Selimiye'nin Silüetini Kapatacak Karar Kabul Edildi: 'UNESCO Kültür Mirası Listesi'nden Çıkarılabilir'

Edirne Belediyesi'nin Selimiye Camisi meydan düzenlemesi kapsamında yaptığı çalışmalar sırasında tarihi Yemiş Kapanı Hanı'nın kalıntıları toprak altından çıkarıldı. Edirne Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu da alan için koruma kararı verdi. Ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü hanın yeniden inşa edilmesi için kararı Kültür Varlıklar Yüksek Kurulu'na götürerek itiraz etti. Yüksek kurul itirazı kabul etti ve koruma kararını kaldırdı. Hanın yeniden ihya edilmesinin Selimiye Camisi'nin siluetini bozacağını söyleyen Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Selimiye'nin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nden çıkarılabileceğini belirtti. 

Edirne Belediye Başkanlığı, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan Selimiye Camisi meydanını yeniden düzenlemek için 15 ay önce proje hazırladı. Yapılan çalışmalar sırasında yaklaşık 4 bin metrekarelik alanda 100 odalı olan ve Osmanlı döneminde “meyve-sebze hali” olarak kullanıldığı bilinen Yemiş Kapanı Hanı'nın kalıntıları ile duvarları toprak altından çıkarıldı. Edirne Belediye Başkanlığı han duvarlarının ve Mimar Sinan'ın su yolu bulunan meydanın korunması için arkeo-park projesi hazırladı. Edirne Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu da alan için koruma kararı verdi.

Vakıflar Genel Müdürlüğü ise hanı yeniden ihya etmek için koruma kararını Kültür Varlıklar Yüksek Kurulu'na götürerek itiraz etti. Yüksek kurul itirazı kabul etti ve koruma kararını kaldırdı.

Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, hanın yeniden ihya edilmesinin Selimiye Camii'nin önünde 14 metrelik bir yapıyla silueti bozacağını ayrıca UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nden çıkarılabileceğini söyledi.

İtiraz ve kararların alınmasının 8 ay sürdüğünü ifade eden Gürkan, 'Selimiye'nin 2011'de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmış olması nedeniyle hem Türkiye'den hem de yurt dışından ziyaretçi geliyor. Edirne'de yılda 3 milyon turist geliyor, bunlardan 2 milyonu Selimiye Camisi'ni ziyaret ediyor. Edirne'ye gelen herkesi de bu kötü görüntüyle karşılaştırmak zorunda kalıyoruz. Vatandaşlar haklı olarak tepki gösteriyorlar. Edirne Belediyesi olarak elimiz kolumuz bağlı. Vakıflar Genel Müdürlüğü hanın restorasyonu projesinin yapılmasını istiyorlar. Bu hanın ihya edilmesi demek. Görüştüğümüz bütün uzmanlar, Selimiye Camisi'nin siluetinin kaybedilmemesi görüşündeler. Eğer bu han ihya edilirse, Selimiye Camisi'nin önünde 14 metre yüksekliğinde yeni bir yapı olursa, yapılacak olan da replika olacak, orijinal olmayacak. Bu takdirde Selimiye Camisi'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'nden çıkarılması tehlikesi bulunuyor' dedi.

Gürkan, Mimar Sinan'ın “ustalık eserim” dediği Selimiye Camisi gibi bir eseri bu durumda bıraktıkları için üzgün olduklarını belirtti. Söz konusu alanla ilgili iki projelerinin bulunduğunu aktaran Gürkan, 'Burası yaya bölgesi olacak. Selimiye'nin araçların egzozdan ve yarattığı titreşimden etkilenmemesi için tamamen yaya bölgesi haline getirmek istiyoruz. Bu projemiz onaylandı, yine projeyle bağdaşık olarak ikinci aşamada da Edirne Belediyesi olarak kurtarma kazısını yapmış olduğumuz Yemiş Kapanı Hanı'nın kalıntılarını koruyarak geleceğe taşımak istiyoruz' ifadelerini kullandı.  

Selimiye'nin siluetinin korunması için başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere tüm insanlığa çağrıda bulunduğunu söyleyen Gürkan, 'Lütfen Selimiye Camisi'nin siluetini korumaya devam edelim. Bu hepimizin tarihi görevi. Hem ecdadımıza karşı, hem de torunlarımıza karşı' diye konuştu.

Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı ve Restorasyon Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Can Binan da hanın yeniden ihya edilerek inşa edilmesi halinde Selimiye Camisi'nin Dünya Mirası Listesi'nden çıkma durumu olmasa bile bunun sorgulanacağını belirtti.

Dünyada bu tür önemli arkeolojik alanların korunabilmesi için çok çeşitli yöntemler olduğunu kaydeden Prof. Dr. Binan, 'Şeffaf örtü altından tutulmasından, kısmen ortaya çıkarılması gibi birçok seçenek var. Yemiş Kapanı Hanı'nı yeniden yapmadan da bu hanı tanıtabiliriz. Eski camiden baktığınızda o görüntü tamamen yok olacak. Zeminden baktığınızda ne görüyorsanız Selimiye odur. Onu görmeyi engelleyecek bir yapı yapılırsa, hem o yapıya hem de Selimiye'nin dünya mirası içindeki yerine ihanet olur. Türkiye'de herkes aynı tarafta olmalı. Hepimiz Selimiye'den taraf olmayız. İlk duyduğumda büyük bir şaşkınlık geçirdim' ifadelerini kullandı.