Borsa İstanbul'da geçen hafta boyunca küresel gelişmelere paralel azalan risk iştahı ile satış ağırlıklı bir seyir izlenen BIST 100 endeksi, cuma gününü yüzde 1,61 değer kaybıyla 1.990,75 puandan tamamladı.
Analistler, Rusya-Ukrayna savaşının seyri ve bu kapsamda açıklanan yaptırımların küresel ekonominin en önemli kırılganlığı enflasyon konusunda belirleyici olacağını belirterek, konuya ilişkin gelişmelerin para politikalarının seyri açısından da yakından takip edileceğini söyledi.
Analistler, bugün veri gündeminin zayıf olduğunu, Almanya'da fabrika siparişlerinin izleneceğini ifade ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.950 ve 1.890 seviyelerinin destek, 2.040 puanın direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.
BIST 100 güne yüzde 0,43 oranında 8,56 puan düşüşle 1.982,19 puandan başladı.
BIST 100 endeksi günü yüzde 0,33 oranında 6,58 puan artışla 1.997,33 puandan kapattı. İşlem hacmi 34,2 milyar TL oldu.
Ukrayna krizinin derinleşmesi ve emtia fiyatlarının rekorlar kırmalarının küresel ekonomide toparlanmayı yavaşlatacağı endişeleri hisse senedi piyasalarını vurmaya etti.
ABD ve müttefiklerinin Rusya'ya yönelik yaptırımlarının Rus ekonomisini yıkmakla birlikte yaptırım uygulayan ekonomilerde zarar vereceği değerlendirmeleri Avrupa ve ABD hisse senedi piyasalarına satış getirdi.
Yatırımcıların riskten kaçınmaya yönelik hareketlerinin de etkisi ile bu sabah ABD ve Avrupa vadeli endekslerinde ciddi satışlar yaşandı.
Şu sıralarda vadeli Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 1,09, 365 puan, S&P 500 vadeli endeksi yüzde 1,35, 58,5 puan ve Nasdaq 100 vadeli endeksi yüzde 1,74 oranında 240,75 puan ekside, Avrupa'da da FTSE 100 vadeli endeksi yüzde 2,37, FDAX yüzde 2,94 ve Eurostoxx 50 vadeli endeksi yüzde 2,97 ekside bulundu.
Savaşın ve buna bağlı olarak yaptırımların etkileri devam ederken, başta petrol ve buğday olmak üzere yükselen emtia fiyatları, özellikle salgın sonrası merkez bankaları ve dünya ülkelerinin en büyük sınavı olan enflasyon kaynaklı tedirginlikleri artırdı.
Dolar/TL, geçen hafta yüzde 3'lük artışla 14,2153'ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 14,2770'ten işlem gördü.
Tahvil piyasasında ise artan taleple faizlerin aşağı yönlü seyrine devam ettiği gözlenirken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri son 2 ayın en düşük seviyesi olan yüzde 1,68'in altını gördü.
Dolar endeksi arka arkaya 4. haftayı da yükselişle tamamlamasının ardından yeni haftaya da değer kazanımıyla başladı ve 99,2 ile Mayıs 2020'den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Euro/dolar paritesi yüzde 0,5 düşüşle 1,0880 seviyelerinde bulundu.
09.45 itibarıyla dolar/TL 14,2855, euro/TL de 15,5590 seviyesinden işlem görürken, euro/dolar 1,08720, dolar/ruble de 126 seviyesinden karşılık buldu.
18.35 itibarıyla dolar/TL'de yükseliş yüzde 1'i aşarak 14,3782 seviyesinden, euro/TL de 15,6649 seviyesinden işlem gördü. Euro/dolar paritesi 1,08753, dolar/ruble paritesi de 140,3315 seviyesinden karşılık buldu.
Yatırımcıların güvenli limanlara yönelimi ile altının ons fiyatı da yükselişini sürdürdü. Jeopolitik gerilimin tetiklediği risk algılamalarının yatırımcıları güvenli liman olarak altına yönlendirmeleri spot altın fiyatını bu sabah 19 Ağustos 2020'den bu yana ilk kez 2000 dolar/ons seviyesinin üzerine taşıdı.
Spot altın fiyatı 2001 dolar/ons seviyesini gördü. Rusya'nın saat 10'dan itibaren Ukrayna'nın birçok kentine insani koridor açılmasına izin vereceği haberleri bir miktar kar realizasyonuna yol açsa da spot altın fiyatı Cuma gününe göre yüzde 0,83 artışla 1983,74 dolar/ons seviyesinde.
Analistler, 2000 dolar/ons seviyesinin geçilmesi halinde yukarı hareketin 2065 dolar/ons seviyesine kadar devam etmesini beklerken, aşağı hareketlerde ise destek seviyesi 1974 dolar/ons'ta bulunuyor.
09.45 itibarıyla ons altın 1984 dolardan, gram altın da 911 liradan işlem gördü.
Gün sonunda ons altın kardan kayıpla 1978 dolardan, gram altın ise onstaki gerilemeye karşın dolardaki yükselişle 914 liradan işlem gördü.
Gelinen noktada geçen hafta yüzde 25'e yakın artışla 118 doların üzerini test eden Brent petrolün varil fiyatı, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Avrupalı müttefikleriyle Rusya'dan petrol ithalatını durdurmayı görüştüklerini açıklamasının ardından bugün yüzde 9,5 artarak son 13,5 yılın en yüksek seviyesi olan 128,3 dolardan işlem gördü.
ABD ve Avrupalı müttefiklerinin Ukrayna'ya saldıran Rusya'ya yaptırımlar listesine Rusya'dan petrol ve petrol ürünleri ithalatını da ekleyecekleri endişeleri petrol fiyatlarını 14 yılın zirvesine taşıdı.
Rus petrolünde yaşanacak bir sıkıntının hafifletilmesini sağlayacak İran petrolünün piyasaya gelebilmesi için ABD yaptırımlarının kaldırılması yönündeki müzakerelerin yavaş ilerlemesi de petrol fiyatlarındaki yükselişe destek veriyor.
ICE'de Mayıs vadeli Brent petrolü bu sabah 2008'den bu yana görülen en yüksek seviye olan 139,13 dolar/varili gördü. sabah saatlerinde Brent petrolü Cuma gününe göre yüzde 10,13 artışla 130,14 dolar/varil seviyesinde, NYMEX'de Nisan vadeli Batı Teksas petrolü de 10,16 dolar yükselişle 125,81 dolar/varil seviyesinden işlem gördü.
Analistler, 'Eğer Batı, Rusya'dan enerji ithalatını durdurur ise bu küresel piyasalar için büyük bir yok olur. Rusya'nın 5 milyon varil/günlük bir petrol arzının piyasaya gelememesi anlamına gelecek böyle bir karar petrol fiyatını 200 dolar/varile yükseltebilir ve küresel ekonomik büyümeyi düşürür' değerlendirmesini yapıyorlar.
09.45'te Brent petrol varili yüzde 9,69 oranında yükselişle 129,56 dolardan karşılık buldu.
Öte yandan Chicago Ticaret Borsası'nda buğday fiyatları yüzde 7'lik artışla 13 dolara kadar yükselirken, mısır, paladyum, nikel ve demir başta olmak üzere birçok emtia fiyatlarında da yukarı yönlü seyir sürüyor.
18.35 itibarıyla Brent petrol varili yüzde 3,70 oranında primli 122,48 dolardan karşılık buldu.