Türk bilim insanı ve tıp hekimi Gazi Yaşargil, bilim dünyasına yaptığı katkılar ile 'Yüzyılın Beyin Cerrahı' unvanının sahibi olmuştur. Gazi Yaşargil, dünya çapında tanınan bir uzmandır. Beyin cerrahisinde mikroskop kullanımının yaygınlaştırılmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Cerrahinin çeşitli alanlarında ise önemli keşiflere imza atmış, ismini tüm dünyaya duyurmuştur.
Peki başarılı bilim insanı Gazi Yaşargil kimdir, kaç yaşında? Gazi Yaşargil neden vefat etti?
Gazi Yaşargil, tüm dünyanın yakından tanıdığı, bilim dünyasının kendisinden 'Yüzyılın Beyin Cerrahı' diyerek bahsettiği Türk bir bilim insanıdır. 6 Temmuz 1925 tarihinde Diyarbakır Lice'de dünyaya gelen Yaşargil, beyin cerrahisi pratiğinde mikroskop kullanımının yaygınlaşmasını sağlamıştır.
Yaşrgil, kendisini şu şekilde özetlemiştir:
'Ben 6 Temmuz 1925 Lice doğumlu bir Türküm, babam kaymakamdı, Türkiye'de yetiştim. İlk ruhi gıdamı ailemden, komşulardan, okuduğum okullardan, arkadaşlarımdan aldım. Baba tarafından efsanevi Kayıhan aşiretindenim, ana tarafım ise Sinop'tan gelme.'
Gazi Yaşargil, Diyarbakır Licelidir.
Gazi Yaşargil, 99 yaşında hayatını kaybetti.
Prof. Dr. Yaşargil, liseyi Ankara Atatürk Lisesinde okudu. Daha sonra Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne devam etti.
Friedrich Schiller Üniversitesi'nde eğitimini sürdürdü. Basel Üniversitesinde tıp eğitimine devam eden ve buradan mezun olan Gazi Yaşargil, Dr. Josef Klingler’in yanında Anatomi Enstitüsü’nde beyin anatomisi üzerine çalışmalar yaptı.
Nöroloji-psikiyatri, iç hastalıkları ve genel cerrahi asistanlığı yaptı. Daha sonra Zürih Üniversitesi’nde beyin cerrahisi kliniğinde uzmanlık eğitimi aldı.
Gazi Yaşargil, İntrakraniyal anevrizma ameliyatlarında balonlaşan damarları klemplemek için kullanılan klipsleri dizayn etmiştir. Beyin ameliyatlarında operasyon sahasına ulaşmak ve beyin dokusunu ekarte etmek için Leyla retraktörünü dizayn etmiştir. 'Kayan Mikroskop' adı verilen hareketli sistemi geliştirmiştir.
'Yüzyılın Beyin Cerrahı' ünvanıyla nam salmış, modern beyin cerrahisinin babası olarak tarihe geçmiştir. 1999 yılında Amerikan Nörolojik Cerrahlar Kongresi tarafından 'Yüzyılın Beyin Cerrahı' unvanına layık görülen Yaşargil, Avrupa Nörolojik Cerrahlar Birliği tarafından da onur madalyasına layık görülmüştür.
2021 yılında ABD'de gösterime giren'Master of Brains, Gazi Yaşargil' adlı bir belgesel, Yaşargil'in hayatını ve bilimsel başarılarını konu alır.
Yaşargil, 2000 yılında Cumhuriyet Gazetesi tarafından son bin yıl içinde Türk tarihinin '10 Türk büyüğü' listesine girmiştir. Bu listede Atatürk ve İbn Sina gibi isimler yer alır.
1957 - 'Vogt Ödülü'-İsviçre Oftalmolojik Topluluğu
1968 - Tıp Bilimleri İsviçre Akademisi Robert-Bing-Ödülü
1976 - İsviçre Federasyonu Marcel-Benoit-Ödülü
1980 - 'Yılın Sinir Cerrahı' Ödülü
1981 - Uluslararası Mikrocerrahi Derneği, Sidney, Avustralya, Öncü Mikrocerrah Ödülü
1988 - Universita di Napoli e della Compagna Napoli, İtalya Şeref Madalyası
1992 - Türkiye Cumhuriyeti Tıp Ödülü
1997 - Nöroşirürji Dernekleri Dünya Federasyonu Altın Madalya
1998 - Arkansas Tıp Fakültesi, Değerli Bilim Adamı ödülü
1998 - Brezilyalı Nöroşirürji Derneği tarafından 'Yüzyılın beyin cerrahı' olarak onurlandırıldı
1999 - Nörolojik Cerrahlar Onur Madalyası, Avrupa Birliği
1999 - Nörolojik Cerrahlar Yıllık Toplantısı Kongresi'nde Neurosurgery dergisi tarafından 'Yüzyılın Nöroşirürjisyeni' olarak onurlandırıldı
2000 - Fedor Krause Madalyası, Alman Nöroşirürji Derneği
2000 - Amerikan Cerrahlar Koleji 2000 Onur Bursu
2000 - Türkiye Cumhuriyeti Üstün Hizmet Madalyası
2000 - Türk Bilimler Akademisi 2000 Ödülü
2002 - Uluslararası Francesco Durante Ödülü, İtalya
2002 - Millî Egemenlik Onur Ödülü
2005 - Millî Egemenlik Onur Ödülü (İkinci defa)
Gazi Yaşargil'in vefatını Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu duyurdu. Memişoğlu, 'Alanında yürüttüğü eşsiz çalışmalarla “Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı” seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil Hocamızın vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim.' açıklamasında bulundu.
Yaşargil, 99 yaşında hayata gözlerini yumdu. Yaşargil'in ölüm nedenine dair bir açıklama yapılmadı.
Hâlen daha tasarlamış olduğu beyin cerrahi aletleri tüm dünyada kullanılmakta. Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli bilim adamlarının başında geliyordu. ALLAH rahmet eylesin. Mekanı cennet olsun.