TL, uzun bir süredir değer kaybı yaşıyor. Kısaca özetlemek gerekirse 2003 yılı başında 1,655 olan dolar/TL (USDTRY), 2010 yılı başında 1,4996'ya gerilerken, 2020'de 5,95 olmuş, bugün ise 17,22 seviyesinde bulunuyor. Kısaca 2013-2014 sonrasında yükselen trend, 2016 yılı sonrasında ise açısını büyültüyor. Zaten 2021 ikinci yarısından sonra olanlar herkesin hafızasında tazeliğini korurken, geçen yıl bugün 8,68 seviyesinde olan kur, bir yıl içinde iki katına çıkmış durumda.
Diğer para birimlerine de bakarsak, euro son dönemde alışık olmadıkları enflasyon ve ardından da gelen durgunluk endişeleri ile dolar (EURUSD) karşısında gerilerken, geçen yıl bugün 1,18 olan parite bugün 1,02 seviyesinde bulunuyor ki gelecek yıla kadar daha da gerilemesi hatta doların karşısında değersizleşmesi beklentileri de hakim.
Geçen yıl bugün 74,37 seviyesinde olan dolar/ruble paritesi ise bugün 63,24 seviyesinde bulunurken, savaş sonrasında bir dönem 154 seviyesine kadar fırlamıştı ki şu an Rusya'nın para birimi ABD Doları (USDRUB) karşısında geçen yıldan daha değerli konumda bulunuyor.
İngiltere'nin parası o kadar kıymetli AB'ye geçtiklerinde bile Euro kullanmadılar. İngiliz muhafazakârlığı da denilebilir ama 2016'da yapılan referandum ile AB'den ayrılamaya karar verdiklerinde sterlin değer kaybetmedi dersek yalan olur. 2008 krizi ile dolar karşısında (GBPUSD) çöküş yaşayan sterlin 2016 yılına 1,4735'ten başlarken, yıl biterken 1,2335 seviyesindeydi. Bugün ise 1,19 seviyesinde bulunuyor.
TL ile dolar karşılaştırıldığında bazı kesimlerin genel bir argümanı bulunuyor: 'Japonya da büyük ekonomi ama parası dolar karşısında değersiz!'
1 Japon Yeni 0,0074 ABD Doları ya da yen/dolar (JPYUSD) paritesine bakarsak 135 seviyesinde bulunuyor ki geçen yıl bugün 110 seviyesindeydi. Son 1 yılda yen değer kaybetmiş diyebiliriz ki Japon Merkez Bankası bu konuda son dönemde bazı aksiyonlar da alıyor ama ülkede enflasyon oranlarındaki seyir, para politikasında sıkılaşmaya da engel konumda bulunuyor. Ülkede son açıklanan enflasyon hedeflerin üzerine çıkarak yüzde 2,1 olarak gerçekleşti.
Bakalım yeni dolar karşısında değersiz mi?