Konuşurken istemsizce ellerimizi kullanırız. Bu bazen o kadar abartılı hale gelir ki dışarıdan bakan biri kavga ettiğimizi bile düşünebilir. Peki bu hareketlerin sebebi ne?
Bir orkestra şefinin elleriyle verdiği talimatlar gibi biz de günlük konuşmalarımızda ellerimizi adeta bir şef gibi kullanırız. Söylediklerimizi vücut dilimizle süsleriz, duygularımızı hareketlerimizle dışa vururuz.
Aslında ellerimiz, konuşmamızın birer doğal uzantısı haline gelir.
Eğer ellerimizi kullanmazsak, konuşmamızda bir gariplik fark ederiz. Söylemek istediğimiz kelimeleri bulmak zorlaşır, düşüncelerimiz karışır ve hatta bazen kekelemeye başlarız.
Ancak ellerimizi serbest bıraktığımızda, konuşmamız su gibi akmaya başlar.
Kelime ve cümleler, dilimizin sadece bir kısmını oluşturur. Anlamın tamamı, vücut dilimiz ve jestlerimizle birlikte ortaya çıkar.
Ellerinizi birini işaret ederken ya da sinirli bir şekilde havada sallarken ne kadar anlam yüklediğinizi fark ettiniz mi?
Araştırmalar, bu hareketlerin aslında "paralinguistik" yani konuşma dışı iletişim olduğunu gösteriyor. Ellerimiz, kelimelerimizin taşıdığı anlamı güçlendirir ve zenginleştirir.
İşaret dilinin, zengin bir sözlüğe ve gramer yapısına sahip bir dil olduğu gibi, jestlerimiz de sözlerimizin yanında servis edilen yan yemekler gibidir.
Araştırmacı David McNeill, el hareketlerini dört ana kategoriye ayırıyor: ikonik, metaforik, gösterme ve ritmik jestler.
Jestler sadece iletişimde değil, düşünmemizi organize etmede de büyük bir rol oynar. Jestler konuşmak istediğimiz bilgiyi daha iyi organize etmemize yardımcı olur.
İki nesnenin farklılığını anlatırken ellerimizle bu farkı göstermek, kelimeleri bulmamızı kolaylaştırır.
Hatta araştırmalar, el hareketlerinin beyin tarafından kelimelerle aynı bölgede çözümlendiğini gösteriyor. Bu da jestlerin dilin temel bir parçası olduğunu kanıtlıyor.
Bilim insanları, jestlerin sözlü dilden önce geldiğini düşünüyor. Atalarımızın seslerden önce jestlerle iletişim kurduğunu ve bu davranışın günümüze kadar evrildiğini söylüyorlar.