İstanbul'da Süleymancılar'a ait öğrenci yurdunda yaşanan şiddet olayının ardından gözler bir kez daha tarikat ve cemaat yurtlarına çevrildi. Sayıları artık binlerle ifade edilen bu yurtlardan belirli aralıklarla şiddet, istismar ve intihar gibi sarsıcı haberler geliyor. Son birkaç yılda buralardan gelen ve unutulmaması gereken bazı olayları derledik.
Sosyal medyada yayılan görüntülerle birlikte Türkiye'deki tarikat ve cemaat yurtları gerçeği bir kez daha kamuoyunun gündemine geldi.
Süleymancılar'ın yurdunda kalan 7 çocuğun bir eğitmen tarafından acımasızca darp edilmesi tepkilere neden oldu. Gözaltına alınan eğitmen 'Pişmanım' demesine rağmen tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Fotoğraf: DHA
Daha çok kırsal alanlarda ve zor ekonomik şartlar altında yaşayan ailelerin çocuklarının kaldığı bu yurtlardan ülke genelinde kaç tane olduğu tam olarak bilinmiyor.
Basına yansıyan haberlere göre bu yapılanmaların kayıtlı yurt sayısı son beş yılda yüzde 93 artarak 3 bin 331'e ulaşmış durumda. Kayıtlı olanların dışında kaçak olarak faaliyet yürüten yurtların da bulunduğu yine basına yansıyan bazı haberlerden anlaşılıyor. Bunların sayısının ise bini aştığı tahmin ediliyor.
AKP iktidarının ortaya çıkan bu tablodan rahatsızlık duyduğunu gösteren en ufak bir emare bulunmuyor. Aksine 'dindar nesil' yetiştirme arzusu nedeniyle bu yapılanmalara her türlü desteğin verildiği herkesin bildiği bir gerçeğe dönüşmüş durumda.
Tüm eleştirilere rağmen Milli Eğitim de aynı amaç doğrultusunda din merkezli bir çizgiye doğru çekiliyor.
Fotoğraf: AA / Arşiv
İktidarın tam anlamıyla serbest bıraktığı tarikat ve cemaatler, belki de tekke ve zaviyelerin kapatıldığı 1925 yılından bu yana en güçlü dönemlerini yaşıyor.
Eğitim politikası uzmanı Prof. Dr. Esergül Balcı’nın 2018’de hazırladığı bir rapora göre, Türkiye'de aktif 30 tarikat ve cemaat ve onlara bağlı 400 kol bulunuyor. Bunlarla organik bağı olan vatandaşların sayısı ise 2,6 milyona ulaşıyor.
Balcı, o dönemde Sözcü gazetesine verdiği bir röportajda 'Türkiye'de 1 milyon öğrenci tarikatların elinde; aileler, fakirlikten çocuklarını cemaatlere teslim ediyor' ifadelerini kullanıyordu.
Taşradaki durumun kentlerden daha da vahim olduğunu belirten Balcı ayrıca, 'Devlet eğitimden kademe kademe çekilmiş. Bazı bölgelerde okullar kapatılmış. Yoksulluk ve sahipsizlik nedeniyle aileler çocuklarını tarikatlara teslim etmiş durumda. Yarın bu çocukların hangi amaç için, nasıl kullanılacağı meçhul. Her türlü istismara açıklar. Bu durum terör kadar ciddi bir ulusal güvenlik sorunudur.” diyordu.
Laik ve demokratik rejim için oluşturduğu tehdit nedeniyle tartışılan tarikatlar, cinsel istismar, şiddet ve intihar gibi trajik olaylarla da ülke gündeminden düşmüyor.
Hafızaları tazelemek adına yakın geçmişte hangi olaylara tanıklık ettik birlikte bakalım.
Fotoğraf: AA / Arşiv
2016'nın başlarında patlak veren Ensar Vakfı'ndaki istismar skandalı, olayın boyutları ve iktidardan isimlerin de vakfın yönetim kademesinde bulunmasından ötürü büyük ses getirdi.
Karaman’da bir ilkokulda sınıf öğretmeni olan Muharrem Büyüktürk'ün 2012-2015 yılları arasında Ensar Vakfı ile KAİMDER yurtlarında yaşları 8 ila 10 arasında değişen 45 öğrenciye cinsel istismarda bulunduğu yönünde haberler çıktı.
Olay, bir çocuğun okula gitmek istemeyişi üzerine ablasının psikiyatriste götürmesi, çocuğun kendisine hayvan pornoları izletildiğini söylemesi ve psikiyatristin savcıyı araması üzerine duyuldu. Cinsel istismara maruz kalan çocuklar ifadelerinde Büyüktürk'ün kendilerini dövdüğünü, tehdit ettiğini, korktukları için direnemediklerini ve utandıkları için yaşadıklarını kimseye anlatamadıklarını söylemişti.
Yapılan yargılama neticesinde Büyüktürk, 10 çocuğa cinsel istismarda bulunduğu için 508 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
Fotoğraf: Serra Akcan / csgorselarsiv.org
Kahramanmaraş il merkezindeki 'Hamidiye Yaz Kuran Kursu Sosyal Tesisi'nde sigortasız olarak çalıştırılan bir öğretmenin, kursa kayıtlı 4 çocuğa cinsel istismarda bulunduğu ortaya çıktı.
10 yaşındaki B.Z isimli erkek çocuğunun yaşadıklarını arkadaşına ve ailesine anlatması ile ortaya çıkan skandalın ardından kurs öğretmeni yakalandı.
B.Z.'nin maruz kaldığı istismar doktor raporu ile kanıtlanırken toplamda 4 çocuğa cinsel istismarda bulunduğu belirlenen öğretmen tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Fotoğraf: AA
Türkiye, Ensar Vakfı skandalının şokunu atlatamamışken bu kez de Adana Aladağ'dan gelen haberle sarsıldı.
Bu kez Süleymancılar'a ait bir kız yurdunda çıkan yangın sonucu 10 öğrenci, yurt yetkilisinin 6 yaşındaki kızı ve bir eğitmen olmak üzere 12 kişi yaşamını yitirmişti.
Yurdun yangın merdivenlerinin kilitli olduğu olduğu ortaya çıkmıştı.
Yangınla ilgili dernek başkanı ve yurt müdürünün de aralarında bulunduğu 18 sanıktan 12’si, 7 ay 15 gün ile 12 yıl 2 ay 20 gün arasında değişen hapis cezalarına çarptırılmıştı.
Fotoğraf: DHA
Aladağ faciasından bir yıl sonra yine Süleymancılar'a ait bir yurt istismar skandalıyla gündemdeydi.
İzmir Dikili'de Miyase Çocuk Yurdu'nda kalan ve yaşları 9 ile 12 arasında değişen 7 erkek öğrenci temizlik görevlisi Ömer Faruk E. tarafından cinsel istismara uğradı. Olayında ardından yurt mühürlenirken dosyaya jet hızıyla gizlilik kararı getirildi.
Ömer Faruk E., geçtiğimiz yıl 53 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına mahkûm edildi.
Fotoğraf: DHA
Antalya’nın Alanya ilçesinde Süleymancılar'a ait yurtta kalan 14 yaşındaki İsmail Kerem Topal, yurtta kalan M.E.U. isimli çocukla kavga ettikten sonra dengesini kaybederek merdivenlerden yuvarlandı. Başını beton zemine çarpan Topal, ağır yaralandı. Tedaviye alınan Topal 5 gün sonra yaşamını yitirdi.
Yurt yöneticileri aileye sadece çocuğun merdivenlerden düştüğü 17 saniyelik kamera kaydını verdi.
Olayla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında ulaşılan kamera kayıtlarında Topal’ın, M.E.U. tarafından darp edildiği anlar saniye saniye kaydedildi.
Fotoğraf: DHA
Denizli’de Süleymancılar'a ait yurtta kalan 12 yaşındaki erkek öğrenci, bir belletmenin defalarca cinsel istismarına uğradı, yurt müdürü olayın üstünü kapatmaya çalıştı.
Yaşananlar, çocuğun hazırladığı intihar notunun bulunmasıyla ortaya çıktı.
Fotoğraf: DHA
2021'in son günlerinde tüm ülkeyi derinden sarsan bir olay yaşandı.
Antalya Kepez'de Antalya İlim ve Kültür Derneği adındaki dini derneğin öğrenci yurdunda aşçı olarak çalışan İhsan Güney, Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Mehmet Sami Tuğrul'u yurdun yemekhanesinde vahşice katletti.
Katilin şizofren olduğu iddia edilirken olayla ilgili 'gizlilik ve yayın yasağı' kararı verilmişti.
Fotoğraf: Gazete Duvar
2021'in temmuz ve aralık aylarında ülke gündemine gelen iki olay, doğrudan tarikatlarla bağlantılı olmasa da kamuoyunda yankı uyandırdığı için bu derlemede yer aldı.
Bunlardan ilki Muş'taki Karşıyaka Kuran Kursu'nda kemeriyle tuvalet kapısının koluna asılmış bir şekilde bulunan 12 yaşındaki Mehmet Halit Yavuz isimli bir çocuğun haberiydi.
İntihar olarak duyurulan şüpheli ölümle ilgili soruşturmaya gizlilik kararı getirildi.
Yavuz’un ölümünden sonra sadece bir kişi kursun hocalarından M.Ç. gözaltına alınmıştı.
Fotoğraf: AA / Arşiv
Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesindeki Arınç Kuran Kursu’nda Ruhullah Çelik adındaki kurs hocasının birden fazla çocuğu istismar ettiği ortaya çıktı.
Skandal, 11 yaşındaki B.T.’nin Şubat 2020’de babasını arayarak yaşadıklarını anlatmasıyla duyuldu.
Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan'ın aktardığı detaylara göre Nakşibendi tarikatına bağlı bu kursta yaşananlarla ilgili savcılık da devreye girdi. Ruhullah Çelik tutuklandı.
İstismara uğrayan çocukların yaşadıkları savcılık ifadelerine yansıdı.
Fotoğraf: AA / Arşiv
Tarikatlarla doğrudan bağlantılı olmayan diğer olay ise Erzurum’da Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Hacı Bahattin Evgi yatılı Kuran kursunda 7 çocuğun istismar edilmesiydi.
Çocukları istismar eden 22 yaşındaki belletmen H.A, Yozgat'ta yakalandı. Yetkililerin duyulmaması için büyük çaba sarf ettiği olay sonrası hiçbir sorumlu hakkında doğru düzgün işlem yapılmaması da tepkilere neden oldu.
Fotoğraf: Twitter
Elazığ Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi 2. sınıf öğrencisi Enes Kara'nın kaldığı Nur Cemaati'ne bağlı yurtta yaşamına son vermesi Türkiye'de şok etkisi yarattı.
Kara, intiharından önce maruz kaldığı baskılar ve yaşadığı kaygıları anlattığı bir videoyu sosyal medyadan paylaştı.
Baba Mehmet Kara ise oğlunun Nur Cemaati'ne ait yurtta kalmasını kendisinin istediğini belirterek 'Ben bu cemaatin 25 yıldır içindeyim. Kaldığı yerde hiçbir sorun yoktu' dedi. Babanın bu sözleri de kamuoyunda tepki çekti.
Fotoğraf: SoL
Ordu Fatsa’da bulunan ve yine Süleymancılar'a ait olan Özel Madenler Erkek Öğrenci Yurdu'nda 12 yaşındaki bir çocuk, kurs hocası Yusuf K. tarafından cinsel istismara uğradı.
Çocuğun ailesiyle görüşen ve suçunu itiraf eden kurs hocası Yusuf K., 'Şeytana uydum. Dün gece tövbe ettim. Secdeye kapandım' dedi.
Açılan dava sonunda Yusuf K.'ya iki ayrı suçtan 48 yıl hapis cezası verildi.
Enes kara nin o mavi tişörtlü hali gözümün önünden gitmiyo ya...sisyasal islamcicilar mahvettiler ulkeyi...
Ülkeyi nereye çekmeye çalıştıkları belli. Pis bir şeriat yuvasına çevirecekler. Asıl korkum yarın seçimle göndermek istesek bu tarikatları devreye sokup iç karışıklık çıkarmaları. Durum çok vahim.
Tarikata çocukları vermeyin. Çocuğa en iyi ailesi bakar.