Trakya'nın kendine kimlikli en sevilen sütlü ve şerbetli tatlı uygulamaları...
Trakya'nın kendine kimlikli en sevilen sütlü ve şerbetli tatlı uygulamaları...
- Trakya yöre mutfağında Rumeli kökenli 'Samsa Tatlısı' sevilen lezzetler arasında yer alır. Samsa 'lokmalık' anlamına gelen, küçük dilmleri tarif etmek için kullanılan bir tabirdir. Yöre mutfağında günden güne yer etmeye başlayan 'Yemişli Samsa Tatlısı', kurutulmuş meyveler ve kuruyemişlerden oluşan malzeme zenginliğinin bu tatlı uygulamasına uyarlanmasından türetilmiştir.Yemişli Samsa Tatlısı
Cevizli sarma kadayıf özellikle ramazan sofralarında ve bayram
sofralarında yer bulur. Servis kolaylığı sunan sevilen bir şerbetli
tatlıdır. Cevizli tel kadayıf tarifinde de bahsettiğimiz gibi
kullanılacak tel kadayıf miktarının yarısı oranında tereyağ ile
tatlandırılması esastır. Şerbetinde kullanılan şeker oranı su oranından
bir miktar daha fazla tercih edilmelidir. Manda kaymağı veya dondurma
eşliğinde ve üzerine bal gezdirerek servis edilmesi lezzetini
katmerlendirir.Cevizli Sarma Kadayıf
Keşkül, sütlü tatlılar arasında en sevilenlerin başında gelir. Saray
mutfağında da yer aldığı bilinen, yapımı artık anonimleşmiş bu lezzetli
sütlü tatlıya Trakya mutfağında da çokça raslarız.Keşkül
Trakya mutfağında süt ürünleri geniş bir yer kaplar. Yörede mandıracılık
faaliyetleri yaygındır ve süt ürünleri oldukça meşhurdur. Geleneksel
sütlü tatlılara uyarlanan yeni uygulamalar ve sunumlarla mutfağımıza
yeni ürünler eklemeye başlamıştır. Bunlardan birisi de konuk
ağırlamalarda tercih edebileceğiniz, çocuklara süt ürünlerini
sevdirebilmek için mutfağınızda yer verebileceğiniz 'Paşa Lokumu'dur.Paşa Lokumu ( Lokum Tatlısı )
Hoşmerim Trakya mutfağında, özellikle de Kırklareli yöre
mutfağında sağlam yer edinmiş bir tatlıdır. Yöresel ağızla ve söyleyiş
kolaylığı sebebiyle 'höşmelim' ya da 'höşmerim' diye dillendirildiğine
de rastlarız. Hoşmerimi yine Trakya' da çokça yapılan peynir tatlısı ile
karıştırmamak gerekir. Hoşmerim ( Kırklareli Usulü )
Trakya' da unun kavrulup şerbetle demlendirilmesiyle hazırlanan bu
helvaya, kaşıkla lokmalık şekiller verilmesi sebebiyle yaşlılarımız
tarafından 'kaşık helvası' denmektektedir. Dolmalık fıstık ( çam fıstığı
) bu tatlıya çok yakışsa da, dövülmüş ceviz ile hazırlanması Trakya' ya
has bir özellik taşır.Un Helvası ( Kaşık Helvası )
Okava tatlısı Trakya'nın pekçok yerinde üç aşağı beş yukarı benzer
tariflerle yapılan şerbetli bir tatlıdır. Oklava burması, cevizli oklava
burması vb...isimlerle de bilinmektedir. Bayram sofraları için bayram
baklavası gibi ikinci bir tatlı olarak hazırlandığı olur. Oklava Tatlısı ( Oklava Burması )
'Sütlü incir tatlısı' Tekirdağ yöre mutfağının sevilen ve yöreye
kimlikli tatlılarındandır. Özellikle Ramazan sofralarının aranan
lezzetlerindendir. Yörede 'İncir dolması' adıyla da anıldığına
rastlarsınız. Tekirdağ'ın ve Kırklareli'nin Istrancalar kesiminde meşhur
olan manda kaymağı ile tadımı nefistir. Sütlü İncir Tatlısı ( Tekirdağ )
Bademi ve bademden üretilen yine Edirne ile anılan diğer lezzetleri de
düşündüğümüzde Levzine’nin saray mutfağının etkisiyle Edirne yöre
mutfağında yer bulmuş olması anlaşılabilir bir durumdur. Yörede 'Ballı Badem Helvası - Tatlısı' diye de isimlendirilmiştir. Edirne’nin meşhur “Helva Sohbetleri” geleneğinin lezzetleri arasında yer bulmuş bu helva uygulaması, eski kuşakların yitmesi, geleneğin neredeyse kaybolmaya yüz tutması ile ne yazık ki şimdilerde ancak Osmanlı Mutfağı yemekleri yapan, pek çoğu İstanbul’da bulunan konsept restaurantların menülerinden başka yerde pek hatırlanmamaktadır.Levzine ( Ballı Badem Helvası )
Oturtma tatlısı hazırlanışıyla bir parça oklava tatlısına benzeyen,
ismini daha çok siniye yerleştirilmesinden alan bir Rumeli bayram
tatlısıdır. Trakya'da Kırklareli mutfağında bu tatlıya raslarız. Bol
cevizli iç harcı, ağızda çıtırdayan kırıklanan hamuru, kolay servis
edilebilen lokmalık dilimleriyle sevilen bu tatlı bayram günlerinde
olduğu kadar, düğün ve benzeri toplantılarda da yapılan şerbetli bir
tatlıdır.Oturtma Tatlısı
Tikvenik Rumeli mutfağından devşirilmiş, özellikle Pomak göçmenlerin
yoğun yaşadığı yerlerde yapılan kendine has nüansları olan bir hamur
işidir. Babaeski, Hayrabolu, İpsala, Meriç, Pehlivanköy ve
Kırklareli'nin Balkan köylerinden Pomaklar'ın yoğun yaşadığı
yerleşimlerde bu lezzete raslamak mümkündür. Bazı yerlerde isim
değişikliğine uğrar. Tikvenik başta Bulgaristan ve Yunanistan gibi Türk
nüfusun yoğun olduğu ülke mutfaklarında da yaşatılmaktadır. Göçmenlerin
yoğun yerleşime tabi tutulduğu Trakya dışındaki yerleşimlerden
Sakarya'da 'Kabak Gıvırma' adıyla bilinir. Göçmenler kadar bu şehirde
yaşayan manav Türkmenlerce yapılıyor olması ortak harmanlanıp sahiplenen
bir kültür öğesi olduğunun da işaretidir.Tikvenik ( Kabak Gıvırma )
Badem ezmesi Edirne mutfağının çok özel bir lezzetidir. Yörenin meşhur bademlerinin Osmanlı mutfağından devşirilmiş geleneksel tariflerle tatlı, kurabiye ve helvalarda kullanıldığı biliniyor. Badem ezmesinin Deva-i Misk gibi çok köklü bir tatlı olduğu ve Edirne’nin Osmanlı’ya başkentlik ettiği yıllara değin tarihlendiği rivayet edilir. Sözlü tarihin şahitliğinde; Deva-i Misk Helvası’nı hazırlayıp Sultan 2.Murat Han’a sunan Mısırlı şekerci ustasının yöre mutfağına kazandırdığı özel bir lezzet olarak kabul edilir. Badem Ezmesi ( Edirne )
Zerde Trakya mutfağında çok sevilen bir tatlıdır. Tekirdağ,
Kırklareli ve Edirne mutfaklarında özel günlerin ikramı olarak
hazırlanır. Düğün yemeklerinde, mevlütlerinde ( özellikle sünnet ve
bebek mevlütlerinde ), Ramazan aylarındaki mukabelelerin bitimindeki
ikramlarda, kandil akşamlarında vs...zerde aranan, konu komşuyla
paylaşılan bir lezzettir.Zerde
Peynir Helvası nerdeeee !!! Editör en önemlisini atlamışsın