Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün oğlu, Türk siyasetinin 'gülen yüzü' Erdal İnönü vefatının 14. yılında anılıyor. 31 Ekim 2007'de vefat eden İnönü Türk Siyasetinde iz bıraktığı su götürmez bir gerçek. Peki Erdal İnönü kimdir, Türk siyasetindeki yeri nedir? neden siyasetin gülen yüzü olarak anılmaktadır? Detaylar haberimizde...
Türk siyasetinin 'gülen yüzü', İsmet İnönü'nün ortanca oğlu, fizik profesörü olan bu yetenekli adam, Erdal İnönü kimdir? Türk siyasetindeki rolü nedir? Vefatının 14. yılında Erdal İnönü'ye dair bilinenleri sizin için derledik.
6 Haziran 1926'da Ankara'da İsmet ve Mevhibe çiftinin ortanca oğulları olarak dünyaya gelen Erdal İnönü; 1947'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik-Matematik Bölümü'nden mezun oldu. Amerika'da Kaliforniya Üniversitesi Teknoloji Enstitüsü'nde yüksek lisans ve doktora eğitimi gördükten sonra Türkiye'ye 1952'de dönen İnönü, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nden doçent unvanı aldı.
1957 yılında Sevinç İnönü'yle evlenen Erdal İnönü, Princeton Üniversitesi ile Oak Ridge Princeton National Laboratory'de 1958-1960 yıllarında 'konuk araştırmacı' olarak yer aldı. Sonrasında Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde rektör olarak görev yapan İnönü, 12 Eylül 1980 darbesiyle birlikte akademiden ayrılarak siyasete girdi.
Kurulmasına öncülük ettiği Sosyal Demokrasi Partisi'nin (SODEP) genel başkanı olan İnönü, partisi ile Halkçı Parti'nin birleşmesinde de etkin bir rol oynadı. Bu birleşmenin ardından Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) adıyla Türk siyaset hayatında yerini alan partinin genel başkanı İnönü oldu.
Türkiye siyasetinin en karışık dönemlerinde, aktif siyaset yapan İnönü; dönemin cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın 17 Nisan 1993'teki ölümü ve ardından Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanlığına seçilmesinden sonra yaklaşık 1,5 ay başbakanlık görevine vekalet eden İnönü, Demirel'in cumhurbaşkanı adaylığına verdiği destek nedeniyle sol kesimin eleştirilerine maruz kaldı.
SHP ile CHP'nin birleştiği 1995'teki kurultayda CHP'nin 'Onursal Genel Başkanı' seçilen İnönü, DYP-CHP koalisyon hükümetinin Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı oldu. Sonrasında aktif siyaseti bırakarak, siyasi kariyerini noktaladı.
2001'de CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın bazı uygulamalarına tepki göstererek, CHP'den de istifa eden İnönü, sosyal demokrat çevrelerden yapılan ısrarlara rağmen aktif siyasete dönmedi.
TÜBİTAK Bilim Kurulu, Atom Enerjisi Komisyonu, UNESCO Yürütme Konseyi üyeliği ve Türk Fizik Derneği başkanlığında bulunan Erdal İnönü'nün, 1951'de Macar asıllı ABD'li atom fizikçisi Eugene Wigner ile Princeton Üniversitesi'nde ortak yaptığı çalışma uluslararası bilim dergilerinde yer aldı.
Fizik alanında Nobel'den sonraki en önemli ödül olan Wigner Madalyası'nı 2004'te alan İnönü, bu ödülü Feza Gürsey'den sonra hak eden ikinci Türk oldu.
Siyaseti bıraktıktan sonra Akademi'ye dönen İnönü, hastalığı sebebiyle Amerika'ya tedavi olmaya gitti. Ancak 31 Ekim 2007'de Houston Teksas'da vefat etti. İnönü'nün naaşı, Türkiye'ye getirilerek; TBMM'de yapılan devlet töreninin ardından, Ankara'da doğduğu Pembe Köşk'ün bahçesine getirildi.
Eşi Sevinç İnönü'nün isteğiyle İstanbul'a götürülen İnönü'nün cenazesi, 4 Kasım Pazar günü Teşvikiye Camisi'nde kılınan öğle namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.