Bazı insanlar 'lütfen' ve 'teşekkür ederim' demeyi hiç düşünmeden yapar. Kasada, mesajlarda ya da acele anlarda kelimeler kendiliğinden dökülür. Gösterişsiz, sessiz ve tutarlı bir nezaket hissi oluşur.
Psikoloji, gündelik alışkanlıkları yüzeysel görmez. Dil kalıpları, kişinin çevresine nasıl baktığını, baskı anlarını nasıl yönettiğini ve ilişkiler içinde nasıl hareket ettiğini ele verir. Otomatik nezaket de çoğu zaman derin kişilik özelliklerine işaret eder.
Psikoloji literatüründe sosyal farkındalık, çevredeki insanları zihinsel olarak fark edebilme yetisiyle ilişkilendirilir. Otomatik şekilde teşekkür eden kişiler, karşısındaki emeği kaçırmaz. Dikkat, yalnızca kendine değil, etkileşimin tamamına yönelmiştir.
Empati her zaman büyük duygusal konuşmalarla ortaya çıkmaz. Çoğu zaman küçük onaylarla kendini gösterir. Günlük hayatta söylenen basit teşekkürler, zihnin sürekli 'kim katkı sağladı' sorusunu taradığını düşündürür. Fark etme becerisi gelişmiş kişilerde minnettarlık dili doğal biçimde yerleşir.
Psikolojik açıdan bakıldığında, nezaket refleksi düşük hak görme algısıyla birlikte görülür. Yardım, ilgi ya da hizmet beklenti değil, karşılıksız sunulan bir katkı olarak algılanır. Dil de bu bakış açısını yansıtır.
Aynı zamanda duygusal düzenleme becerisi dikkat çeker. Stres anlarında çoğu insanda nezaket hızla kaybolur. Acele, öfke ya da yorgunluk sırasında ses tonu sertleşir. Oysa baskı altında dahi dilini yumuşak tutabilen kişiler, içsel tepkileri kontrol edebilme kapasitesine sahiptir.
Kişilik psikolojisinde 'uyumluluk' olarak tanımlanan özellik, çatışmadan kaçınmak değil, ilişkisel dengeyi koruma eğilimini ifade eder. Otomatik nezaket gösteren kişiler, iletişimi güç mücadelesine çevirmek istemez.
Lütfen kelimesi, karşı tarafın seçim hakkını tanır. Emir yerine rica tonu kurar. Teşekkür ederim ifadesi ise emeğin fark edildiğini gösterir ve etkileşimi kapatır. Psikoloji, bu dili özerklik hissini destekleyen önemli bir araç olarak tanımlar.
Minnettarlık, zihnin olumlu katkılara odaklanma alışkanlığı kazanmasıyla güçlenir. Psikolojik araştırmalar, şükran odaklı bireylerde ilişki memnuniyetinin ve duygusal dayanıklılığın daha yüksek olduğunu gösterir.
İlişkiler açısından bakıldığında ise büyük jestlerden çok küçük anlar belirleyici olur. Günlük etkileşimlerde bırakılan duygusal iz, güven duygusunu şekillendirir. Sürekli nezaket gösteren kişiler, ilişkilerin uzun vadeli birikimlerle ilerlediğinin farkındadır.
Teşekkür etmek lütfen demek bunları bilmeyene bir bardak su vermem