Türk Dil Kurumu, bazı yabancı sözcüklere yeni Türkçe karşılıklar belirledi. Petrol kelimesine 'yer yağı', doğal gaza ise 'yer gazı' karşılıkları bulundu. Türk Dil Kurumu Başkanı Kaçalin ayrıca “smoothie” ismiyle kafelerin menülerinde sıklıkla rastlanan ve özünde buzla meyve şuruplarının çekilmiş hali olan içeceğin Türkçe karşılığının, Anadolu’da kullanılan “karsanbaç” kelimesi olarak belirlendiğini söyledi.
Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Sinan Kaçalin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TDK Yabancı Kelimelere Karşılıklar Çalışma Grubu tarafından vatandaşlardan gelen öneriler dikkate alınarak, bazı yabancı sözcüklere belirlenen yeni Türkçe karşılıklar hakkında bilgi verdi.
Yabancı kökenli “doğal gaz” ve “petrol” kelimeleri için de Türkçe karşılıklar belirlediklerini anlatan Kaçalin, şunları kaydetti: “Doğal gaz kelimesi çok tercüme ve itici bir şey, yani doğalıyla bir şey anlaşılmıyor. Havadaki gazlar da doğal gaz. Orada bir cehalet var.
Yer gazı anlaşılabilirlik ve anlatılabilirlik bakımından daha Türkçedir. Elbette ‘Ben istemiyorum, ben bunu kullanıyorum’ denilebilir. Yani Dil Kurumuna hem sorarlar, ondan sonra da karşı çıkarlar ya da sormazlar, söylersiniz yine karşı çıkarlar. Özetle doğal gaz yerine ‘yer gazı’ daha Türkçedir. Petrolü de Türkçeleştirebiliriz. O da eski metinlerimizde ‘yer yağı’ olarak geçiyordu.”
Kaçalin, “smoothie” ismiyle kafelerin menülerinde sıklıkla rastlanan ve özünde buzla meyve şuruplarının çekilmiş hali olan içeceğin Türkçe karşılığının, Anadolu’da kullanılan “karsanbaç” kelimesi olarak belirlendiğini söyledi.
İlk kez 10 sene önce bir vatandaştan duyduğu bu kelimenin bazen “kar helvası” olarak isimlendirildiğini de ifade eden Kaçalin, TDK uzmanlarının yaptığı çalışmalarda bu kelimeyi uygun gördüğünü kaydetti.
Kaçalin, mutfak literatürüne bir doğrama biçimi olarak yerleşen “jülyen” için ise “şerit doğrama” karşılığının bulunduğunu bildirdi. Türkçeye Fransızca, Arapça kelimelerin de geçtiğini ve bunun normal olduğunu vurgulayan Kaçalin, dil çalışmalarında “Bu kelime başka bir dilden, o halde atalım” yaklaşımının söz konusu olmadığını, “ince ince bölme” anlamı da bulunması nedeniyle “şerit” kelimesinde karar kılındığını anlattı.
Kaçalin, Amerikalı girişimci Elon Musk tarafından yeni nesil ray ötesi sistemle geliştirilmekte olan ve geleceğin ulaşım aracı gözüyle bakılan “hyperloop” için “hız kovanı” karşılığının belirlendiğini ifade etti.
“Hyperloop” kelimesinin kendilerini çok uğraştırdığını belirten Kaçalin, “kapsül”, “boru”, “yuvar” gibi tartışma ve değerlendirmelerin sonucunda “hız kovanı” kelimesinin ağır bastığını kaydetti.
Kaçalin, perdecilikte sıklıkla kullanılan ve günlük hayatta konuşma diline de yerleşen “store” kelimesine ise “sarma perde” karşılığını bulduklarını söyledi. “Gölgelik”, “yaylı perde” gibi isimlerin de tartışıldığını bildiren Kaçalin, en sonunda bu isimde karar kıldıklarını dile getirdi.
bugun dunyaya hakim global ortak dil hangisi? tabiyki ingilizce. ayrica en genis kelime haznesine sahip dillerden birisi. peki kelimelerinin kokenlerine hic baktinizmi. %30u latince, %30u fransizca, %9 yunanca, ayrica ciddi miktarda danca ve nordik kelime icerir. orjinal ingilizce, eski saxon ingilizcesinden gelen kelime orani sadece %20dir. ama bugun bilimin sanatin ticaretin ortak dilidir, dunyadaki tum dillere kendi kelimelerini sokan dildir. anadilinizi gercekden seviyorsaniz onu yukseltip yayginlastirmanin yolu bilimde sanatta ilerlemektir. o zaman yenilikleri ilk yapan, dnyaya tanitan daima siz olacaginizdan herseye ilk ismini veren, diger dillere bu kelimeleri sokan siz olursunuz. bunun disinda kelimelerin kokenleriyle savasarak kendinizi kandirmaktan, milliyetci egonuzu tatmin etmekden ote gidemezsiniz.
“Anlamadıysan cümle içinde kullan”dan yola çıkarak ; Tv izlerken “başbayan”ı görünce “geçgeç” yaptım. Sonra canım sıkıldı mutfağa gittim “seçal” bir şeyler yaptım. Koku olmasın diye emmeçi açtım. Sonra bizim hanımla (bizim evin başbayanıyla) yansılanım çektirmeye gittik , doktor sonuçları “yoğun diske” atarken bilgisayarın “yongası” yandı.
doğal gaz = yer gazı? osuruğuda göt gazı deyin o zaman.