Gaslighting, öyle derin bir psikolojik işkence yöntemi ki yapan kişi bile yaptığının farkında olmayabilir. Hayatınızı adeta zindana çeviren ve hayatınızın kontrolünü başka insanların ellerine vermenize sebep olan bu işkence yönteminin örneklerini yıllar boyu hep televizyonlarda gördük. Gaslight eden insanların kullandığı en yaygın cümleleri okuyunca belki bu cümleler sizlere de tanıdık gelecek... Detaylar aşağıda. 👇
Gaslight eden kişi veya kişiler, sizlerin değersiz hissetmesi ve her şeyden şüphe duymanız için ellerinden geleni yaparlar. Bazen çok rahat bir şekilde yalan söylerler, bazen ise hafızanızdan şüphe duymanıza sebep olurlar.
Daha detaylı olarak burada anlattık. 👇
Belki sizleri gaslight eden kişi ile romantik bir ilişkiniz yok, ama o kişi eğer patronunuzsa veya bir aile üyenizse? Bu durumlarda gaslighting'e uğradığınızı fark etmek daha da zorlaşır. Gaslighting ile hayatınızın kontrolünü eline almaya çalışan insanları yaygın olarak kullanılan şu cümlelerden tespit edebilirsiniz: 👇
Çok basit görünen bu cümle, haklı olarak duygularınızı gösterdiğiniz sırada sizlere kendinizi suçlu hissettirme özelliğine sahiptir. Eğer birisi sürekli olarak her durumda size aşırı tepki verdiğinizi söylüyorsa, size kendinizden şüphe ettirerek susturmaya çalışıyor olabilir. Peki, nasıl bir karşılık vermelisiniz?
'Aşırı tepki vermiyorum, normal bir şekilde konuya tepkimi gösteriyorum.'
'Sırf sen benim gibi düşünmüyorsun diye bu benim düşüncelerimi daha az değerli kılmıyor.'
'Seni nasıl hissettiğime inandırmak benim işim değil; bu sana kalmış bir şey.'
'Senin düşüncen sebebiyle kendimi sorgulamayacağım. Ne hissettiğimi biliyorum.'
Sağlıklı bir ilişki güven, iletişim ve saygı üzerine kurulur. Eğer bunların hiçbirinin işe yarayacağını düşünmüyorsanız, belki de sessizce uzaklaşma vakti gelmiştir.
Eğer birisi sizlere 'çok hassas' olduğunuzu ve bu yüzden duygularınız konusunda size suçlu hissettiriyorsa, onlara bu keyfi yaşatmayın. Hassas değilsiniz, normal duyguları olan bir insansınız. Durumu değiştirmek için söyleyebilecekleriniz:
'Hassas değilim, gayet normalim.'
'Hassas olmamda bir sorun yok.'
'Hislerim olduğu için özür dilemeyeceğim.'
'İstediğimi hissetmeye hakkım var.'
Belki de partnerinizin sizi aldattığından veya bir arkadaşınızın arkanızdan konuştuğundan şüphelendiniz. Onlara bu konu hakkında sorduğunuzda inkar ettiler ve sizin bir paranoyak olduğunuzu söylediler. Ya da, belki de onların bir yalanını yakaladınız ve direkt savunmaya geçerek sizin onları yanlış anladığınızı iddia ettiler. Bu cümle ile gaslight edildiğinizde kendinizden şüphe duymak daha kolay. Gerçekten de kafayı yiyor gibi hissetmenize sebep olabilir. Eğer birisi tüm hissettiğiniz ve bildiklerinizin bir kurgu olduğunu söylüyorsa, sizin vermeniz gereken karşılıklar:
'Duyduğum/gördüğüm şeyin farkındayım ve bana gerçeği söylemeni istiyorum.'
'Kafamda kurmuyorum, olan biteni görüyor ve duyuyorum.'
'Paranoyak değilim, sadece onları gayet iyi bir şekilde görebiliyorum.'
Çok yaygın gaslighting taktiği: İnkar etmek. Sizi gaslight eden kişi kalbinizi kıracak bir şey söyler ya da yapar ve yaptıklarını reddederler. Bu da kendi bakış açınızdan ve hafızanızdan şüphe etmenize sebep olur.
Kendinizi savunmak için;
'Duyduğum/gördüğüm şeyin farkındayım ve hafızamdan şüphe etmeyeceğim.'
'Sen yaptığını/söylediğini hatırlamıyor olabilirsin, ama ben hatırlıyorum ve bu beni üzdü.'
'Neden inkar ettiğini bilmiyorum, ama olanın farkındayım.'
Hayat tecrübelerinizi küçümsemek de bir başka gaslighting taktiğidir. Genel olarak hisleriniz önemsizmiş gibi davranır ve aşırı düşündüğünüzü söylerler. Birisi yaşadığınız strese bir hiç gibi davrandığında, bu size gerçekten kötü hissettirebilir. Sonuçta hislerinizi hissetmeye hakkınız var. Böyle bir durumda kendinizi savunmak için;
'Benim için önemli ve hislerime saygı duymana ihtiyacım var.'
'Senin için önemli olmayabilir, biliyorum, ama benim için öyle ve desteğini bekliyorum.'
'Sırf sen önemsiz dedin diye bu benim hislerimi daha az gerçekçi yapmıyor.'
'Sırf sen önemsiz olduğunu düşünüyorsun diye akıl sağlığımı boş verecek değilim.'
Sizin sık kullanılan gaslighting cümlelerine ekleyebileceğiniz bir örneğiniz var mı? Yorumlarda buluşalım...
Onedio editörlerinin bazı şeylere aşırı tepki vermesini gerçekten anlamıyorum. Çoğu zaman çok hassas olmaları , kafalarında kurduklarının duygusal yansıması olabilir mi ? Taraflı yazılarını tartışmaya açsak ben öyle bir şey demedim derler. Her neyse o kadar da önemli bir şey değil zaten.
2, 3 ve 4 numarayı kullanan bir kadınla çıkmıştım. Kendisi benim ilk başta en iyi arkadaşımdı sonradan sevgili olmuştuk. O zamanlar beni yakın arkadaşımla aldattığını bilmiyordum. Ben elbette kusursuz biri değilim ama eskiden arkadaş ve sonradan sevgili olduğumuz için onu tanıdığımı ve beni sevdiğini sanıyordum. Bu ilişki sürecinde bana hakaretler eder ve beni eski sevgilisiyle kıyaslardı sonra da hiçbiri yaşanmamış gibi davranırdı. Ondan ayrıldım fakat uzun bir zaman kendimi suçladım, yetersiz hissettim. Şimdi daha iyiyim. Siz siz olun, kendinize güvenmeyi sakın bırakmayın. Hissettiklerinize ve gördüklerinize inanın. Bu tür muameleye uğradığınızda da tereddüt etmeyin, ayrılın. O anda o gücü bulmak zor olsa da teslim olmayın. Çünkü "gaslighting" ciddi bir psikolojik şiddettir. Özgüveni kırar ve yaraları fiziksel şiddete kıyasla daha yavaş kapanır.
Gashlighting yapan yakın iki arkadaşım vardı. Biriyle ilişkimi kestim, diğeri daha duruyor maalesef. Onların yüzünden şu an psikoloji diye bir şeyin olduğunu hissetmiyorum.