Tarihi Eserlerin Hep Toprağın Altından Çıkmasının Tahmin Edilmesi Zor Olmayan Sebepleri

08.11.2024 - 09:12

Günümüzde arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılan tarihi kalıntıların çoğu yerin metrelerce altında gizli. Bu kalıntıların neden yerin altına gömüldüğü hem doğal hem de insan kaynaklı pek çok sebepten kaynaklanıyor. Antik kentlerin temelleri üzerine yeni yerleşimlerin kurulması, savaşlar ve doğal afetler, zaman içinde toprak altındaki yapıları korudu. Peki bu kalıntılar nasıl ve neden yerin derinliklerine çekildi? İşte tarihi eserlerin toprağın altında gömülü kalmalarının sebepleri...

Hepimiz antik kalıntılarla ilgili bir şeyler duymuşuzdur: Toprağın altından çıkarılan heykeller, mezarlar, eski şehirler… Aslında çoğu tarihi eser bilinçli olarak gömülmemiş; bir şekilde zaman, doğa ve insanlar onları toprağa saklamış. Peki nasıl? Hadi birlikte keşfedelim:

Bir şehri kurup bir süre sonra terk ettiğini düşün. Ya da savaştan sonra o bölgeye egemen olan yeni bir halk… Ne yapar? Eski kalıntıları kaldırıp taşımak mı? Tabii ki hayır!

O eski yapının üzerine yeni bir şey inşa eder. İşte tam da bu noktada eski yapıların toprağın altına kaymasının ilk sebeplerinden biri ortaya çıkıyor: Üst üste yerleşmeler!

Birçok antik şehirde bir medeniyet sona erdiğinde yeni gelenler ya hiç uğraşmadan eski yapıları üzerine inşa etmiş ya da tam tersi, her şeyi yıkıp yeni bir şey yaratmış. Böylece zaman içinde eski yapılar bir katman oluşturmuş, derinleştikçe derinleşmiş ve kaybolmuş.

Örneğin İstanbul’daki Sultanahmet Meydanı'nda bulunan Dikili Taş’a baktığımızda altındaki katmanları görmek hiç de zor değil. Çünkü zamanla her yeni medeniyet bir öncekinin üzerine çıkmış.

Bir şehri terk ettiğimizde doğa orayı ne kadar hızlı ele geçiriyor farkında mısınız? Özellikle terk edilen şehirlerde bitkiler bir anda büyümeye başlar. Çürüyen yapraklar, ağaçlardan düşen dallar birikir ve zamanla yerin altındaki eserleri örtmeye başlar. Çimenler, çalılar ve hatta ağaçlar, kökleriyle eski taşları sarar ve üstünü kapatır. Tıpkı doğanın kaybolmuş geçmişi saklamak istercesine yapmış olduğu bir gizli örtü gibi!

Ve tabii rüzgar da bu işte oldukça etkili. Gözle göremediğimiz rüzgarla taşınan kum ve topraklar zaman içinde bu eski kalıntıları nasıl da yavaşça gömebiliyor. Bu işin en ilginç kısmı doğanın yaptığı katmanlaşma sürecidir. Bir şehir bazen yüzyıllar boyunca toprağın altında gizli kalır tıpkı bir zaman kapsülünün içinde saklandığı gibi!

Şimdi biraz daha dramatik bir boyuta geçelim: Doğal afetler! Evet tarihteki birçok antik şehir büyük felaketler nedeniyle kaybolmuş. Mesela Vezüv Yanardağı'nın patlamasıyla Pompei'nin yok oluşu tarih kitaplarında anlatılıyor. Şehri bir anda lav ve kül kapladı ve hepsi toprağın altına gömüldü.

Yanardağ patlamaları, depremler, seller… Bu tür büyük felaketler yerleşim yerlerini yerle bir etmiş ardında sadece eski yapıların kalıntıları ve toprağın altına kaymış taşlar bırakmıştır. Bu tür olaylar yalnızca yapıları değil, bir dönemin izlerini de silmiş oldu.

Bazen toprağın altına gizlenen eserlerin ardında insan eli vardır. İmparatorluklar kuran, toprakları fetheden ve yerleşim alanlarını işgal eden halklar eski eserleri ve yapıları silip geçmeyi tercih etmişlerdir.

İnsanlar düşmanlarının izlerini yok etme amacıyla eski kentleri yerle bir etmişlerdir. Yıkılan binalar, harabe haline gelen yapılar yerleşim yerleri zamanla toprağın altına kaymış ve eski kültürlerin hatıralarını saklamıştır.

Günümüzde arkeologlar yıllar önce kaybolmuş medeniyetlerin izlerini keşfetmek için toprağı kazmaya devam ediyorlar. Her kazı geçmişin gizemli sırlarını birer birer ortaya çıkarıyor. Bazı kazılarda toprağın altındaki eski yapılar çömlekler, heykeller ve taşlar gün ışığına çıkarılıyor. Ve her bir keşif o dönemin insanlarına dair yeni bilgiler sunuyor.

Bazen bir taşın altındaki yazı, bir heykelin içindeki figür ya da terk edilmiş bir yapının kalıntıları tarihin ne kadar derinlere uzandığını gösteriyor. Bu kazılar sayesinde kaybolan medeniyetlerin izleri yeniden gözler önüne seriliyor.

İlginizi Çekebilir:

Birçoğu Ülkemizde Keşfedilen Gerçek Olduğuna İnanamayacağınız Arkeolojik Bulgular

Arkeologların Bile Ne İşe Yaradıklarını Çözemediği 5 Arkeolojik Obje

Görünce Yaşadığınız Zamana Şükredeceğiniz Birbirinden Ürkütücü 7 Arkeolojik Keşif

Popüler İçerikler

Deha Dizisinden Dilan Polat ve Sıla Doğu'nun Olaylı Dansına Gönderme

Erdoğan’dan Ortak Türk Alfabesi Açıklaması: “Ortak Türk Alfabesi Projesi Tarihi Adımdır, 34 Harften Oluşuyor”

Narin Güran Davasında Anne Yüksel Güran İfade Verdi: "Namusuma Leke Sürdüler, Beni Burada Asın"

YORUMLAR

Darkest Darko

08.11.2024

Bu nasıl salak bir içerik, soru ve cevap anasını satayım. Gökte mi asılı dursalardı?

Bozkurt

08.11.2024

Bilim içeriği bölümünde "Yusuf Güney dedi de inanmamıştık" diye başlık var. Bilim içeriği!

SEN DE YORUMUNU PAYLAŞ