Sodom ve Gomore, İncil'de adı geçen iki kenttir. Ürdün'ün iki şehri olan Sodom ve Gomore, kutsal değerlerini kaybeden ahlaki açıdan çöken ve lanetlenmiş şehirlerdir. Sodom ve Gomore romanı da işgal altındaki İstanbul'u bu şehirlere benzetir. Kurtuluş Savaşı döneminde İstanbul'da yaşayan bir zümrenin anlatıldığı bu romanda insan ilişkileri ve toplum değerleri kaleme alınır. Peki Sodom ve Gomore kimin eseridir, konusu nedir?
Sodom ve Gomore, Ürdün'ün lanetlenmiş iki kentidir. Yazar, bu şehirleri Kurtuluş Savaşı yıllarında işgal altında kalan İstanbul'a benzetir. Esasen, İstanbul'da bulunan ve işbirlikçi olarak çalışan kişiler ve onların yaşam tarzlarına dair eleştiriler getirilmiştir.
Kurtuluş Savaşı öncesinde İstanbul'un İngilizler tarafından işgali, saray tarafından tepki almamıştır. Tüm ülke kargaşa içerisindedir. Fakat İstanbul'da yaşayan bir grup, tıpkı Sodom ve Gomore'deki gibi bir hayat sürer. İstanbullu kızlar İngiliz askerlerle birlikte olur, akşamları eğlenceler düzenlenir...
Kitabın baş karakteri olan Leyla da bu kızlardan birisidir. Leyla, İngiliz subaylarından hoşlanır, kendisini seven Türk subayı Necdet'e pas vermez. Necdet ise artık bu durumdan ümidini kesmiş bir vaziyettedir. Necdet'in arkadaşı Cemil ise ona karşı çıkarak Kuvay-ı Milliye'ye katılır. Cemil şehit olur.
Fakat İstanbul'un bu eğlenceli hayatı kısa sürecektir. Kuvayi Milliyetçiler, İstanbul'a akın ederler. Leyla ise eski hayatlarını mahvettikleri için onlardan nefret etmeye başlar. Leyla'nın gerçek yüzünü gören Necdet ise ondan uzaklaşır.
Leyla: Genç, bakımlı, güzel ve alımlı bir Türk kızıdır. İstanbul'da yaşar. Şehrinin işgal altında olmasına tepki göstermez hatta İngiliz askerlerinden hoşlanmaya, kendi askerlerini hor görmeye başlar. Eğlenceye, sosyeteye, şöhrete düşkün birisidir.
Necdet: Vatanını savunmak isteyen fakat buna cesareti olmayan bir gençtir. Leyla'ya olan aşkı onun gözlerini adeta kör eder. Sonunda gerçekleri görmeye başlar fakat her şey için çok geç olabilir.
Cemil: Necdet'in arkadaşıdır. Necdet'i işgallere karşı uyarır, onun da harekete geçmesini ister. Vatansever biridir. Kuvay-i Milliye hareketine katılarak vatanı için şehit düşer.
Sodom ve Gomore'deki karakterler dikkatli incelendiğinde yazarın diğer bir ünlü eseri olan Kiralık Konak karakterleriyle benzerlikleri görülür. Leyla, Hakkı Celis olarak Necdet Bey ise Servet Bey olarak karşımıza çıkar. Yazar, toplumun yozlaşmasını bu karakterler üzerinden aktarır.
Sodom ve Gomore, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun eseridir. İlk kez 1928 yılında kaleme alınmıştır. Yazarın Hüküm Gecesi adlı eserinin devamı sayılabilecek bir eserdir. Karakterler ve aşk hikayesi ise Kiralık Konak'la benzerlik gösterir.
Karaosmanoğlu, mütareke döneminde yaşayan bir zümrenin farklılaşan ve ülkesine zarar veren bir gruba dönüşmesini sert bir dille eleştirmiştir. Batı'ya özentiliği züppelik olarak tanımlamış, bu tür insanların Tanrı'nın gazabından nasibini alacaklarına dair bir benzetme yapmıştır.
Sodom ve Gomore, İncil'de 'Lut zamanında ahlak bozuklukları sebebiyle Tanrı'nın gazabına uğrayan şehirler' olarak bilinirler. Yazarımız da romanın başından itibaren bu katsallığa atıfta bulunarak işgal altındaki şehri aktarır. İşbirlikçi burjuvaların halktan nasıl bir kopuk yaşam sürdüğünü en ince detaylarına kadar aktarmıştır.
Karaosmanoğlu, hem İstanbul'un işgal günlüklerine hem de Anadolu'da başlayan Kurtuluş hareketine dair bilgileri okuyucusuna aktarmıştır. Savaş ve işgalin yanısıra genel kültüre, insani duygulara ve hislere sıkça yer verilmesi de zamanının en iyi eserlerinden birisi olarak gösterilmesine sebep olmuştur.
Sodom ve Gomore, teknik açıdan incelendiğinde de döneminin ileri gelen eserlerinden birisi olduğu görülür. Roman, gözleme dayalı realist bir şekilde kaleme alınmış ve betimleme, gösterme, öyküleyici anlatım, özetleme gibi birçok tekniğe de yer verilmiştir. Fakat Karaosğmanoğlu'nun o zamanlarda kullanmış olduğu dil, bugün fazlasıyla eril ve cinsiyetçi olduğu için bazı eleştirilere de maruz kalmıştır.