Öpüşmenin küresel olarak romantik bir anlamının olduğunu herkes bilir ama temelleri epey farklı şeylere dayanıyor. Bilim diyor ki bu davranış sadece romantik değil; biyolojik, psikolojik ve sosyolojik boyutlarıyla karmaşık bir seçim sürecinden oluşuyor.
Madem bilim öyle diyor, biz de detaylarına inelim!
Elde edilen bulgulara göre öpüşmenin kökeni primatlarda annelerin yavrularına çiğnedikleri yiyeceği veriş biçimine (premastikasyon) dayanıyor olabilir. Sonrasında bu ağız ağıza temas, romantik bir iletişim aracına dönüşmüş . Bu aslında anne‑bebek bağından yetişkin romantizmine giden bir köprü işlevi görmüş.
Dudak teması, kimin DNA’sının farklı olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Örneğin güçlü ve çeşitli bağışıklık sistemi (MHC uyumu) ile öpücük tercihlerimiz arasında direkt bir ilişki olduğu büyük olasılık . Öpüşmek, karşı tarafın genetik uygunluğunu inceleyen bilinçdışı bir test olabilir.
Öpüştüğümüzde neler olur? Dopamin haz ve ödül hissini tetikler, oksitosin bağ kurmaya yardımcı olur, serotonin ise duygusal denge sağlar. Bu üçlü, dudakların birleşmesinin aslında bedenimizde yarattığı kimyasal olaylarından biridir. Kısacası öpücük, karma bir kimya olayı diyebiliriz.
Araştırmalar öpüşmenin stres hormonu kortizolü düşürdüğünü gösteriyor . Yani sevdiğinize verdiğiniz minik bir öpücük sadece duygusal değil, aynı zamanda biyolojik olarak da rahatlatıcı bir etkiye sahip.
Oksitosin, sevgi hormonudur. Öpüşme özellikle erkeklerde oksitosin düzeylerini artırabiliyor . Bu da güçlü bir bağ kurmak ve partneri güvenilir olarak işaretlemekle alakalı olabilir. Öpücük, romantizmin DNA’sında bir işaret fişeği görevi görüyor desek yanlış olmaz.
Öpüşme, cinselliğe doğru bir eşik gibi işliyor. Özellikle kadınlar bir partnerle öpüştükten sonra onun seksüel olarak uyumlu olup olmadığını anlayabiliyor ve karar verme esnasında daha büyük fayda sağlıyor. Öpüşmek, doğru kişiyle ne kadar ilerleyeceğimizi test etmek için önemli bir iletişim aracı.
Öpüşmek sadece romantik değil demiştik. Düzenli öpüşen çiftlerin ağızlarında bakteriyel çeşitlilikte paralellik gözlemleniyor . Bu ortak mikrobiom, bağışıklık sistemlerinin daha senkron çalışmasına yardımcı oluyor. Aşkın mikrobiyolojik hali diyebiliriz!
Öpüşmek, hormonlar sayesinde bizi daha mutlu biri yapar, genetik uyumu test eder, bağ kurdurur, stresimizi azaltır ve sağlık için faydalıdır. Kültürel formlarla da şekillenen bu davranış, aslında romantik bir seçim sürecinin kritik bir parçası. Hem biyolojik hem bilinçli bir karmaşa!