Bir yere giderken gittiğimiz yol sanki hiç bitmeyecek gibi hisseder ve yolu gözümüzde büyüttükçe büyütürüz. Hatta dönüş yolunun da böyle olacağını düşündüğümüz için yola çıkmak bile istemeyiz. Ancak yola çıktığımız zaman dönüş yolunun daha kısa olduğu hissine kapılırız. Peki sizce neden böyle hissederiz?
Cevabını öğrenmek için aşağı kaydırın 👇
Hatta bu hissin literatürde bir ismi bile var: Dönüş yolculuğu etkisi.
Örneğin aldığınız acil bir telefon sonrasında gittiğiniz yol size bu etkiyi hissettirebilir ancak rutin olarak yaptığınız yolculuklarda dönüş yolculuğu etkisini hissetmeyebilirsiniz.
Niels Van de Ven ve arkadaşları 2011 tarihinde dönüş yolculuğu etkisi hakkında birkaç deney yaptı. Bu birkaç deneyin bir tanesi bisikletçiler üzerinde gerçekleştirildi.
Bu deneyde kontrol ve deney grubu olmak üzere iki farklı grup yer aldı ve kontrol grubunda yer alan bisikletçiler gittikleri yolu aynı rota üzerinden geri döndüler. Deney grubu ise dönüşte farklı rotalar kullandılar.
Araştırma ekibine göre, gidiş yolculuğunun tahminimizden daha uzun sürmesi dönüş yolculuğunun da aynı şekilde uzun olacağına dair bir beklenti oluşturuyor.
Bu durum dönüş yolculuğunun süresini kısaltan bir yanılsamayı tetikliyor. Dolayısıyla dönüş yolculuğu bize beklenenden daha kısa geliyor.
Roy'un ifade ettiği gibi belirli bir görev için belirlenen bir zamanda belirli bir yerde bulunmamız gerektiğinde oraya ulaşım sürecindeki 'zaman alaka düzeyimiz' artar.
Bu durum, zaman algımızın göreceli olduğunu ve çevresel faktörlerle şekillenebildiğini gösterir.
Özetle herhangi bir sorumluluğumuz bulunmadığında zamanla ilgili ilgimiz azalır.
Bir yerlere ilk defa gittiğimizde bilinmeyen uyaranlar nedeniyle zamanın daha yavaş aktığını hissederiz.
Aşina olduğumuz bir yolu zihnimiz bu aşinalığın verdiği avantajla daha kısa bir sürede algılar. Yani bilinmeyen bir yere giderken zamanın yavaşladığını hissetmemizin nedeni beyin fonksiyonlarımızın ve algılarımızın bu yeni ve bilinmeyen durum karşısındaki tepkisidir.
Aynı ben :)