Hayvanlar alemi gerçekten de sürprizlerle dolu. Onlara dair her gün farklı bir bilgi edinebilirsiniz. Biz de sizlerle, bir şeyleri çalma konusunda, hırsızlığı ve kurnazlığıyla meşhur Yunan tanrısı 'Hermes' ile yarışabilecek rakunların yiyeceklerini yıkadıkları bilgisini buluşturuyoruz :) 'Nasıl ve neden?' diye soruyorsanız sizi şöyle içeriğimize alalım. 🙏
Hem etobur hem otobur (omnivar) rakunlar, bitki ve fare gibi küçük canlıları yerler. İnsanların yakınında olmaya da alışkınlar. Vahşi doğada ise bitkiler, yemişler ve meyvelerle beslenirler.
Kentsel alanlarda, 'haydut' yönleri ortaya çıkar. Bulundukları bölgelerdeki çöp tenekelerindeki yiyecekleri, evcil hayvan mamalarını çalarlar.
Purdue Üniversitesi araştırmacıları, mısır mahsullerinin vahşi hayvanlar tarafından yağmalanmasıyla ilgili bir çalışmada, zarar gören 73 bin bitkinin yüzde 87'sinden rakunların sorumlu olduğunu buldular.
Rakunlar, her biri beş parmaktan olaşan, şaşırtıcı derecede maharetli ön ayak patileri sayesinde tıpkı primatlar gibi nesneleri kolayca kavrayabilir, tutabilir ve hareket ettirebilirler.
Rakunların esnek ön ayak patileri, onlara yiyecek temin etme ve ağaca tırmanma gibi konularda yardımcı olurken; benzer hayvanlar, primatlar gibi alet kullanımına dair herhangi bir özellik göstermezler.
Bununla birlikte, rakunların el becerisi o kadar gelişmiş ki, bilim insanları bu özelliğin nasıl ve neden var olduğunu belirlemek için şok geçireceğiniz kadar çok sayıda araştırma yürütmüşler.
Ne zaman bir su kaynağının yakınında yemek yeseler, yiyecekleri suya batırıp patilerinin arasında yuvarlayarak yıkarlar.
Aslında bilimsel adları olan 'procyon lotor', kelimenin tam anlamıyla 'yıkanan/yıkayıcı ayı' anlamına gelir. Ancak yiyeceklerini yıkamak hayvanlar arasında karşılaşılan bir alışkanlık değil bildiğiniz üzere.
Rakunların yiyeceklerini yıkama alışkanlıklarını ilk kez inceleyen Londra'daki araştırmada 10 hayvan, etleri bitkileri yıkadıklarından daha çok yıkadılar, ancak yiyeceklerinden, kirli 'yuvarlak solucanları' temizlemediler. (Lyall-Watson)
Araştırma için tutulan rakunlar, su olmasa bile yiyeceklerini gerçekten suyla yıkıyorlarmış gibi ön ayaklarını hareket ettiriyorlardı. Araştırmacılara göre bu davranış, rakunların yemeklerini yemeden önce kasıtlı olarak temizlemediklerini gösteriyordu.
Başta bilim insanları, rakunların tükürük bezlerinden yoksun oldukları ve yemek yemelerini kolaylaştırmak için bir ıslaklığa ihtiyaç duydukları varsayımındaydılar.
Bunun yerine, araştırma sonuçları, davranışın yeme ile ilgili olarak dokunma deneyimini geliştirdiğini gösterdi.
Bu durum da onları dokunmaya karşı çok hassas hale getiriyor. (Rasmusson and Turnbull)
Yavaşça uyum sağlayan sinirler, hem hareketli hem de sabit 'deri yer değiştirmesine' de duyarlı ve ön ayaklarla temas eden her şeyin ağırlığı, boyutu, dokusu ve sıcaklığı hakkındaki bilgileri merkezi sinir sistemi aracılığıyla beyne iletiyor. Bununla birlikte, kürk altı tüylere ve posta bağlı sinirler de var.
Bu durumu örnekleyelim: Etrafa bir güneş gözlüğüyle baktığınızda ve sonra hemen çıkardığınızda neler olduğunu bir düşünün. Çıkardığınız an baktığınız şeyi aydınlatmak için retinalarınıza çok daha fazla ışık akın ettiği için optik sinir tepkiniz muhtemelen artar.
Benzer şekilde, rakunlar patilerini suya daldırma eylemini yaparken patilerine gelen su, ön ayaklarındaki sinirleri uyarır.
Bu da onlara daha etkili bir dokunma deneyimi sunar ve ne yemek üzere oldukları hakkında kesin bilgiler sağlar. Bu, rakunun ön sezileri onun en keskin duyusu olmadığı için oldukça işe yarar bir özelliktir.
Dokunma duyusuyla ilgili olarak rakunları primatlardan ayıran ilginç fark ise 'papiller sırtın' eksikliği.
Bunlar, cildinizde sürtünmeyi algılamanıza ve parmak izlerinizin oluşmasına yardımcı olan mikro yapılardır.
Bu bireysel canlı hücreler, basınç veya gerilim gibi duyumlara yanıt veren özel 'mekanoreseptörler' olarak hizmet eder.
Bütün bu faktörler bir araya geldiğinde, rakunların yeme davranışlarını gözlemleyen bir araştırma, el becerilerinin uzmanlaşmış olmasına rağmen, ilk izlenimde ima edilen yıkama davranışı kadar bir anormallik barındırmadığı sonucuna vardı. (Pubols and Munger)
Çünkü önceleri kuduz taşıyan, yiyecek çalan bu canlının en azından yiyeceklerini yıkama ayrıcalığı vardı. Ancak öyle görünüyor ki, artık bu yapışkan parmaklar dip bucak durulanmaya ihtiyaç duyuyor gibi...
rakun faruk :)