Gündemin ana yoğunluğu futbol, siyaset veya magazin gibi başlıklardan oluşsa da iklim, su sorunu ve tarımın konuşulmasına ya sıra gelmiyor ya da bu tip konular ilgi çekmiyor. Son zamanlarda kendini iyice hissettiren barınma, beslenme gibi krizler hakkında yapay zekaya sorular sorduk. 2030, 2040 ve 2050 tahminlerini aldık. Yanıtlar pek de iç açıcı değildi.
2030: Şanlıurfa gibi illerde kuraklık riski %88’e ulaşabilir. Barajlardaki su rezervlerinin azalması, tarımsal sulama için kullanılan suyun %70’ini tehdit edecek. Su kaynaklarının ölçülü kullanımı için acil teknolojik çözümler (damla sulama, geri dönüşüm) ve vatandaş duyarlılığı gerekiyor.
2040: Su kıtlığı, kentsel alanlarda içme suyu teminini zorlaştıracak. Baraj doluluk oranlarının düşmesi, hidroelektrik enerji üretimini olumsuz etkileyecek. Su yönetimi için bölgesel iş birliği ve altyapı yatırımları kritik hale gelecek.
2050: Ege ve Akdeniz bölgelerinde çölleşme riski artacak, su kaynakları ciddi şekilde tükenebilir. Su savaşları veya bölgesel çatışmalar riski yükselebilir. Uluslararası su yönetimi anlaşmaları ve ileri teknolojiler hayati önem taşıyacak.
İklim değişikliği, kuraklık ve tarımsal verim kaybı nedeniyle kırsal alanlarda yaşam koşullarını zorlaştırarak iç göçü tetikliyor. Komşu ülkelerdeki (Suriye, Irak) iklim krizleri ise dış göçü artırıyor, bu da Türkiye’nin kaynaklarını zorluyor.
2030: Güneydoğu ve İç Anadolu’daki tarım arazilerinin verimsizleşmesi, kırsal nüfusu İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollere yöneltecek. Bu, kentlerde altyapı ve kaynaklar üzerinde baskı yaratacak. Dış göç, Suriye ve Irak’taki su ve gıda krizleri nedeniyle artabilir.
2040: İç göç hızlanacak; İstanbul’un Roma, Ankara’nın Taşkent iklimine benzemesi kentlerde yaşanabilirliği zorlaştıracak. Dış göç, komşu ülkelerdeki derinleşen krizlerle büyüyerek sosyal ve ekonomik gerilimleri artırabilir.
2050: Kırsal alanların yaşanmaz hale gelmesi, iç göçü kalıcı bir soruna dönüştürecek. Türkiye, iklim mültecilerinin hedef noktalarından biri olabilir, bu da sosyal uyum ve ekonomik politikaları zorlayacak.
Tarım, Türkiye’nin sera gazı emisyonlarının %14’ünü oluşturuyor ve iklim değişikliğinden doğrudan etkileniyor. Yağış azalması, sıcaklık artışı ve biyolojik çeşitlilik kaybı, tarımsal üretimi tehdit ediyor. Karadeniz bölgesi Akdeniz iklimine dönerken, Ege ve Akdeniz’de çölleşme riski artıyor.
2030: Tarım alanlarının %80’inde su sıkıntısı yaşanabilir. Buğday, mısır ve pamuk gibi ürünlerde verim kaybı gıda güvenliğini tehdit edecek. Gıda fiyatlarındaki artış, ekonomik baskıyı artırabilir.
2040: Toprak yapısındaki değişiklikler ve ekosistem bozulmaları, tarımsal üretimi daha da kısıtlayacak. Geleneksel tarım yöntemleri etkisiz hale gelebilir, gıda krizleri belirginleşebilir.
2050: Tarım alanlarının büyük kısmı verimsiz hale gelebilir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminine göre, iklim değişikliği 2030-2050 arasında yetersiz beslenmeden kaynaklı 250.000 ek ölüme neden olabilir. Gıda ithalatına bağımlılık artacak.
İklim değişikliği, tarım, turizm ve enerji sektörlerini olumsuz etkileyerek ekonomik büyümeyi tehdit ediyor. Türkiye, 2023’te güncellenen Ulusal Katkı Beyanı ile 2030’da sera gazı emisyonlarını %41 azaltmayı taahhüt etti, ancak 2053 Net Sıfır Emisyon hedefi için daha fazla yatırım gerekiyor.
2030: Tarımsal üretimdeki düşüş ihracatı azaltabilir, sıcaklık artışı ve su kıtlığı yaz turizmini olumsuz etkileyebilir. Yenilenebilir enerji %54’lük payıyla büyümeye devam edecek, ancak düşük karbonlu ekonomiye geçiş için daha fazla finansman gerekli.
2040: İklim değişikliğinin ekonomik etkileri daha belirgin olacak. Dünya Bankası’na göre, iklim değişikliği 120 milyon insanı aşırı yoksulluğa itebilir; Türkiye de bu etkilerden payını alacak. Yeşil finansman ve karbon fiyatlandırma politikaları önem kazanacak.
2050: Tarım ve turizmdeki kayıplar, GSYİH’yi ciddi şekilde etkileyebilir. Dünya Ekonomik Forumu’na göre, kuraklık 3,2 milyon insanın yetersiz beslenmeden ölmesine neden olabilir. Net Sıfır hedefi için yenilenebilir enerji ve karbon yakalama teknolojileri kritik olacak.
Türkiye’nin nüfusu 2023 itibarıyla yaklaşık 85 milyon. TÜİK projeksiyonlarına göre, nüfus artışı yavaşlayarak 2030’da 90 milyona, 2040’ta 93 milyona ulaşabilir, ancak 2050’de yaşlanma nedeniyle düşüşe geçebilir. İklim değişikliği, nüfus dinamiklerini göç, kentleşme ve yaşamsal kaynakların kısıtlanması yoluyla etkileyecek.
2030: İç göç, büyük şehirlerde nüfus yoğunluğunu artıracak. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi şehirler, artan nüfus baskısıyla altyapı sorunları yaşayacak. Genç nüfus oranı hâlâ yüksek olacak, ancak kırsal alanlarda nüfus kaybı hızlanacak.
2040: Yaşlanan nüfus oranı artacak; 65 yaş üstü nüfus %15’e yaklaşabilir. İklim değişikliğinin neden olduğu su ve gıda kıtlığı, özellikle kırsal bölgelerde nüfus azalmasını hızlandıracak. Kentlerdeki aşırı nüfus, sağlık ve sosyal hizmetler üzerinde baskı yaratacak.
2050: Nüfus, 90 milyon civarında sabitlenebilir veya hafif düşüş gösterebilir. İklim mültecilerinin Türkiye’ye yönelmesi, demografik yapıyı değiştirebilir. Kırsal alanlar büyük ölçüde terk edilmiş olabilir, bu da kentsel nüfus yoğunluğunu daha da artıracak.
Zavallı yapay zeka, daha beter şeyler olacağını belki beni de tutuklarlar diye açıklamamış
Bahsettiği şeyler hiç de öyle imkansız gibi görünen şeyler değil. Mevcut gidişat bunu gösteriyor çünkü. Kışlar daha sert, yazlar daha kurak. Her sene daha az yağmur yağıyor ve yazlar daha uzun sürüyor. Halihazırda iklim kriziyle boğuşan Ortadoğu ve Güney Asya ülkeleri var. Durum daha da kötüleştiğinde bu ülkedeki insanların bizim ülkemize gelmeyeceğinin garantisi ne? Zaten yolgeçen hanıyız, hiçbir denetim yok. Susuzluk, kıtlık gibi şeyleri yaşamayacağımızı düşünmek saflık olur, buna sadece "felaket tellallığı" olarak bakanlara da artık diyecek bir şey bulamıyorum. Yani olacak şeyler belli ama bakıyorsun atılan bir adım var mı? Yok.
içim karardı.