Ülkemizin her köşesi ama özellikle de Ege bölgesi tarihi, doğası ve mimarisiyle ilgi çeken birbirinden güzel köylere sahip. Modernleştikçe yorucu hale gelen günümüz dünyasında kentten köye kaçış pandeminin de etkisiyle hızlandı. Doğada huzur bulmak isteyen kentlilerin gözdesi olan köylerden birisi de Aydın ilimizin Söke ilçesine bağlı Doğanbey. Güzelliğiyle dikkat çeken Doğanbey’e gelin birlikte bakalım.
Dilek Yarımadası Milli Parkı sınırları içinde olan Doğanbey, aslında Yeni Doğanbey ve Eski Doğanbey olmak üzere iki yerleşimden oluşuyor. Tarihi olan kısım adından da anlaşılacağı üzere Eski Doğanbey. Samos başta olmak üzere civardaki Ege Adaları'ndan gelen Rumların yaşadığı köyün eski adı Domatia. 1923'ten itibaren mübadele ile Rumlar gidince yerlerine Balkanlar'dan gelen Türkler yerleşmiş. Köyün dağlık yapısını ve dar sokaklarını tarıma uygun bulmayan Türkler, burada yaşamayı tercih etmeyip hemen 1 km ötede Yeni Doğanbey köyünü kurmuşlar. Bu da eski köyün mimari ve doğal yapısının günümüze kadar bozulmamasını ve bugünkü turistik değerine kavuşmasını sağlamış.
80'li yılların sonlarından itibaren bu terk edilmiş ve ıssız köy mimarisiyle dikkat çekmeye başlamış. Önce İzmirliler, İstanbullular, Ankaralılar sonrasında da Avrupalılar köydeki özgün mimariye sahip evleri satın alarak restore etmek için kolları sıvamış. Bu da köydeki dokuyu korurken ortaya ciddi bir katma değer çıkartmış. Köyde yer yer hala restorasyon bekleyen evler bulmak mümkün ancak bir yandan da yenilenmiş evlerde hayat devam ediyor. Dolayısıyla köyü gezerken burada yaşayan insanları rahatsız etmemek önemli. Daha önce hastane olarak inşa edilmiş ve pek çok farklı amaçla kullanılmış bina ise şu anda köyün misafir karşılama merkezi ve müzesi olarak hizmet veriyor.
Burada duyabileceğiniz en yüksek ses, kuş sesleri desek yalan olmaz. Yaz aylarında ise yakınındaki diğer yerleşim yerlerine göre özellikle geceleri daha serin ve rahatlatıcı bir hava oluyor. Dilek Yarımadası Milli Parkı’nın sahili, ormanı ve delta manzarası, köyün ufak şelalesi ve arkasını yasladığı Samsun (Mykale) dağları her geleni kendine hayran bırakıyor. Tarihi Priene kenti de köyün yakınlarında yer alıyor.
Doğanbey’de şehirden buraya gelip yerleşmiş birçok şair, yazar ya da ressam bulunuyor. Köy sokaklarında gezerken bu entelektüel kişilerle karşılaşmanız mümkün. Ayrıca burada restore ettiği evlerinde uzun yıllardan beri yaşayan pek çok yabancı ile de tanışabilirsiniz. Burası size şapel kalıntısı ve taş Rum evleri ile başka, camisi ve Osmanlı esintisi taşıyan Arnavut kaldırımlı dar sokakları ile başka kültürlerin yansımasını aynı anda sunabiliyor. Öte yandan, bahsettiğimiz kozmopolit yapıyı ve canlılığı yılın her döneminde göremeyebileceğinizi, daha çok yaz aylarında canlandığını da belirtelim. Köy sakinleri genelde kentle bağını tam koparmamış, yılın belli dönemlerinde köyde yaşayan kişiler.
Doğanbey köyünün evleri mimariye meraklı kimseler için bilhassa ilgi çekici. Evler taş yapıları, cumbaları hatta kapı tokmakları için bile en ince detayına kadar incelenmeyi hak ediyorlar. Bu evlerin tarihi değeri ya da restorasyon ve korunma masrafları nedeniyle epey yüksek fiyatlara sahip olduğunu da belirtelim. Köyün kontrolsüzce gelişmemesi, dokusunun korunması için bunun bir avantaj olduğu bile söylenebilir.
Köydeki en ünlü ev “Papazın Evi” adıyla biliniyor. Köye has endemik bir çiçek de var, adı mor fincan çiçeği. Dilek Yarımadası Milli Parkı sahili sadece 5 km ötenizde ve seyir terasları, mesire yerleri, plajları ile ziyaretçilerini bekliyor. Köyde bir Osmanlı Kıyafetleri Müzesi de var, ilgi alanınız ise burayı da ziyaret edebilirsiniz. Her birinin ayrı öyküsü olan tarihi evleri de tek tek keşfetmek ayrı bir keyif.
Nasıl gidilir?
Doğanbey Köyü Aydın'ın Söke ilçesine sadece 30 km uzaklıkta. Söke üzerinden buraya geliyorsanız Priene Antik Kenti'ni geçtikten sonra Güllübahçe Yolu'nu takip edin ve yol üzerinde Doğanbey sapağını gördüğünüzde buraya girin. Uçakla gelenler için ise İzmir Adnan Menderes Havalimanı ve Söke arası 88 km.