Ay her gece gökyüzünde aynı yerdeymiş gibi görünse de, aslında bizden yavaş yavaş uzaklaşıyor. Lazer ölçümleri sayesinde her yıl Dünya’dan yaklaşık 3,8 santimetre uzaklaştığı tespit edilen uydumuz, gelecek için bazı farklılıklar vadediyor.
Ay her gece gökyüzünde aynı yerdeymiş gibi görünse de, aslında bizden yavaş yavaş uzaklaşıyor. Lazer ölçümleri sayesinde her yıl Dünya’dan yaklaşık 3,8 santimetre uzaklaştığı tespit edilen uydumuz, gelecek için bazı farklılıklar vadediyor.
Bu mesafe küçük görünse de, milyonlarca yıl içinde gezegenimizin ve uydumuzun kaderini değiştirecek kadar önemli. Peki bu sürecin ardında ne var ve gelecekte neler yaşanacak?
Ay’ın uzaklaşmasının sebebi, Dünya’nın dönüşü sırasında ortaya çıkan gelgit kuvvetleri. Ay’ın kütle çekimi, okyanuslarda büyük su kabarmalarına yol açıyor. Dünya dönerken bu kabarmalar Ay’ın biraz önünde kalıyor ve Ay’a öne doğru bir çekiş uyguluyor. Bu etki, Ay’ın yörüngesini genişletip uzaklaşmasına neden olurken, aynı zamanda Dünya’nın dönüşünü de yavaşlatıyor. Yani günlerimiz her yıl çok küçük bir miktar uzuyor.
4,5 milyar yıl önce, Mars büyüklüğünde bir gök cisminin Dünya’ya çarpmasıyla oluşan Ay, o dönem gezegenimize bugünkünden çok daha yakındı. Hatta 70 milyon yıl önce günlerin yalnızca 23,5 saat sürdüğünü gösteren fosil kayıtları, Ay’ın etkisinin geçmişte çok daha güçlü olduğunu ortaya koyuyor.
Uzak gelecekte Dünya ile Ay’ın birbirine gelgit kilidi durumuna geçmesi bekleniyor. Bu gerçekleştiğinde Dünya’nın dönüş süresi ile Ay’ın yörünge süresi eşitlenecek ve Ay yalnızca gezegenimizin bir tarafından görülebilecek. Ancak bundan çok daha önce, yaklaşık 1 milyar yıl içinde Güneş’in parlaklığının artmasıyla okyanuslar buharlaşacak. Bu da gelgit etkisini sona erdirecek.
Daha da ileriye gittiğimizde, Güneş kırmızı dev evresine girerek hem Dünya’yı hem Ay’ı yok edecek. Yani Ay’ın uzaklaşması, kozmik ölçekte düşündüğümüzde, çok daha büyük bir sonun sadece küçük bir parçası.
Ay’ın her yıl birkaç santimetre uzaklaşması, günlük yaşamımızda fark edilemeyecek kadar küçük bir değişim. Ancak astronomlar için bu hareket, Dünya’nın geçmişini anlamak ve geleceğini öngörmek açısından büyük önem taşıyor.
bu konuda hastırologlar ne diyor acaba? ay retrosu, zeytinburnu metrosu, fikirtepe gettosu falan filan...
3,8 santim uzaklaşmış öyle mi :D lazer belki taş parçasına denk gelmiştir 3,8 santimlik :D bazı bilim adamları boşuna maaş alıyor.