TÜİK Açıkladı: Doğurganlık Oranı Nüfusu Yenileyemiyor! Ev Halkı Küçülüyor, Geniş Ailelerin 4'te Biri Yoksul
2023 yılında Türkiye'de toplam doğurganlık hızı, 1,51 çocuk olarak gerçekleşti.
2001 yılında 2,38 çocuk olan doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade ediyor. Doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterirken, doğum sayısı da 1 milyonun altına indi.
2023 yılında doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 3,27 çocuk ile Şanlıurfa olurken, en düşük olduğu il de 1,13 çocuk ile Bartın oldu.
2001 yılında doğum yapan annelerin ortalama yaşı 26,7 olurken, 2023 yılında 29,2 oldu.
İlk doğumunu 2023 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27,0 oldu.
Doğum sırasına göre, 2023 yılında doğumların yüzde 40,6'sı ilk çocuk olurken, yüzde 30,4'ü ikinci, yüzde 16,5'i üçüncü, yüzde 11,9'u ise dördüncü ve üzeri doğum olarak gerçekleşti.
Yıllar içindeyse iki ve fazla çocuk yapanların azaldığı görüldü.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğünün, azalma eğilimi göstererek 2023 yılında 3,14 kişiye düştüğü görüldü.
Yalnız yaşayanların oranı 2015 yılında yüzde 14,4 olurken, 2023 yılında bu oran 19,7'ye yükseldi.
Tek çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hanehalklarının oranı, 2015 yılında yüzde 66,9 olurken, 2023 yılında yüzde 63,8'e gerilerken, burada detay dikkat çekti.
Tek ebeveyn ve çocuktan oluşan hanehalkının oranının yükseldiği görüldü. Kısaca boşanmaların arttığın bir başka göstergesi oldu.
Ayrıca çekirdek aile bulunmayan birden çok kişiden oluşan hane halkında da yani 'paylaşımlı evlerde' artış görüldü.
Diğer yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının oranı 2015 yılında %16,5 iken 2023 yılında %13,2'ye düştü.
Evlenme istatistikleri sonuçlarına göre, 2010 yılında gerçekleşen resmi evlenmelerin %5,9'unun akraba evliliği olduğu ve bu oranın sonraki yıllarda düşüş göstererek 2018 yılında %4,3, 2023 yılında ise %3,2 olduğu görüldü.
Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2023 sonuçlarına göre bireylerin mutluluk kaynağı olan kişiler incelendiğinde, kendilerini en çok ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı %69,9 oldu.
Bunu sırasıyla yüzde 15 ile çocukları, yüzde 5,4 ile kendisi, yüzde 3,8 ile eşi, yüzde 2,9 ile anne/babası ve yüzde 1,8 ile torunları takip etti.
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, evden İnternete erişim imkânına sahip olan hanelerin oranı yüzde 95,5 oldu.
İnternet erişimi artarken, dizüstü, tablet, netbook gibi taşınabilir bilgisayar bulunma oranı yüzde 45,2'ye geriledi. Cep telefonu/akıllı telefon bulunma oranı yüzde 99,7'ye yükseldi.
Geniş ailelerin yüzde 25,7'si yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60'ı dikkate alınarak belirlenen sınıra göre yoksulluk oranı 2023 yılında %21,7 olarak gerçekleşti.
Hanehalkı tipine göre yoksulluk oranı incelendiğinde ise tek kişilik hanehalklarının %13,7'sinin, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının %21,6'sının, geniş ailelerden oluşan hanehalklarının %25,7'sinin yoksulluk sınırının altında yaşadığı gözlendi.
2014 yılında yüzde 61'in üzerinde olan konut sahipliği oranı yüzde 56,2'ye geriledi.
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, 2023 yılında konutun mülkiyet durumları incelendiğinde, fertlerin %56,2'sinin oturduğu konutun kendilerine ait olduğu, %27,8'inin ise kiracı olduğu görüldü. Lojmanda oturanların oranı %0,9 olurken kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise %15,1 olarak gerçekleşti.
Bireyler kendini zor geçindiriyo bi de çocuk mu bakacak??!