Türkiye, işgal altındaki Ukrayna'da silahların susması için diplomatik girişimlerine son sürat devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin'e yaptığı Türkiye davetini yineleyerek bir kez daha Zelenski ile görüşmesini istedi. Ukrayna'da temaslarda bulunan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise ateşkese olan umudun arttığını söyledi.
24 Şubat'ta başlayan işgal sonrası iki ülke arasındaki en üst düzeydeki ilk temas geçtiğimiz hafta Antalya'da gerçekleşmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Bakan Çavuşoğlu'nun ev sahipliğinde bir araya gelmiş ancak toplantıdan savaşı sonra erdirecek bir sonuç çıkmamıştı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini duyurdu.
Yapılan açıklamaya göre Erdoğan 'bazı konular üzerinde uzlaşıya varmanın liderler düzeyinde görüşmeler gerektirebileceğine” işaret etti ve bu kapsamda Putin ile Zelenski'yi İstanbul veya Ankara’da misafir etmeyi teklif etti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Erdoğan-Putin görüşmesinin detaylarına ilişkin BBC'ye konuştu.
Kalın'ın aktardığına göre Putin görüşmede Ukrayna’nın tarafsızlığını garanti etmesi, NATO’ya üye olmayacağını açıklaması gibi bilinen taleplerini sıraladı. Bunların ardından ise tartışmalı talepler geldi.
Buna göre, Putin Doğu Ukrayna’nın bir bölümünün Rusya’ya katılmasını ve Zelenski’nin Kırım’ın Rusya toprağı olduğunu kabul etmesini istiyor.
İbrahim Kalın, Putin’in, bunların ancak Zelenski ile yüz yüze konuşarak çözülebileceğini söylediğini de aktardı.
Bir gün önce Moskova’da mevkidaşı Sergey Lavrov ile görüşen Mevlüt Çavuşoğlu, bugün Lviv'de Dmitro Kuleba ile bir araya geldi.
Çavuşoğlu, Ukrayna’nın Türkiye’yi olası bir anlaşmada garantör ülke olarak görmek istediğini söyledi. Çavuşoğlu, “Rusya'nın buna itirazı yok” dedi.
Çavuşoğlu görüşmelere ilişkin yaptığı değerlendirmede, 'Ateşkese olan umudumuz artmıştır' dedi.
Bakan, bir sonraki aşamada amacın Rusya ve Ukrayna liderlerini bir araya getirmek olduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, 'Böyle bir toplantıya memnuniyetle ev sahipliği yapmak isteriz' dedi.
Bakan Çavuşoğlu, 'Bu zor dönemde vatandaşlarımızın tahliyesini gerçekleştirdik büyük ölçüde” diyerek Ukrayna'nın da destekleriyle 15 bin 200 Türk vatandaşının Ukrayna'dan tahliye edildiğini, çatışmaların yoğun olduğu Ukrayna'nın doğusundaki Mariupol bölgesinde ise 100'den fazla Türk vatandaşının bulunduğunu ifade etti.
İki ülke arasındaki müzakerelerle ilgili değerlendirmede bulunan Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak ise müzakerelerin zor bir süreç olduğunu belirterek 'Bizim için temel konular dokunulmazdır.' dedi.
Podolyak, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Rusya ile devam eden müzakerelere katılmayan bazı kişilerin (Ukrayna tarafından) bu süreçle ilgili bazı asılsız haberleri ortaya çıkarmaya çalıştıklarını belirterek, 'Yalanlarınızı savaş halindeki bir ülkede yaymayın.' ifadesine yer verdi.
Müzakerelere değinen Podolyak, 'Müzakereler zor, tarafların pozisyonları farklı. Bizim için temel konular dokunulmazdır.' ifadesini kullandı.
BBC'den Paul Adams'ın aktardığına göre Batılı yetkililer, Ukrayna'daki durumda kayda değer bir değişiklik olmadığını, Ukrayna'nın Rusya ile duraklama noktasına kadar çatışmasının mümkün olduğunu ifade ediyor. Basın açıklamasında konuşan bir yetkili, 'Rus birliklerin ufak ilerlemeler katettiğini görüyoruz ama henüz stratejik bir atılımları olmadı' dedi ve devam etti:
'İşgal, Rusya'nın planladığı gibi gitmemekle beraber çok daha ağır bir hal aldı ve bunun bile durakladığına şahit oluyoruz.'
Yetkililer 7 bin Rus askerin hayatını kaybettiği tahminlerinin doğru olabileceğini ifade etti, Putin'in bu noktadan sonra ne tür bir karar vereceğinin önemli olduğunu söyledi.
Yetkililer aynı zamanda şu noktalara değindi:
Rus savaş uçakları, Ukrayna savunmasına karşı çok dikkatli hareket etmek durumunda.
Rusya, asker takviyesi yapmayı planlamıyordu, bu da Rusya'nın ne kadar zorlandığının göstergesi.
Rus birlikleri arasında moraller çok düşük.
Öte yandan yetkililer, Ukrayna'nın da ağır kayıplar yaşadığını ve 'ne kadar dayanabileceğinin' belli olmadığının altını çizdi.
Barış müzakereleri konusunda ise yetkililer her iki tarafın da çok ciddi şekilde yaklaştığını, ancak arada henüz katedilecek çok mesafe olduğunu ifade etti.
AA, DW Türkçe ve BBC Türkçe