Hepimiz o klasik 'üzgün köpek bakışı'nı biliriz, değil mi? Köpeğiniz size sanki kalbi kırılmış gibi bakar ve siz de dayanamaz, ona ilgi gösterirsiniz. Ancak bilim insanlarına göre, bu masum bakışların ardında oldukça ilginç bir evrimsel hikaye yatıyor. Çünkü bu bakışlar aslında insanları etkilemek için geliştirilmiş bir iletişim şekli! Yani köpeğiniz üzgün olduğu için değil, sizinle daha iyi bağ kurabilmek için böyle bakıyor olabilir. Peki, bu duygusal bakışların sırrı ne?
Özellikle iç kaşlarını kaldırarak gözlerini büyütüyor ve daha masum bir ifade kazanıyorlar. Araştırmacılar, 24 farklı aile köpeğiyle bir deney yaptı. Köpekler bir odada, tanımadıkları bir insanla dört farklı senaryoda karşı karşıya getirildi:
İnsan köpeğe bakarken elinde ödül maması tutuyordu.
İnsan köpeğe bakarken eli boştu.
İnsan köpeğe sırtını dönmüştü ama elinde ödül maması vardı.
İnsan köpeğe sırtını dönmüştü ve eli boştu.
Köpekler, insanın kendilerine baktığını fark ettiğinde çok daha fazla yüz hareketi yapıyorlardı. Özellikle iç kaşlarını kaldırarak gözlerini büyüttükleri klasik 'üzgün bakış' ifadesini sergiliyorlardı.
Ancak dikkat çekici olan bir detay vardı. Köpekler, insanın elinde ödül maması olup olmamasına bakmaksızın bu ifadeyi kullanıyordu. Yani bu masum bakışlar, sadece yemek istemekle ilgili değildi!
Süreç boyunca köpeklerin evrimsel olarak insanlarla daha iyi iletişim kurmak için bazı özel yetenekler geliştirdiği düşünülüyor.
Bunun en büyük kanıtlarından biri, köpeklerin yüz kas yapısının kurtlardan farklı olması. Yapılan bir araştırmada, köpeklerin göz çevresinde 'iç kaş kaldırma' hareketini sağlayan özel kaslara sahip olduğu ancak kurtların bu kaslara sahip olmadığı ortaya çıktı.
Hatta barınaklardaki köpeklerle yapılan bir çalışmada, iç kaşlarını daha sık kaldıran köpeklerin çok daha hızlı sahiplendirildiği tespit edildi. Peki, köpekler gerçekten üzgün oldukları için mi böyle bakıyor? Yoksa bu tamamen içgüdüsel bir manipülasyon mu?
Ancak bu durum köpeklerin gerçekten üzgün olmadığı anlamına gelmez. Köpekler, bizim yüz ifadelerimizden ve vücut dilimizden duygularımızı okuyabildikleri gibi, biz de onların bakışlarını yanlış yorumluyor olabiliriz.
İnsanların, bebeklere karşı gösterdiği içgüdüsel şefkatle de bağlantılı olabilir. Büyük gözler, yuvarlak yüz hatları ve masum bakışlar, bizde bakım ve koruma içgüdüsünü tetikleyen unsurlardır. İşte köpeklerin iç kaşlarını kaldırarak yüzlerini daha bebeksi ve duygu yüklü hale getirmesi de tam olarak buna dayanıyor.
Ama fotoğraflardaki köpeklerin hepsi gerçekten üzgün :(