Üniversite sınavları yaklaştığında televizyonlarda ve diğer medya mecralarında sık sık geleceğin ideal mesleklerini tanımlayanlar, program kontenjanları dolsun diye genç insanları bir yerlere yönlendirenler ve hatta meslek pazarlamacıları ile karşılaşmak hiç sürpriz olmaz. Bu dönemlerde benim de en fazla muhatap olduğum sorular; hocam nasıl bir tercih yapalım? Ne önerirsiniz? Geleceğin meslekleri nelerdir?
Eğer sosyal medya uzmanı, yazılımcı, yapay zekaya dayalı iş geliştirme uzmanı, finansal koç, siber güvenlik uzmanı, e-ticaret ve sanal mağaza danışmanı, robot tamircisi falan gibi yanar döner janjanlı meslekler ile mutluluğun resmini çizerseniz en muhteşem danışman siz olabilirsiniz.
Ya da benim gibi geleceğin mesleği falan yoktur gibi cevaplar vererek karşınızdakileri hayal kırıklığına uğratabilirsiniz. Evet, fikrimin arkasındayım bana göre geleceğin mesleği diye bir kavram yok. Satıcı, bankacı, diş hekimi, avukat, mühendis, öğretim üyesi hep olacak ama bu meslekleri icra etmek için gerekli olan nitelikler radikal bir şekilde değişecek. Örneğin, dijitalleşme ve büyük verinin ön plana çıkması ile bu veriyi analiz edebilen kompleks programları kullanamayan ve trendleri önceden yakalamayı beceremeyen satış ve pazarlama uzmanları artık olmayacak, Power Point sunumlar ile bilgi temelli eğitim veren öğretmen ve üniversite hocalarının yerini öğrencilere sanal gerçeklik ile deneyimsel eğitim sunabilecek yarı akademisyen yarı eğitim teknoloğu kişiler alacak. Yani değişim mesleklerin kendisinden ziyade aynı mesleklerin farklı şekilde icra edilebilmesine olanak sağlayacak yeni nitelik ve edinimlerde olacak.
En önce meslek pazarlamacılarının goy goyları değil, kendi istek ve yeteneklerine göre karar vermeliler. İcra edilen mesleğin kişinin yaşamsal beklentileri, yetenekleri ve ilgi alanları ile ilişkili olduğu ve kişiyi kendisinden daha iyi kimsenin tanıyamayacağı unutulmamalı. 90’lı senelerin en popüler programları olarak lanse edilen işletme ve ekonomi furyasına dahil olan ben, aslında otomotiv mühendisi olmayı istediğimi anladığımda 4. sınıftaydım ve iş işten geçmişti. Bu arada bilgiye çok hızlı ulaşılan yaşadığımız çağda gençlerimizin daha bilinçli tercihler yaptığı da bir gerçek.
Gerçi diyeceksiniz ki ne var yani hayat deneyimlerden ibaret ve kişinin yaşam yolculuğunda her an mesleki değişimlerin gerçekleşmesi de son derece doğal bir durum.
İtirazım yok, ilginç bulduğum tek taraf yogaya başlayan herkesin yoga eğitmeni olması, astrolojiye ilgi duyan herkesin astrolog olması. Korkarım yakında herkes bu meslekleri icra ederken tek danışanları kendileri olacak. Her neyse, bu da bir tercih ve deneyim. Benim tercihim herhalde başka bir kadim öğreti olurdu diye düşünüyorum. Mesela Voodoo Ayinciliği… Daha renkli, otantik, eğlenceli ve heyecanlı görünüyor. Üstelik evlilik ya da taşınmaz mülkün satışı hakkında atalarınıza soru da sorabiliyormuşsunuz... İlişki koçlarına, gayrimenkul işi ile ilgilenenlere ve yatırımcılara bayağı yol gösterici olabilir. Bana sorarsanız geleceğin popüler meslekleri arasına alalım derim (!)
Sevgi ve sağlıkla kalın…