Psikoterapi kültürünün gelişmekte olduğu ülkelerde insanların en çok merak ettiği konuların başında “psikologların ruhsal sorunları konuşarak nasıl tedavi edebildikleri” sorusu gelir.
Psikoterapist Mustafa Gödeş, dünyada 400'ün üzerinde psikoterapi yaklaşımı olduğunu belirterek en çok kullanılan 10 psikoterapi yönteminin altını çiziyor.
Psikoanalitik yaklaşım, danışanların zihinsel süreçlerinin, bilinç dışı unsurları ile bağlantılarını ortaya çıkarmaya çalışır. Çalışma alanı genellikle bilinç dışı süreçler ve çocukluk çağı kayıtlarıdır.
Psikanaliz diye de adlandırılan bu yaklaşımda, haftada en az iki kez olmak üzere 45 dakika seans gerçekleştirilir. Seanslarda danışandan tüm zihninden geçenleri, bir sınırlama, sansürleme ve gizleme olmadan “serbest çağrışım” şeklinde anlatması beklenir.
Bu çağrışımlar psikanalitik çalışmanın malzemesidir. Psikanalist ve danışan, bu çağrışımlarda ortaya çıkanlar üzerine beraberce çalışırlar.
Problemin kaynağının öğrenme ve modelleme sonucunda ortaya çıktığını, kullanılan çeşitli tekniklerle (sistematik duyarsızlaştırma, ödüllendirme, yoksun bırakma v.b.) bu problemin değiştirileceğini savunur.
Fobilerin tedavisinde en çok kullanılan yöntemdir.
Problemin kaynağının yanlış düşünce, inanç ve hatalı şemalardan kaynaklandığını, bu yanlış düşünce, inanç ve şemaların değiştirilmesi ile duygu ve davranışların da değişeceği tezinden hareket eden bir terapi yöntemidir.
Hipnozun ve hipnotik tekniklerin kullanıldığı terapi yöntemidir.
Hipnoz yoluyla tedavi yapanlara hipnoterapist ya da hipnolog denilmektedir. Hipnoterapistler özellikle psikoloji ve tıp alanında uzman kişilerdir.
Göz hareketleri ile bilginin yeniden işlenmesi ve travmanın duyarsızlaştırılması teorisinden hareket eden ve daha çok “travma sonrası stres bozukluklarında” kullanılan etkili bir terapi yöntemidir.
EMDR’nin gelişimi 1987 senesinde, Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini tesadüfen keşfetmesiyle başladı. Dr. Shapiro bu etkiyi travmaya maruz kalmış kişiler üzerinde bilimsel olarak inceledi ve tedavide sağlanan başarıyı gösteren çalışmasını yayınladı.
İnsan iradesinin önemini vurgulayan ve kişinin aldığı kararların yaşamını değiştirebileceği (kişi kendi kaderini yazar) felsefesi ile hareket eden, 'burada ve şimdi' (anı yaşamak) kavramları üzerinde odaklanan bir terapi yaklaşımıdır.
Varoluşcu terapide terapistin görevi, bireye bu kararları almada rehberlik etmektir.
Çocuklarla çalışırken kullanılan ve çocuk ruh dünyasının, oyun üzerinden düzenlenmesini amaçlayan terapi yöntemidir.
Terapi sürecine anne, baba, çocuk, eş gibi aile fertlerinin de dahil olduğu bir terapi sürecidir.
Çeşitli teknikler (yazı, müzik, resim, drama) kullanarak danışanın duygu ve düşüncelerini açığa çıkarmayı ve yine bu tekniklerden faydalanarak sağaltımı amaçlayan terapi yöntemidir.
Çok sayıdaki psikoterapi yaklaşımını bir potada eriten veya danışanın ihtiyacı doğrultusunda kişiye özgün olarak seçilen tekniğin uygulandığı psikoterapi yöntemidir.