Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır? Secde Ayetleri Nelerdir? İşte Tilavet Secdesinin Kılınışı ve Duası

30.03.2024 - 12:41

05.04.2024 - 11:33

Kur'an-ı Kerim'de yer alan bazı ayetler okunurken tilavet secdesi yapılmalıdır. 'Secde ayetleri' olarak bilinen 14 ayeti okuyan veya işiten kişi tilavet secdesi yapar. Tilavet secdesi yapmak vaciptir ve tek secdeden oluşur. Mübarek Ramazan ayında hatim eden Müslümanlar, her secde ayeti için ayrı ayrı tilavet secdesi yaparlar. Bu secdenin yapıldığı özel bir akşam da vardır. Ramazan ayının 27. gecesi olduğu tahmin edilen Kadir Gecesi, 'Tilavet Gecesi' olarak da bilinir. Peki, tilavet secdesi nedir, nasıl yapılır? Tilavet secdesi duasının okunuşu, anlamı ve faziletleri nelerdir?

İşte, Tilavet Secdesi hakkında merak edilenler...

Tilavet Secdesi Nedir? Tilavet Secdesi Farz Mıdır?

Kur'an-ı Kerim'in İnşikâk Suresi'nde 'Onlara Kur'ân okunduğu zaman secde etmiyorlar' (İnşikâk 84 / 21) cümlesi bulunmaktadır. Bu ifade, tilavet secdesinin yapılmasının vacip olduğunu vurgulamaktadır. Bu konuda referans olarak kabul edilen ifadeler, Abdullah Bin Ömer tarafından aktarılmıştır:

Hz. Peygamber (s.a.v) Kur'an okurken, secde ayeti içeren bir sureye rastladığında secde yapardı ve biz de onunla birlikte secde ederdik. Bazen o kadar çok kişi secde ederdi ki, alnımızı koyabileceğimiz yer bulmakta zorlanırdık. Resulullah (s.a.v) şöyle demiştir: 'Bir insan secde ayetini okuduğunda ve secde ettiğinde, şeytan ağlar ve oradan uzaklaşır. 'Vay halime! İnsan secde etmeye emredildi, secde etti ve onun için cennet var. Ben de secde etmeye emredildim ama isyan ettim; benim için ateş var'' (Müslim, İman,133; İbn Mâce, İkame, 70)

Bu konuda, Müslümanlar Kur'an-ı Kerim'de geçen secde ayetlerinin okunduğunda secde etmenin gerekliliği konusunda hemfikirdirler.

Tilavet Secdesinin Sebepleri: Tilavet Secdesi Neden Yapılır?

Tilavet secdesi, Kur'an-ı Kerim'de belirli ayetlerin okunmasının ardından yapılan özel bir secdeye verilen isimdir. Bu özel secde, Kur'an'da 14 farklı yerde geçen ve secdeyi gerektiren ayetlerin okunmasının hemen sonrasında yapılır. Bu ayetler, secde emri içeren ayetler olarak bilinir ve okunduklarında, dinleyenlerin ve okuyanların secde etmeleri geleneksel bir uygulama haline gelmiştir. Ancak, tilavet secdesi yapmanın farz olduğunu söylemek yanıltıcı olabilir. İslam alimleri arasında bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır. Bir kısım alimler, tilavet secdesinin sünnet olduğunu, yani Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) uygulamasına dayandığını ve bu sebeple müminlerin de bu uygulamayı sürdürmeleri gerektiğini belirtir. Diğer bir kısım alimler ise, tilavet secdesinin vacip olduğunu, yani İslam'ın bir gerekliliği olduğunu ve bu sebeple ihmal edilmemesi gerektiğini savunur.

Kur'an-ı Kerim'i okuyan birinin yanından geçerken, Kur'an'ın 14 'Secde Suresinden' herhangi birini duyduğunda secde etmeli ve ardından niyet ederek namaz kılmalıdır. Tilavet secdesi yapılmasının üç nedeni vardır:

1. Secde ayetini okumak,
2. Secde ayetinin okunmasını dinlemek, yani başkasının okuduğu secde ayetini işitmek,
3. İmama uymak.

Tilavet Secdesini Şartları Nelerdir?

Her bir secde ayeti okunduğunda, bu ayet için ayrı bir tilavet secdesi gerçekleştirilir. Tilavet secdesi yapmayı planlayan kişinin;

Bedeninin ve özellikle başının temiz olması gerekmektedir. Ayrıca, bu işlemi gerçekleştirebilmek için abdestli olunması zorunludur.
Tilavet secdesi için niyet etmek de bir başka önemli gerekliliktir. Bu, kişinin içinden geçirdiği bir niyet olabileceği gibi, dil ile de ifade edilebilir.
Namaz kılan bir kişi için tilavet secdesi yapmak vaciptir. Yani, namaz esnasında bir secde ayeti okunduğunda, bu ayet için ayrı bir secde yapılması gerekmektedir. Bu, namazın doğru bir şekilde kılınabilmesi için önemli bir unsurdur.

Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır?

Tilavet secdesi, namazın aksine sadece bir secdeden oluşan bir ibadettir. Bu ibadetin uygulanışında, secdeden kalktıktan sonra teşehhüt süresince oturmak veya selam vermek gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Kur'an-ı Kerim'i hatim eden bir kişi, tilavet secdelerini tek tek yapmak zorunda değildir. Hatim tamamlandıktan sonra, tüm secdeler topluca gerçekleştirilebilir. Bu durum, 'Secde âyeti okuyan kişi namazda değilse, ister ayeti okur okumaz, ister daha sonra kalkıp secdeyi yapar.' (Mevsılî, elİhtiyâr, I, 254) şeklinde belirtilmiştir.

Tilavet secdesinin kılınışında ise belirli adımlar izlenir:

Öncelikle kıbleye yönelinir.
Ardından tilavet secdesi yapma niyeti ile 'Allah'u Ekber' denilir ve rükuya gidilir.
Rükudan sonra secdede bulunulur ve 'Sübhane Rabbiyel a'lâ' ifadesi üç kez tekrarlanır.
Secdeden kalkıldıktan sonra ise 'Tilavet Duası' okunur. Bu şekilde tilavet secdesi tamamlanmış olur.

Tilavet Secdesi Duası

Tilavet secdesi ve namazdaki secde arasında belirgin bir fark bulunmaktadır. Bu farklılık, sadece eylemin gerçekleştiriliş biçiminde değil, aynı zamanda tilavet secdesi sonrasında okunması gereken dua içeriğinde de kendini gösterir. Tilavet duası, tilavet secdesinin tamamlanmasının ardından okunur.

Tilavet Duasının Okunuşu:

'Semi'nâ ve eta'nâ ğufrâneke Rabbena ve ileyke'lmasîr'

Bu dua, Türkçe'ye 'Duyduk ve itaat ettik. Affını dileriz Rabbimiz ve dönüş sana' şeklinde çevrilebilir. Bu dua, kişinin Allah'a olan itaatini ve bağlılığını ifade eder. Aynı zamanda, kişinin günahlarının affedilmesini dileyerek Allah'a olan dönüşünü de ifade eder.

Namazda Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır?

Namaz kılan kişi namazda secde ayeti okursa, secde ayetinden sonra üç ayetten daha fazla okumayıp rükuya eğilecekse, tilavet secdesine niyet ederek rükuya gider. Böylece yapmış olduğu bu rüku aynı zamanda tilavet secdesi yerine de geçer.

Eğer üç ayetten daha fazla okuyacaksa, o zaman tilavet secdesine niyet ederek doğrudan secdeye gider ve bir defa secde yaptıktan sonra ayağa kalkıp kaldığı yerden namaza devam eder.

Secde Ayetleri Nelerdir?

Tilavet Secdesinde okunacak ayetler, Secde ayetleridir. Secde ayetleri Kur'an-ı Kerim'in 14 yerinde farklı surelerde geçmektedir. İşte o sure, ayet ve cüzler: