Siz de Bir Hayat Kurtarabilirsiniz: Çocuk İstismarı Nasıl Anlaşılır ve Ne Yapılması Gerekir?

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre her sene 1 milyardan fazla çocuk fiziksel, duygusal ve cinsel olarak istismarla karşılaşıyor ve ihmal ediliyor. Çocukların istismara uğradığı nasıl anlaşılır, ne yapılması ve nereye başvurulması gerekir? Çocuk istismarına dair her yetişkinin mutlaka bilmesi gereken gerçekler...

Kaynak 1, 2

Çocuk istismarı, yetişkin bir bireyin 18 yaşının altındaki çocuklara uyguladığı tüm fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddeti, buna ek olarak çocuğun temel ihtiyaçlarının ihmal edilmesini kapsayan bir istismar türüdür.

Dünya Sağlık Örgütü'nün geçtiğimiz yıl yayınladığı rapora göre her sene 2-17 yaşları arasındaki yaklaşık 1 milyar çocuk; fiziksel, cinsel ve duygusal olarak istismara ve ihmale uğruyor.

Peki bu korkunç tablonun karşısında yetişkinler olarak çocuklar için ne yapabiliriz, istismarı nasıl fark edebiliriz?

Öncelikle istismar olarak kabul edilen davranışları teker teker açıklayalım.

Fiziksel çocuk istismarı, bir çocuğun vücuduna zarar verecek herhangi bir saldırı, davranış ve hareketi kapsar. Buna ek olarak çocuğun yemek yemek, tuvalete gitmek gibi temel ihtiyaçlarının ihmal edilmesini de içine alır.

Psikolojik çocuk istismarı, henüz gelişme çağında olan çocukları etkileyecek şekilde yapılan tüm hakaret ve aşağılayan ifadeleri, çocuğa konulan kısıtlamaları kapsıyor.

Çocuk tacizi olarak da bilinen cinsel istismar, yetişkin bir bireyin 18 yaşının altındaki çocuğa gerek sorarak, gerek zorlayarak kendi cinsel tatmini için kullanmasıdır.

Tüm bunları okurken 'Bir insan neden çocuklara zarar verir ki?' diye isyan edebilirsiniz...

Yetişkinlerin ve özellikle ebeveynlerin çocukları istismar etmesinin sebepleri arasında psikolojik sorunlar, çocukluk travmaları, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılıkları, istenmeyen hamilelik gibi ana nedenler yatıyor.

Araştırmalara göre ebeveyn olmayan yetişkinlerin uyguladığı şiddetin nedenleri arasında genellikle maddi problemler, iş hayatı dolayısıyla yaşanan stres ve aile geçmişinde yaşanan travmatik olaylar bulunuyor.

İstatistiklere göre şiddet ve ihmalin en sık görüldüğü gruplar arasında 20'li yaşlardaki genç ebeveynler, maddi sıkıntılar yaşayan aileler, ev içi şiddet bulunan aileler, ortaokul mezunu ve daha düşük eğitim seviyesine sahip ebeveynler yer alıyor.

Peki bir çocuğun istismara uğradığı nasıl anlaşılır?

Fiziksel istismar yaşayan çocuklar için bedeninde bulunan çeşitli morluk ve kesikler, yanıklar ve özellikle izmarit yanıkları, kırık kemikler, çocuğun acı ve ağrı çekmesi, sürekli aç veya bakımsız olması belirtiler arasında yer alıyor.

Cinsel şiddette ise bunlara ek olarak çocuğun cinsel organlarında bulunan yaralar, morluklar ve kanamalar istismar belirtisi kabul ediliyor. Çocuğun, kendi yaşıtlarına göre cinsellik hakkında çok daha ayrıntılı bilgiye sahip olması da göstergeler arasında.

Uzmanlar ayrıca istismara uğrayan çocukların genellikle aşırı sessiz ve çevreye karşı ilgisiz olabildiklerini, odaklanma sorunu yaşayabildiklerini ve sık sık inanması zor olan hikayeler anlattıklarını söylüyorlar.

Herhangi bir istismar türü ile karşılaşan çocuğun zihinsel ve bedensel gelişiminde sorunlar ortaya çıkıyor. Yaygın sorunlar arasında öğrenme ve odaklanma güçlüğü, aşırı zayıflık, korku ve travma, kabus görme, madde bağımlılığı, çekingenlik ve depresyon gibi durumlar bulunuyor.

Unutmayın ki çocuk istismarı ağır bir suçtur! İstismara uğradığını düşündüğünüz çocuklar için ülkemizde başvurabileceğiniz kurum ve merkezler şu şekilde;

  • ALO 153 Sosyal Destek Hattı

  • ALO 155 Polis İmdat Hattı Çocuk İzlem Merkezleri

  • Şehrinizdeki belediye ve hastanelerin destek birimleri

  • Cumhuriyet Savcılıkları

  • Okul rehberlik servisleri

Çocuk istismarının en yaygın suçluları ebeveynler olsa da bunun dışında diğer akrabalar, öğretmen veya bakıcı gibi sık görüşülen kişiler, ayrıca çocuğun hiç tanımadığı yabancılar da istismarın bir parçası olabiliyor.

Bu yüzden çocuklara kendilerini tehlikeden koruyabilmeleri için tepki verebilmelerini öğretmek, istismarı engellemede ve fark etmede büyük bir rol oynuyor.

Çocukların kendilerini korumalarına yardımcı olacak önemli noktalar şu şekilde;

Ebeveynlerin öncelikle küçük yaştan itibaren çocuklarına kendi haklarını anlatmaları, bedenlerini ve özel bölgelerini korumayı ve 'hayır' demeyi öğretmeleri gerekir.

Yabancı insanlarla fiziksel olarak dokunmak, sarılmak, öpmek gibi hareketlerin yapılmaması gerektiğinin farkında olmalarını sağlamak gerekir.

Eğer ebeveynseniz, çocuklarınızla aranızda güven ilişkisi kurmaya dikkat etmelisiniz. Yaşadıkları kötü olayları sizinle çekinmeden paylaşabilmeleri çok önemli olacaktır.

Bu güven ilişkisi için çocuklarınızın söylediği laflara dikkat etmeli ve önem vermeli, onları hiçbir zaman küçümsememeli ve dalga geçmemelisiniz.

Çocuğunuzun istismara uğradığından şüphelenirseniz asla ama asla öfkenizi ona yansıtmamalı, korkmasına veya kendisini suçlu hissetmesine neden olmamalısınız.

Çocuklarının geleceğini düşünen ve sağlıklı bireyler olarak yetişmelerini isteyen her ebeveyn, istismarın ne olduğunu öğrenmeli ve çocuğuna kendisini korumayı öğretmelidir.

Farkında olmadan dahi çocuklarını ihmal etmediklerinden emin olmalı, temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri, sağlıklı ve huzurlu bir ev ortamı yaratmalılardır.

Hiçbir çocuğun istismara uğramadığı bir gelecek için tüm yetişkinlerin bilinçlenmesi dileğiyle...

Bu içerikler de ilginizi çekebilir:

Anne-Babalar Buraya! Çocuklar İçin Nasıl Daha İyi Bir Ebeveyn Olunur?
Bebeklikten Ergenliğe: Evcil Hayvanların Ölümünü Çocuklara Nasıl Açıklamalıyız?
Tartışmamız Gereken Bir Konu Var: Çocukları Vegan Beslemek Sağlık Açısından Doğru mu?

Popüler İçerikler

Kılıçlı Yemin Olayında Yeni Gelişme: Teğmenlerden Sonra Komutanlar da Disipline Sevk Edildi
Bahis Reklam ve Teşvik! Acun Ilıcalı, TV8 ve Exxen Yetkilileri Hakkında Soruşturma Başlatıldı
ATM’lerde 200 TL Krizi: Fatih Altaylı’dan 5 Bin Liralık Banknot Önerisi