Görünüşleri aynı olduğu için çoğumuz, kabartma tozu ve karbonatın özelliklerinin de aynı olduğunu düşünüyoruz. Ancak, kabartma tozu ve karbonat, kimyaları ve kullanım alanları olarak birbirinden tamamen farklılar. Peki, hangisi kekleri, tatlıları, pastaları daha güzel kabartıyor? Evde kabartma tozu yoksa karbonat kullanabilir miyiz? Gelin hep birlikte karbonat ve kabartma tozunun farklılıklarını öğrenelim.
Kimyasal adı Sodyum bikarbonat’tır. Kimyasal formülü ise NaHCO3’tür. Sodyum tozlarından biridir. Doğada birleşik halde deniz ve kaya tuzlarında çok yaygın olarak bulunur. Tuzlu bir tada sahiptir. Pasta, kurabiye, ekmek ve benzeri hamur işlerini pişirmede dünya genelinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yemek sodası adı ile de anılır.
Kabartma tozu, karbonatın da içinde olduğu bir karışımdır. Kabartma tozu, sodyum bikarbonatın yanı sıra, nişasta gibi bir kurutma ajanı ve asit ajanları içerir. Kabartma tozunun sadece bir sıvı ile birleşmesi hamuru kabartmaya yeter. Bu sıvı yağ, süt, yumurta olabilir.
Karbonatın özelliklerinin açığa çıkabilmesi için başka asitlerle reaksiyona girmesi gerekiyor. Karbonat yoğurt, sirke gibi asit içeriği olan malzemelerle hazırlanan tariflerde kullanılabilir.
Kabartma tozu ise sıvı maddelerle birleşerek hamurun kabarmasını sağlıyor. Karbonat da olduğu gibi kullanmak için asitli bir sıvıya ihtiyacı yok.
Evde kabartma tozu yoksa o zaman karbonat kabartma tozu yerine geçer mi? Sorusunun yanıtı ise: Tam geçmez. Bu durumda karbonat kullanmak isterseniz tarifte yazan kabartma tozu oranı kadar karbonat kullanmamaya özen göstermelisiniz. 1 paket karbonat 1 paket kabartma tozuyla aynı etkiyi yaratmayacaktır. Bu sebeple, 1 paket kabartma tozu yerine yaklaşık 2 çay kaşığı karbonat ve etkisini göstermesi için üzerine birkaç damla limon suyu ilave etmelisiniz.
Karbonat kullanılarak yapılan hamur işleri, fırında daha çok kabarır ve çıtır olur. Ancak karbonat biraz fazla kaçırılırsa tadı acımsı olur.
Bazı tariflerde ikisi birden kullanılabilir. Bir miktar asit içeren, ancak bunun hamuru tamamen kabartmaya yetmeyeceği bazı tariflerde karbonat ile kabartma tozu birlikte kullanılabilir.
Pişireceğiniz kekin sünger kek gibi kabarmasını ve aynı zamanda sade kurabiye gibi hafif kahverengi olmasını istiyorsanız kabartma tozu ile karbonatı birlikte kullanabilirsiniz.
Asitli sıvılar içermeyen tariflerde mutlaka kabartma tozu kullanmalısınız. Çünkü karbonat asit olmadan tepkimeye giremez ve karbondioksit oluşmayınca de hamurunuz kabarmaz.
Karbonat kullanarak hazırladığınınız hamurların iyi kabarması için bekletilmeden, önceden ısıtılmış fırına sürmelisiniz.
Merak edilen sonuca gelecek olursak:
Eğer kekleriniz, pastalarınız daha pofuduk kıvamlı ve yumuşacık olsun isterseniz tercihiniz kesinlikle kabartma tozundan yana olsun. Çünkü kabartma tozu çok daha yumuşacık dokularda tarifler hazırlamanızı sağlayacaktır.
Daha tok ve yoğun kıvamlı tarifler hazırlamak istiyorsanız ve daha geç bayatlamasından yanaysanız karbonat kullanın.
Her iki ürün de tarifleri aynı şekilde kabartsa da kıvam farklılıkları yaratıyor. Bu sebeple ne istediğinize karar verip ona göre bir tercih yapmalısınız.