Türk tarihinde hayvanlara her daim büyük bir önem verildi. Orta Asya'dan Anadolu'ya Türkler, diğer milletlerin gözünde de hayvanlara gösterdikleri hürmetlere anılıyordu. Camilerde kuşlara saraylar yapılıyor, binek hayvanları hakkında fermanlar çıkartılıyordu...
Resmi düzenlemeler olsun olmasın, Türkler hayvanlara karşı her zaman merhametli davranmış, bu durum diğer milletlerin de dikkatinden kaçmamıştı. Atın ehlileşmesini sağlayan Türkler için at, yalnızca binek hayvanı olmanın ötesinde, önemli bir yer teşkil ediyordu.
Türkler atları yalnızca bir 'binek aracı' olarak görmenin ötesine geçmiş, atlar öldüğünde genellikle onlar için birer mezar yapmışlardı...
Türk tarihine bakıldığında tek bir hayvan türünün değil, bütün hayvanların büyük bir sevgi ve şefkatle korunduğunu görüyoruz. Öyle ki Türklerin bu sevgisi, Avrupalı gezginlerin bile dikkatini çekmiş, hayvanlar için kurmuş olduğumuz vakıfları ve tedavi merkezlerini, hayvanları korumaya yönelik çıkarttığımız kanunları detaylı bir şekilde anlatmışlardı.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığında muhafaza edilen belgelerde, Osmanlı döneminde hayvan haklarına yönelik dikkat çekici maddeler bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, İslamiyet'in emir ve yasakları ile örf, adet ve geleneklerin hayvanlara zulmetmeyi yasakladığını vurgulayarak konuya dair bir açıklamada bulunuyor;
'Yaratılanı yaratandan ötürü sevme anlayışı her daim Osmanlı toplumunun hakim paradigması olmuştur. Osmanlı Devleti, kendi ülkesinde birlikte yaşadığı diğer canlıların bir hukuku olduğunu kabul etmiş ve buna da sonuna kadar riayet etmeyi bilmiştir.'
'Devlet Arşivleri Başkanlığı Belge Tarama Sisteminde 'hayvan' kelimesi ile yapılan taramada binlerce belgeye ulaşılabilmektedir ki bu belgeler bizlere, hayvanların da Osmanlı gündelik yaşamının önemli bir parçası olduğunu göstermektedir...'
Ayrıca cami inşaatlarında, yağmur suyunun birikmesi ve sokak hayvanlarının bu suyu içebilmesi için münasip yerlere uygun taşlar konulduğu da görülür. Bu taşlar, yüzyıllar sonra bile sokak hayvanlarını susuzluktan kurtarır...
Castellan 1811’de kaleme aldığı satırlarda, bu eserden şöyle bahseder:
'Bir Türk meskeni inşaa edilirken, güvercinleri ve diğer kuşların susuz kalmamaları için münasip yerlere yalaklar yapmak Türk sivil mimarisinin vazgeçilmez özelliklerindendir'
Le Bruyn 1732’de, Dr. Brayner 1836’da kaleme aldıkları gezi notlarında Osmanlı'da kuşların azat edilmesi geleneğine uzun uzun yer verirler.
İstanbul’a gelen Alman seyyahlar gibi köpeklere ve kedilere Allah rızası için yiyecek verildiğini, cami çıkışlarında kafeslerdeki kuşların satın alınıp uçurulduğunu ve Türklerin bundan büyük mutluluk duyduğu bilgisi seyahatnamelerde yer alır.
Bastakiler Türk olmadıkları için olabilir mi?
Osmanlı torunuyuz derler bir de. Osmanlı hayvanlara, doğaya verdiğiniz bu zararları görse yüzünüze tükürürdü. Bir de akıncı ruhu var bunlarda o ruh kim siz kim hahaha
Kardeş biz hâlâ Türk'üz de bazıları değil...