Üyeler arasında bir oylama başlattı ve ben de olumlu oy kullandım. Yaklaşık %80 oyla kabul edildi. Plüton hezimetinden sonra Amerikalılara ikinci bir darbe! Bana sorarsanız direkt Lemaitre Yasası denmeliydi ya neyse.
Artık evrenin genişlemekte olduğunu biliyoruz. Ancak bazı astrofizikçiler bile evrenin genişlemesini normal bir insana anlatırken ‘galaksilerin birbirinden uzaklaşması evrenin genişlediğinin kanıtıdır.’ der. Oysa bu doğru değildir. Nitekim her galaksi birbirinden uzaklaşmaz. Eğer öyle olsaydı galaksimiz Andromeda ile çarpışma rotasında ilerlemezdi. Peki tam olarak ne oluyor?
Bildiğiniz gibi evreni yöneten dört kuvvet var. Bunlardan ikisi çekirdek boyutlarında etkili iken (güçlü ve zayıf çekirdek kuvvetleri) diğer ikisi ise sonsuz mesafelerde etkilidir (elektromanyetik kuvvet ve kütle çekim kuvveti). Diğer her kuvvet bu dört ana kuvvetin türevidir. Evrene galaksi ölçeklerinde baktığımızda kütle çekim kuvvetinin dominant olduğunu görüyoruz. Ölçeği biraz daha büyütüp galaksi kümelerine bakarsak küme üyesi galaksileri bir arada tutan şey de (ve bazen birbirlerine çarpmasına neden olan şey!) kütle çekim kuvvetidir.
Andromeda ve Samanyolu dahil oldukları yerel galaksi grubu içerisinde en büyük kütleye sahip olan galaksilerdir. Bizden 2,5 milyon ışık yılı ötedeki Andromeda’nın bizim galaksimizden biraz daha büyük bir kütleye sahip olduğunu düşünüyoruz (belki 2 katı). Aynı kümenin üyesi galaksiler olarak kümenin ortak kütle merkezi etrafında hareket etmek zorundalar. Bunun sonucu olarak bir süre sonra çarpışacaklar. Yani evrenin genişlemesi galaksi kümelerinde etkili değil. Elbette bir galaksi kümesinin üyesi galaksiler arasındaki mesafe küme içindeki hareketler sonucu daha da artabilir (kümenin boyutu artarsa, bir başka deyişle galaksi yoğunluğu azalırsa) ve bir süre sonra evrenin genişlemesi etkin olabilir. Ancak evrenin genişlemesinin çoğunlukla galaksi kümeleri arasındaki uzayda etkili olduğunu söyleyebiliriz.
İşte bu nedenle bundan 4 milyar yıl sonra Andromeda ile Samanyolu çarpışacak ve çarpışmadan yaklaşık 4 milyar yıl sonra ise farklı evrim durumda ve çok daha büyük bir galaksi oluşturacaklar: Milkomeda (Milky Way + Andromeda).
Eminim kafanızda hemen bir soru oluştu: Bu çarpışma olayına şahit olsaydık (her ne kadar zaman ölçeği milyarlarca yıl olsa da videoyu ileri sarabilseydik!) nasıl bir deneyim olurdu? O gece gökyüzüne çıksaydınız belki şu an gördüğünüzden bin kat daha fazla yıldızı gökyüzünde görürdünüz. Diğer ilginç bilgi ise şu (en azından yapılan simülasyonlara göre); milyarlarca yıldıza sahip iki galaksi çarpışıyor olsa da bir yıldızın diğer bir yıldız ile çarpışma olasılığı çok ama çok düşüktür.
Evrenin genişlemesinin bir başka sonucu ise evrende belli bir mesafeden daha öteye hiçbir zaman ulaşamayacak olmamızdır. Bunun nedeni ise belli bir mesafeden daha ötedeki her şeyin bizden ışık hızından daha hızlı uzaklaşıyor olmasıdır. Peki nasıl? Bu konuyu başka bir yazıya bırakalım.
Uzaya ve bilime meraklı biriyseniz hepsi ve daha fazlasını yakın bir zamanda üçüncü baskısını yapan Kaostan Kozmosa Evrenin Hikayesi kitabımda bulabilirsiniz.
Kaostan Kozmosa yazı serisinin bir başka bölümünde görüşmek üzere. Uzay ve bilimle kalın. Daha da önemlisi sağlıkla kalın.
Twitter
Instagram
Güzel açıklamalar