20 Maddede Rakı Kültürü ve Tarihi

Neyzen’e sormuşlar,

 ‘Üstad rakı nasıl  içilir?’   

Cevabı kısa olmuş: ‘Adam gibi’!

2. Rakı Kelimesi Nerden Gelir?

Rakı Ortadoğu kökenlidir ve 'araki' veya 'ariki' sözcüğünden geldiği söylenir.

•Osmanlıca 'da rakıya'arak'  deniyordu.

•Rakı tutkunlarına  ise 'arak-nuş' adı verilmiştir.

3. Osmanlı'da Rakı

Osmanlı’da rakı yüzyıllardan beri içilmekteydi.

•17. Yüzyılda Evliya çelebi «Arakçı esnafı» ından bahseder.

•İkinci Abdülhamit’in Başmabeyincisi, Sarıcazade Ragıp Paşa, Tekirdağ yolu üzerinde «Umurca Rakı Fabrikası» nı kurmuştur.

• Ayrıca, o günlerde piyasada «Deniz Kızı», «Erdek» ve «Bozcada’da (Tenedos) Rakısı» varmış.

•“Alem”  “Elif ve Ağa” rakıları, rakı tutkunlarının sevdiği rakılardı.

•Ancak Elif rakısı anason içermiyordu. “Düz Rakı”, İstanbul’lu Rumların tabiriyle “Düziko” idi.

  • Aynı yıllarda sakız aromlı rakılara da “Mastika” deniliyordu

4. Rakıya Neden Aslan Sütü denmiştir?

•Rakının en güzel içildiği yerlerden biri ise İzmir’deki ‘Anastapoulos” kardeşlerin şimdiki Bornova Caddesi’nde bulunan meyhanesiydi.

•Eski rakı fıçılarının üzerinde ailenin amblemi olan bir aslan  vardı.

• İzmir’liler o gün bu gündür rakıya “Aslan sütü” derler.

•İzmir meyhanelerinde; Taze balıklar, siyah ve sarı havyar, Gelibolu sardalyesi, Trilye zeytini, balık yumurtası, türlü peynirler ve meyveler  rakı sofralarında meze edilirdi...

5. Yurtdışında Rakı

Bulgaristan'da sert ve etkili meyve rakıları sarımtrak renklidir ve genellikle erik ve üzümden yapılır. Mastika, Targovitsche ve Pechterska isimleriyle bilinir.

Yunanistan'da ise yaş üzümden üretilen rakıya «uzo», denir.

•Sakız aromalı uzo'ya ise'mastik uzo'denir.

•Makedonya'da üzümden, anasonsuz, sarı ve beyaz rakıya «mastika» denir.

Fransa, İspanya ve Portekiz'de bu içkinin genel adı «anis» veya «pastis»'tir.

 İtalya'da rakıya, «sambuca» ve Slavcada ise «düziko»

6. Rakı Üretimi

•Üzüm(Kuru-yaş)

•Fermantasyon (mayalanma)

•1. damıtma, Suma (%80 etil alkol)

•Anason ilavesi( 2. damıtma)

•Baş-Göbek -Son ayrımı

•Şeker ilavesi

•Söndürme(45-50 ‘ derecesi)

•Havalandırma-Olgunlaştırma

•Dinlendirme (1 Ay)

•Şişeleme

•Etiketleme

7. Rakı Şişeleri

Rakı, yalnızca cam şişelerde tüketilir ve saklanır.

•Rakı şişesi, Şişecam Fabrikaları’nın en eski ve önemli  üretimidir.

•En ünlü rakı şişesi; «Fahrettin Kerim» dir. Hâkim sarhoşa, “Çok mu içtin” diye sorar. Sarhoş da cevaplar; “Ayıp Reis Bey! Ağzınıza layık topu topu üç F.K.G. yuvarlamıştım. FKG, Doğan Nadi’nin buluşu idi.

8. Rakı Şişesinde Balık Olsam

9. Rakı Etiketleri

Rakıların etiketleri rakıları tanıtan en önemli sembol olmuştur.

10. İçmesini Bilene Rakı Kadehi

11. Ünlü Rakıcılar

•Bekri Mustafa, 17. Yüzyıl

•Neyzen Tevfik (1920-1953)

•Cahit Sıtkı tarancı (Abbas şiiri)

•Can Yücel (Rakı içen kadın)

•Tanju Okan(Öyle sarhoş olsam ki)

•Çiçek Pasajı müdavimleri:

Ahmet Haşim, Sait Faik, Münir Nurettin, Doğan Nadi, Cahide Sonku, Maria Callas, Yehudi Menuhin, Haldun Taner.

•Vefa Zat(Rakı Ansiklopedisi)

•Hakkı Devrim, Prof. Dr. Tarık Minkari ve Aydın Boysan ünlü rakı içicileridir.

•Tonlarca rakı içtiler.

12. Aydın Boysal'dan Rakı Adabı

•Kadehe, önce soğuk su ardından rakı dökülür. İyi karışma böyle sağlanır.

•Kadeh, önce buruna götürülerek koklanır.

•Demci, arkasına yaslanarak bardağı ağzına yavaşça yaklaştırır ve önce mutlaka yarım yudum alıp, hemen yutmaz...

•Ağızla, boyun arasında geçen sürenin iyi değerlendirmenin önemini bileceksin.

•'Zürafadaki boyna bak. Çok iyi rakı içer‘.

•Ağzında yavaşça dolaştırıp, dişleri arasından ciğerlerine hava çekilir.

•Amaç, mideden önce akciğerlerin de şölenden nasibini almasını sağlamaktır.

13. Rakı Meze İle içilir!

  • Cevizli Patlıcan Salatası,

  • Çoban Salatası, 

  • Fasulye Piyazı, 

  • Yoğurtlu Semizotu Salatası,

  • Yoğurtlu Patlıcan Salatası,

  • Karışık Turşu, 

  • Zeytinyağlı Lahana Sarması, 

  • Bakla Fava,

  • Hibeş, Tarator, 

  • Şaka Şuka , 

  • Haydari, 

  • Mamzama, 

  • Arnavut Ciğeri, 

  • Humus, 

  • Karnıbahar Pane,

  • Fırında Sarmısaklı, Domates,

  • İçli Patates Köftesi,

  • Kalamar

14. Atatürk'ün Rakı İle İlgili Anıları

Atatürk’ün rakı ile ilgili pek çok anısı vardır.

•1923 yılında İzmir Kordon’daki, ‘Naim Palasta’, gün batımı rakı içerken, Rum garsonu çağırır: 

“Vre Dimitri, gel bakayım.”, 'Çocuk “Buyur Pasam” der.

İşgal sırasında izmir’e gelen Yunan kralı, Konstantin’i kastederek, ’Sizin Kosti, geldi mi buraya?’ ‘Geldi Pasam. ‘Oturdu mu bu masaya?’,

‘Oturdu pasam.’ ‘Güneş batarken rakı içti mi? ‘İçmedi Pasam.’

‘E, o zaman sormadın mı çocuk, ne halt etmeye almış izmir’i ?’ diye sorar

15. Rakıname

İçmesinin bilene

Zevk-u sefadır.

İçme'yi bilmeyene,

Cevr-ü cefadır rakı.

Bir münasip mikdarı

Muhabbet anahtarı

Kaçırırsan ayarı,

Can'a ezadır rakı.

Ne dert kalır, ne keder,

İçeni mes'ut eder.

İçebilirsen Eğer,

Ruha ciladır rakı.

Necip Mirkelamoğlu

16. Peki Kaç Kadeh?

  • Birinci kadeh,vücuda yarar,

  • İkinci kadeh,makul karar.

  • Üçüncü kadeh,kafayı sarar,

  • •Dördüncü kadeh,dimağı yorar...

  • •Beşinci kadeh, keseye zarar,

  • Altıncı kadeh, hatır kırar,

  • Yedinci kadeh, bela arar.

  • Sekizinci kadeh, vurur kırar,

  • Dokuzuncu kadeh, hakim hesap sorar..

  • Bir kadehte sizin için,

                                               Hepinize afiyet olsun

17. Çilingir Sofrası Sohbetleri- Kitap Önerisi

18. Çilingir Sofrasında Rakı- Kitap Önerisi

19. Rakı Ansiklopedisi- Kitap Önerisi

20. Haydi Abbas Vakit Tamam.

Bu İçeriğin Kaynakları

Bu içeriğin kaynağı  Doç. Dr. Vural Yiğit'in 'Rakı Kültürü' Sunusundan alınmıştır.Konunun kaynağına gitmek için tıklayınız:

 (https://www.academia.edu/7001974/RAKI_K%C3%9CLT%C3%9CR%C3%9C_PPT)

Popüler İçerikler

HTŞ Lideri Colani Kadına Başını Örtme Talimatı Verdiği Videoyla İlgili İlk Kez Konuştu
151 Gündür Oğlu Fatih'i Arayan Baba Esra Erol'a "Bulamıyorsan Müge Anlı'ya Çıkalım" Deyince Ortalık Karıştı
Okullardaki Yılbaşı Kutlamalarına Gelen Yasağa Mustafa Sandal'dan "Onlara İnat 'Duble' Kutlayacağız!" Tepkisi