Bilim insanları uzun süredir beynin en uyanık ve enerjik olduğu zamanların öğrenmek için en uygun anlar olduğunu düşünüyordu. Ancak Tohoku Üniversitesi'nden yapılan yeni bir çalışma, durumun tam tersi olabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, beynin en az beklenen zamanlarda yeni bilgiyi özümsemeye daha yatkın hale geldiği belirli zaman dilimlerine işaret ediyor.
Detaylar 👇
Araştırmacılar, beynin sinyalleri işleme biçimini etkileyen 24 saatlik dahili bir ritimle çalıştığını keşfetti. Farelerin görsel korteksini inceleyen bilim insanları, aynı uyaranların günün saatine göre farklı sinirsel tepkiler tetiklediğini buldu. Araştırmada beynin merkezinin gün içinde sabit kalmadığı ve bu değişimlerin bilginin kodlanma şeklini etkilediği keşfedildi.
Fareler üzerinde yapılan deneylerde, hayvanların en yorgun olduğu zaman diliminde (gündoğumundan hemen önce), beynin anlık tepkilerinin daha zayıf olduğu gözlemlendi. Ancak asıl keşif şuydu: Bu zayıf tepki anında, beynin sinirsel bağlantıları (Uzun Süreli Potansiyasyon - LTP) daha güçlü bir şekilde ve daha uzun süre kalıcı olacak şekilde güçleniyordu. Bu da demek oluyor ki, beynin anlık uyanıklığı ile kalıcı hafıza oluşturma yeteneği aynı anda zirvede değil.
Çalışma, adenozinin sadece bizi yormakla kalmayıp, aynı zamanda nöronlar arasındaki bağlantıların kurulma biçimini değiştirerek, beyni derin öğrenmeye hazırlayan bir sinyal işlevi de görebileceğini gösteriyor.
Bu bulgular insanlar için yorumlandığında, farelerin en verimli olduğu dönemin, bizim akşam saatlerimize karşılık geldiğini gösteriyor. Yani, yatmadan hemen önce değil, ancak günün yorgunluğunun hafifçe çöktüğü, akşamüzeri saatleri, zihinsel olarak zorlayıcı öğrenme veya beceri edinme görevleri için en verimli zaman olabilir.
Sonuç olarak, beynimizin öğrenme kapasitesi doğal ritimlerle dalgalanıyor. Orta derece bir yorgunluk, yeni bilgiyi kalıcı hale getirmeyi destekleyebilir ve bu keşif, eğitimden rehabilitasyona kadar pek çok alanda kişiye özel öğrenme zamanlamaları belirlememize yardımcı olabilir.