Sanılandan Çok Daha Eski Olabilir mi? Pompei Duvarındaki Bir Freskte Proto-Pizza Keşfedildi!

28.06.2023 - 15:30

Kaynak: https://www.nytimes.com/2023/06/27/world...

Uzmanlar yeni keşfedilmiş iki bin yıllık bir resimde görülen nefis dolgulu ve hamurlu yuvarlağın pizza olmadığını söylüyorlar. Pompei'de keşfedilen göz alıcı bir fresk kafalarda soru işareti uyandırdı. Gelin neymiş bir bakalım!

Pizza bugün her menüde olan hepimiz yemeği sevdiği şahane bir yemek. Geçtiğimiz günlerde arkeologlar Pompei'deki bir duvarda pizzayı oldukça andıran bir fresk keşfettiler.

Araştırmacılar, bu yılın başlarında şarap ve meyve dolu gümüş bir tabağı ve dikkat çekici bir şekilde pizzaya benzeyen dolgulu düz, yuvarlak bir hamur parçasını tasvir eden bir freskle karşılaştıklarında bir siteyi kazıyordu.

Pompeii şehrinin MS 79'da, modern uygarlığın pie yani 'çörek' olarak tanıyabileceği herhangi bir şeyin ortaya çıkmasından yaklaşık iki bin yıl önce bir yanardağ tarafından gömüldüğü düşünülürse, proto-pizzanın daha çok böyle bir şeye benzemesi pek de tuhaf karşılanmayabilir.

Salı günü yayınlanan bir açıklamada arkeologlar freskte tasvir edilen yemeğin pizza tarihinin yeniden yazılmak üzere olduğu anlamına gelmediğini vurguladılar.

Ama yine de pizzanın 'modern yemeğin uzak bir atası' olabileceği görüşüne karşı çıkmadılar.

Fresk şu anda araştırılmakta olan antik alanın bir bölgesindeki bir evin avlusunun kazılması sırasında ortaya çıkarılmıştı. Ev bir fırına bağlıydı ve keşfedilen duvar resmi bir fincan şarap, nar, incir, sarı çilek ağacı meyveleri, hurma ve kuruyemişlerden oluşan bir çelenk taşıyan gümüş bir tabağın natürmortuydu.

Pompei Arkeoloji Parkı genel müdürü Gabriel Zuchtriegel, görüntünün “oldukça benzersiz” olduğunu söyledi.

“Xenia” adı verilen oldukça yaygın bir yiyecek imgesi kategorisine girmesine rağmen Vezüv şehirlerinde bulunan neredeyse 300 örneğin çoğuna benzemiyordu.

Antropolog ve pizza uzmanı Marino Niola ise suyu unla karıştırıp pişirmekten daha basit bir şey olmadığı gerçeğine dikkat çekti. Çünkü bu pek çok antik kültürde zaten olan bir tarifti.

Vezüv patlamasının kurbanlarından bazılarının iskeletleri üzerine yakın zamanda yapılan bir araştırma Pompei'nin 16 kilometre kuzeyinde bir kasaba olan Herculaneum'un eski sakinlerinin beslenme alışkanlıkları hakkında bir fikir de verdi.

Roma Sapienza Üniversitesi Çevre Biyolojisi Bölümü'nden Silvia Soncin, bölgenin eski sakinlerinin çok fazla tahıl yediklerini keşfettiklerini söyledi. Ancak Soncin açıklamasında bu tahıl ürünlerinin ekmek mi pizza mı olduğunu, üstüne bir şey konup konmadığını anlayamadıkları bilgisini de eklemeyi es geçmedi.

Pizza gibi bir yemeğin yapılması için domates sosunun icat edilmesi gerekiyordu ve ve bu ancak Kolomb'un yeni dünya'ya yolculuğunun ardından domateslerin İtalya'ya tanıtılmasından sonra gerçekleşebilirdi. O zaman bile yerleşik bir diyete girmeleri yaklaşık 150 yıllarını almıştı.

Yemek pişirme tarihinde uzmanlaşmış bir müze olan Garum'un müdürü Matteo Ghirigini, domates sosunun ilk tarifinin 1692'de Napoli merkezli bir şef Antonio Latini tarafından basılan bir kitapta bulunduğunu söyledi.

Pizza 19.yüzyıla gelindiğinde sofralarda yer edinmeye başlamıştı. Bay Niola da dahil olmak üzere bazı uzmanlara göre, pizza yeni birleşmiş bir İtalya'nın kraliçesi Savoy'lu Margherita için hazırladığı söylenen Raffaele Esposito adlı bir şefe kadar uzanıyor olabilir.

Esposito, soslarını İtalyan bayrağının üç rengini göz önünde bulundurarak seçmişti ve doğal olarak pizza kraliçenin adını almıştı. Niola'ya göre pizzanın kökeni buradan geliyordu ve Pompei'de bulunan bu freskin çok önemli olduğunu ifade etti.