ERBİL (AA) - BEKİR AYDOĞAN - İDRİS OKUDUCU - Bağdat ve Erbil arasında imzalanan Sincar anlaşması kapsamında bölgeden çıkartılması öngörülen terör örgütü PKK, 2014'ten itibaren Sincar'daki varlığı nedeniyle bölgenin istikrarı önünde engel teşkil ediyor.
Irak'ın Musul kentine bağlı Sincar ilçesiyle ilgili merkezi yönetim ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında 9 Ekim'de Sincar'ın yeniden istikrara kavuşturulmasını amaçlayan anlaşma imzalandı. Anlaşmada, 'PKK’nın Sincar ve çevresindeki bölgelerde varlığı sonlandırılacak. PKK ve ona bağlı tüm yapıların bölgede hiçbir rolü olmayacak.' maddesi de yer aldı.
Anlaşmanın maddelerinden birinin PKK’nın Sincar’daki varlığının sonlandırılmasını öngörmesi, terör örgütünün bölgedeki varlığıyla istikrarsızlık kaynağı olduğuna işaret etti. Öyle ki IKBY ve Ezidiler, Erbil ile Bağdat arasında statüsü tartışmalı bölgelerden biri olan Sincar'daki PKK varlığından duydukları rahatsızlığı sık sık ifade ediyor.
- Örgüt, DEAŞ'ı bahane ederek bölgeye konuşlandı
3 Ağustos 2014'te Ezidilerin çoğunlukta yaşadığı Sincar ilçesine saldırı düzenleyen terör örgütü DEAŞ, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu binlerce kişiyi kaçırıp öldürdü veya elinde tuttuğu bölgelerde alıkoydu.
Kasım 2015'te Sincar ilçe merkezi ve çevresini terör örgütü DEAŞ'tan geri alan Peşmerge güçleri, Irak merkezi hükümetine bağlı güçlerin Ekim 2017'de Sincar'a konuşlanması sonrası bölgeden çekildi. PKK da DEAŞ'ın 2014'te Sincar’a yaptığı saldırıyı bahane ederek bölgede konuşlandı.
Musul kent merkezinden yaklaşık 120 kilometre mesafedeki Sincar'da DEAŞ öncesi yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin edilirken, bu nüfusun üçte ikisini Ezidiler, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu belirtiliyor. 2014 sonrası ise PKK, Suriye ve Kandil'den getirdiği militanlarla başta Sincar Dağı olmak üzere birçok bölgede kamp kurup varlık göstermeye başladı.
PKK'nın konuşlandığı Sincar, Suriye sınırına çok yakın olmasının yanı sıra aynı zamanda Türkiye'ye de yakın bir konumda bulunuyor. Bölgenin arazi koşullarının engebeli olmamasından dolayı mevcut kara yollarından hem Suriye'ye hem de Türkiye sınırına rahatlıkla ulaşılabiliyor. Terör örgütü, Suriye'den getirdiği araçlarla sınır üzerinden hareket edebildiği gibi birçok yola da keyfi şekilde kontrol noktaları kurdu.
- Ezidiler, terör örgütü PKK nedeniyle evlerine dönemiyor
DEAŞ'ın saldırısı sonrası Ezidilerin birçoğu evlerini terk edip başta IKBY olmak üzere Türkiye ve çok az oranda da Suriye'ye kaçmak zorunda kaldı. DEAŞ'ın yaklaşık 15 ay boyunca ilçeyi elinde tutmasından sonra Kasım 2015'te bölgede kontrol tamamen sağlandı.
Peşmerge güçlerinin, Sincar'da kontrolü sağlamasına rağmen birçok Ezidi terör örgütü PKK'nın engeline takılarak evine dönemedi. Ezidiler, PKK'nın Sincar'ın yeniden inşasının önünde engel teşkil ettiğini belirterek, her fırsatta örgütün Sincar'dan derhal çekilmesi çağrısında bulunuyor.
IKBY yetkilileri ise PKK’nın bölgedeki varlığından dolayı Ezidilerin evlerine geri dönemediği ve bölgenin yeniden inşasının engellendiği eleştirilerini getiriyor.
Ezidilerin ruhani liderinin vekili Mir İsmet Tahsin Beg, 3 Eylül'de AA muhabirine yaptığı açıklamada, terör örgütü PKK'nın Musul'un Sincar ilçesinde istenilmediğini, örgütün bölgeyi terk etmesi gerektiğini belirtmişti.
Sincar İlçesi Kaymakamı Mehma Halil, 29 Ağustos'ta yaptığı yazılı açıklamada, PKK'nın, alıkoyduğu Ezidileri gizli hapishanelerde tuttuğunu açıklamıştı.
IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, 3 Ağustos’ta yaptığı yazılı açıklamada, PKK'nın Sincar'daki varlığına imalı bir şekilde değinerek, 'Şengal (Sincar), Ezidilerin acılarını göz önünde bulundurmadan siyasi hedeflerini hayata geçirmek isteyen yasa dışı silahlı grupların üssüne dönüşmüş vaziyette.' ifadelerini kullanmıştı.
Sincar'daki Ezidiler, PKK'nın bölgelerindeki varlığı ve kaçırılan çocuklarının serbest bırakılması için farklı aralıklarla eylemler düzenlemiş, Irak merkezi hükümetinin örgüte müdahale etmesi için çağrıda bulunmuştu.