Dünyamızın çekirdeği demir dolu katı bir kütle değilmiş aslında. 'Katı' dediğimiz iç çekirdeğin aslında birazcık peltemsi olabileceği ortaya çıktı. Çekirdeğin nasıl peltemsi olduğunu merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Dünyamızın çekirdeği demir dolu katı bir kütle değilmiş aslında. 'Katı' dediğimiz iç çekirdeğin aslında birazcık peltemsi olabileceği ortaya çıktı. Çekirdeğin nasıl peltemsi olduğunu merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Bilim insanları, Dünya'nın iç çekirdeğinin, sıvı bir dış çekirdekle çevrili katı sıkıştırılmış demir alaşım bir top olduğunu sanıyordu. Yeni bir çalışma, bu topçuğun sertliğinin tam sert değil de yarı yumuşak ve sıvı metale arasında değiştiğini gösteriyor.
Hatta Jules Verne 1864'te Dünya'nın Merkezine Yolculuk eserini yazdığı kadar koruyor desek yalan olmaz. Gel görelim, 1950'lerde bilim insanları gezegenimizin Verne'in tahmin ettiği gibi oyuk olmadığını öğrense de iç kısmını hâlâ tam olarak keşfetmiş değil.
Bu yapısı, insan yapımı araçların gezegenin merkezine inebilmesi için çok ama çok fazla. Öyle ki araştırma ekibinin bir üyesi, gezegenimizin başına korkunç bir şey gelmediği müddetçe çekirdeği doğrudan gözlemleyemeyeceğimizi belirtiyor.
Bu devasa titreşimleri ölçerek gezegenin iç işleyişini görsel bir şekilde oluşturabiliyor. Ekibe göre, gezegenin tomografisini çekiyorlar yani. Bu dalgalar iki ana türden oluşuyor: boyuna dalgalar ve enine dalgalar. İki tür de zeminde ilerlerken hızlanabiliyor, yavaşlayabiliyor ve farklı ortamlarda sıçrayabiliyor.
Hawai'i Jeofizik ve Planetoloji Enstitüsü'nde çalışan jeofizikçi Rhett Butler, beş farklı yerde meydana gelen büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların çekirdekten geçip karşı tarafa nasıl ulaştığını inceliyordu.
Sayılar Butler'ı şaşırttı. Sismik dalga hesabının doğru olduğunu bildiğinden bunun tek bir açıklaması olabilirdi: bilim insanları yapıyı yanlış tanımlamıştı. Butler ve çalışmadaki ortağı, Dünya'nın iç çekirdeğinin tamamen katı olduğu yönündeki varsayımını yeniden değerlendirdi.
İç çekirdeğin katı bir top değil, en dış kısımlarında 'yumuşak' ve yarı katı demir cepleri olması gerekiyordu. Demir yoğunluğundaki çeşitlilik özellikle dikkat çekiciydi. Araştırmacılar her yerde yumuşak olmadığını, kimi yerlerden gerçekten katı olduğunu gözlemledi. Böylesi bir durum daha önce görülmemişti.
Dönmekte olan sıvı dış çekirdek gezegenimizin manyetik alanını yaratırken iç çekirdek de bu alanda değişiklikler meydana getiriyor. Diğer gezegenlerin ise sıvı bir merkezi var ama ne iç çekirdeğe ne de manyetik alana sahipler. İç çekirdeği daha yakından tanımamız, bir gezegenin iç kısmıyla manyetik etkinliği arasındaki ilişkiyi anlamamızı kolaylaştırabilir.
Ya olm Dünya düz mü değil mi ? Onu açıklayın hele...
Yav tamam dünya yuvarlak ya. Ya tamam dünyanın 4/3 ü su ya. Yav tamaaaam dünya kendi etrafında dönüyor tamam ya.
Bunu yazan kesinlikle Godzilla vs. Konga baktı😊😅