Suçlu Kim? Tuzla'da Halkı Hastanelik Eden Kimyasal Atık Skandalında Muamma Sürüyor

25 Aralık Pazartesi günü Tuzla'nın birçok mahallesine, görgü tanıklarının ifadesiyle 'sarımsağa benzeyen' keskin bir koku yayıldı. Balkona çıkan vatandaşların gözleri yaşardı, fenalaşanlar için ambulans çağrıldı. Bunun bir kimyasal saldırı olduğunu düşünenler dahi oldu. Olayın, İSKİ tarafından kapatılan kanalizasyon sistemine bir vidanjör tarafından boşaltılan kimyasal atık sonucu meydana geldiği ortaya çıktı. İBB atığın metal ve tekstil sektöründe kullanılan “trikloreten” ile “tetrakloreten” adlı kimyasal madde içerdiğini duyurdu. Polis, vidanjörün tespiti için çevrede bulunan güvenlik kameralarını inceliyor. Şimdiye dek 4 vidanjörden numune alındı ve laboratuvara gönderildi. Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı'nın başlattığı soruşturma ise sürüyor. Şu an için soruşturma kapsamında gözaltına alınan kimse bulunmuyor. Uzmanlardan ve muhalefetten gelen yorumlar korkutucu. Güzergâhı kullanan vidanjör sürücülerinin, Orhanlı Polis Merkezi Amirliği'ne giderek gönüllü olarak numune verdiği aktarılan bilgiler arasında. 

Dört mahalleyi etkileyen ve 97 kişiyi hastanelik eden kimyasal atık kim ya da kimler tarafından döküldü? Bu sorunun yanıtı, belirsizliğini koruyor.

Tuzla Emniyet Müdürlüğü ekipleri de önceki gün atık su hattına kaçak drenaj yaptığı öne sürülen vidanjörün bulunması için başlattı.

“Kimyasal, tekstil sektörünün çok kullandığı maddelerden birisi. Direk deri ile temaslarda bulantı, kusma, baş dönmesi gibi rahatsızlıklara neden oluyor. Anadolu yakasının büyük oranda arıtması Tuzla’da. Doğal kokuları oluyordu. İstanbul Deri Organize Sanayii’nin içinde bir biyolojik arıtma tesisi var, zaman zaman onun kokusu olurdu. Bunu yapanlar hak ettikleri cezayı alacaklar.”

CHP İstanbul Milletvekili Akif Hamzaçebi, Tuzla'da kimyasal atıkların deşarj edildiği atıksu kolektör hattının bulunduğu olay yerinde konuştu.

DHA'nın aktardığı bilgiye göre Hamzaçebi, “İSKİ'nin yaptığı laboratuvar sonucuna göre bu maddelerin Tetrakloretilen ve Trikloretilen olduğu anlaşılmıştır. Bu madde ileride Parkinson hastalığını tetikleyecek bir maddedir' dedi.

'Yetkililerin yapmış olduğu açıklamalar olayın üzerini örtmeye yöneliktir. Kamu görevlileri yıladır burada bu şekilde bir deşarj işlemi yapıldığını biliyorlar. Çünkü hemen yanımızda belediyenin tesisleri bulunmaktadır. Yıllardır Tuzla bu kokularla karşı karşıyadır. 100 bin kişinin sağlığı etkilendi. İBB ve Tuzla belediyelerinin  'Biz suçsuzuz şeklinde algı yaratması doğru değildir. Olay 'koku' diye adlandırılıyor. Kokuya neden olan kimyasal atıklardan çıkan zehirli gazlardır. Bunun insan sağlığına etki edecek bir yanının olmadığı açıklandı. Hangi belirlemelere göre İBB açıklama yaptı. Tuzla'daki hastanelerde 97 kişi tedavi altına alındı. Bir hastamız bana 'Aldığımız zehirli gaz, ileride hastalık olarak ortaya çıkıp çıkmayacağını nereden bileceğiz?' diye sordu'

TMMOB Kimya Mühendisleri Odası’ndan Kimya Yüksek Mühendisi Ercan Zincir; durumun ciddiyetine vurgu yaparak şu bilgileri verdi: 

 “Bu maddeler oyuncak, tekstil, kuru temizleme gibi alanlarda kullanılıyor. Bütün kimyasal maddeler zararlıdır. Önemli olan bu maddelerin ne kadar temas ettiği ve solunduğudur. Bu iki kimyasal maddenin, kanalizasyonlarda bulunması muhtemel kimyasallarla reaksiyonu bilinmiyor. Bu durumda ortaya ne çıkacağını kestiremiyoruz. Muhtemel bir reaksiyon halindeki oluşumun incelenmesi gerekiyor.”

Zincir, söz konusu maddelerin ölümcül tehlikesi olduğunu belirterek şöyle devam etti:

 “Burada dozaj önemli. Ne kadar kimyasalın karıştığı bilinmiyor. Denetlemede eksiklik var. Daha tehlikeli maddeler de atılabilirdi. Bu maddelerle temas halinde, solunum yollarında ve ciltte tahribat olabilir. Risk grubundaki kişiler için ölümcül etki bile yaratabilir. Astım hastaları ve hamileler için çok tehlikeli.”

İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz'ün açıklamasından bir bölümü aynen aktaralım: 

'AB’deki yetkili otorite olan Avrupa Kimyasallar Ajansı’nın kimyasal bilgi envanterinde, bu kimyasalların insanlarda kansere sebep olabileceğine, cilt hasarına, ciddi göz hasarına, baş dönmesi ve baygınlığa yol açabileceği belirtiliyor. Trikloroetilenin aynı zamanda genetik bozukluklara sebep olabileceğinden şüpheleniliyor. Çevresel anlamda ise her iki maddenin de sucul yaşama uzun süreli zararlı etkileri mevcut.'

Şu an için yaşanan gelişmeler ve basına yansıyan bilgiler bu şekilde, detayları aktarmaya devam edeceğiz.

İstanbul Sanayi Odası Meclis Toplantısı'na katılan Bakan Özhaseki, bir soru üzerine Özhaseki, 'Şu anda korkulacak bir şey yok. Arkadaşlar her şeyi denetim altına aldıklarını söylediler. Hatta bunun ulaşabileceği yerlerdeki, dışarıya çıkacağı yerlerdeki tehlike ne olur diye onu da tespit edip çalışmaları ona göre sürdürüyor arkadaşlarımız.' ifadelerini kullandı.

Özhaseki 'Soruşturmada gelinen son durum nedir? Bakanlık olarak ne yapmayı planlıyorsunuz?' sorusunu ise şöyle yanıtladı: 

'Olay ilk duyulduğu andan itibaren bakanlık olarak harekete geçtik. Bu konu bizi çok yakından ilgilendiren ve birebir takip etmemiz gereken bir konu. Şu anda maddenin ne olduğuyla ilgili tespitler az çok netleşmiş vaziyette. Ancak bu hangi araçlarla taşındı, bunu hangi firma buraya gönderdi, bunların tespiti yapılmaya çalışılıyor.'