi faizlerine özel yeni düzenlemeler bekleniyor.
Bugün TÜİK, Nüfus ve Konut Sayımı 2021 istatistiklerini açıkladı. Burada ev sahipliği oranı diğer verilere bakınca ilginç bir çıkış göstermişti. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2022 yayınlanana kadar bunu baz almamız gerektiğinden Türkiye'de konut başlığını inceledik.
2002 yılında bu yana Türkiye'de yapı ruhsatı için resmi izin alınan bina sayısı ve yüzölçümlerinin görüldüğü bu grafikte, inşaat yapılan ortalama metrekare büyüklüğünün 2006 yılına geri döndüğü görülüyor. 2010-2017 aralığındaki verilerde görülen yükselişten de uzaklaşılıyor.
2016 yılında bu yana incelediğimiz TÜİK, İnşaat Maliyet Endeksinde 2022'de zirve Eylül ayında görülürken, yükseliş enflasyonla birlikte 2021 Aralık'ta başladığı için baz etkisinin görülme olasılığı da yükseliyor.
Eylül 2022'de inşaat maliyetleri bir önceki yıla oranla yüzde 119,83 oranında yükseliş göstermiş, Ekim 2022'de yüzde 117,07'ye gerilemişti.
Sütunlar, TCMB'nin Konut Fiyat Endeksi olurken, turuncu çizgi de TCMB'nin bildirdiği Türkiye'de konut metrekare fiyat ortalaması. Ekim 2022'de bir evin metrekare fiyatı 16 bin 563 TL olarak görülürken, 2010 yılı Ocak ayında bu fiyat 952 TL olmuş.
2021 Eylül ayında başlayan indirimlerle Merkez Bankası politika faizini 14 ayda 10 puan yani indirdi. Yüzde 19 ile başlayan indirim süreci 22 Aralık Perşembe 2022'nin son PPK toplantısına değin yüzde 9'da sürüyor. Bu süreçte 2021 öncesi faiz oranları daha ilişkili giderken, bu süreçten sonra farklılaşsa da bazı düzenlemeler, kampanyalar ya da sınırlamalarla yine belli oran yakalanmaya çalışıyor. 2003 yılı Nisan ayında görülen yüzde 50,94 zirvesi olan konut kredisi faiz oranları, 2010-2011 aralığında 5 ay, 2012-2013 aralığında 8 ay ve 2020 yılında yaklaşık 2 aylık süreçler haricinde hiç tek hane olmazken, 9 Aralık haftasında yüzde 19,51 oranında görülüyor.
2013 yılında itibaren TÜİK konut satışları verilerine göre 2019 yılında ev fiyatlarındaki düşüş, 2020 yılında pandemi sürecinde faiz indirimleri ve 2021 sonu enflasyon etkisiyle ev satışlarındaki yükselişler dikkat çekiyor. Günümüzde 2014-2018 ortalamasından çok uzakta değiliz.
Genel olarak TÜİK aile yapısı istatistiklerinde karşımıza çıkan ev sahipliği ve kiracılık verileri bugün açıklanan 'nüfus ve konut Sayımı' verisinde de karışımıza çıktı.
15 yılda görülmeyen bir ivme kaydeden veride Türkiye'de ev sahipliği oranı 2020 yılında yüzde 57,5 gerilemişken, 2021'de yüzde 60,7'ye geri döndü.
İçeriği okumadım, ama başlık doğruysa valla helal olsun biz boğazımızı doyurup çoluğu çocuğu eksik bırakmamaya (eğitim,barınak,sosyal faaliyetler vb) ancak yetişiyoruz. Ekonomik problem belli kesimde sadece galiba . Aşısı mı var bu enflasyonun hayırdır bizde bilelim
Mantık aynı, nasıl ki millet motu şimdi alıyor adamlarda seneye daha pahalı olacak, deyip ortak falan eve girmişler. Ama almışlar da. Yani yememiş, gezmemiş, görmemiş para biriktirmiş millet. Öncelik meselesi tabi, ama adamın evi yokken müze mi gezecek, zor işler bunlar!