21. yüzyılda, hele hele Türkiye gibi gergin, her an bir toplumsal depreme gebe bir coğrafyada yaşayıp da psikolojik destek almamak ne yazık ki pek olası değil. Peki bizi zor zamanlarımızda en dipten çekip yukarı çıkaran psikolog/ psikiyatristlerin kurduğu, hemen hepimizin aşina olduğu o klişe cümleler neler mi? İşte buyurun.
İlk defa psikolojik bir yardım almaya başladıysanız sizi bir anlığına dumur edecek, ne cevap vereceğinizi şaşıracağınız ilk replik kuşkusuz bu olacaktır. Terapinin kontrolünün sizde olduğunu hissettiren, can alıcı bir sorudur bu.
Terapide asıl amaçlardan biri, yaşadığınız olayları bilinçaltınızda nasıl karşıladığınızı bulmak ve yaşadığınız zorluklarla ilgili gerçek duygularınızın ne olduğuyla yüzleşmenizi sağlamaktır. Bu yüzden doğal olarak 'Peki bu size ne hissettirdi?' bir terapist klişesine dönüşecek denli çok kullanılan bir cümledir terapistler tarafından.
Gelecekle ilgili kaygılarınızdan, korkularınızdan bahsetmeye başladığınızda terapistinizin sizi anı yaşamaya teşvik eden bu cümlesiyle karşılaşmamanız neredeyse imkansız.
Terapistin hem sizin düşüncelerinizi başka bir ağızdan tekrar edip hem de size üstten bakan, size akıl veren bir pozisyona geçmemek için sık sık kullandığı bir diğer klişe cümle de budur.
Evet, terapistlerin işi çok zor; evet, bir insana yeniden hayata tutunacak umudu vermek inanılmaz derecede güç bir iş. Ama arkadaş dertleşmelerinde de sık sık duyduğumuz bu klişeyi acaba psikoloğumuzdan duymasak daha mı iyi olur ne?
Bir başka psikolog/ psikiyatrist klişesi de budur: Korkularınızın üzerine gidin. Adı üstünde, korku bu; doğal refleks ondan kaçmakken nasıl üzerine gideyim diyemezsiniz tabii. Klişe de olsa doktor tavsiyesi neticede, mecbur uyacağız.
Özellikle duygusal ilişkilerle ilgili sorunlarda duymaktan asla bıkmayacağımız, gerçekten insanın ruh halini anında yukarı çıkaran bir klişedir bu. Kendimizi suçlamayı bıraktığımızda birçok sorun da kendiliğinden çözülmüş olacaktır aslında.
Ergenliğinde ya da 'uzatmalı ergenliğinde' terapiste gitmiş olan her danışan iyi bilir bu repliği: Bu sizin hayatınız, ailenizin karar vermesine izin vermeyin. Kendi istekleriyle ailesininkiler arasında sıkışan ister ergen ister yetişkin her bireyi cesaretlendiren bir klişedir bu.
İşte en can sıkıcı, göz devirerek cevap verilmesi en muhtemel klişe cümle: Olaya olumlu tarafından bakın. Evet, her ne kadar çok Pollyannacı bir klişe gibi gelse de bazen olaylara kötümser bakarak her şeyi daha içinden çıkılmaz bir hale soktuğumuz bir gerçek. Biraz pozitiflikten kimseye zarar gelmez.
Uzun süre boyunca ve düzenli olarak aynı terapiste görünmeyi başarabilen danışanlar zamanla bu cümlenin de klişeleştiğini fark edeceklerdir. Biraz gaz verme, biraz göz boyama amaçlı belki de beyaz yalan sayılabilecek bir klişedir bu.
Özellikle Türk toplumunda ezberden ilaç kullanmak, 'Ben bunu içtim bana çok iyi geldi, sen de iç' diyerek başkalarına fahri doktorluk yapmak neredeyse gelenek halini almıştır. Terapiye gitmekse nedense gereksiz görülür. Bu yüzden psikolog/psikiyatristlere en çok sorulan sorulardan biri 'Sadece ilaç alsam olma mı?'dır ver onların bu soruya cevabı da artık klişeleşmiştir.
Terapistin gidişatınız hakkında daha net fikir sahibi olabilmek için sorduğu, sizinse 'Bir haftada ne değişebilir ki?' diye cevaplayabileceğiniz, ama dikkatli düşününce çok yararlı bir klişe cümledir bu. Sizi daha yakından takip etmeyi kolaylaştıran bu cümleyi sık sık duyuyorsanız bu iyiye alamettir.
'Hadi şimdi çocukluğunuza inelim!' Birçok dizide, filmde, psikolog denince hemen akla gelen ve en çok kullanılan klişe cümle bu olabilir sanıyoruz. Gerçekte de terapistler şimdiki davranış ve duygu durumunuzu anlayabilmek için bu soruyu sık sık sorarlar.
Terapi odaları belki de yeryüzünde en çok ağlanan yerlerdir. Sizi anladığını, dinlediğini hissettiğiniz birinin yanında kendinizi tamamen serbest bırakıp ağlamak gibisi var mı?
Son olarak terapistlerin hem gaz vermek hem de kendinizin farkına varmanızı sağlamak için kullandığı bu klişe cümleyle kapanışı yapıyoruz. Unutmayın ki klişeler her zaman en doğru sözlerdir.
Türk insanının aklında zaten psikoterapi kötü bir şey olarak kodlanmış, tuz biber ekmişsiniz galeriyle ve pek çoğu yanlış. Galeriyi oluşturan arkadaş eğer terapiste gdiyor ve anlattığı şeylere maruz kalıyorsa o görüşmelerde bir sıkıntı var demektir. Terapistini yeniden değerlendirsin. İnancını yitirmiş ve öfke duymaya başlamış belli ki.
Nasıl terapistlere gidiyosunuz ya 2 senedir aynı psikiyatriste gidiyorum bi tanesini bile duymadım :D
15 için söylüyorum bunları aşmak bizim elimizde ama çevrede sorunlu çokken aşamıyoruz maalesef.