Günlük hayatımızda politika kelimesini birçok kez kullanırız. Dilimize İtalyanca'dan geçmiş olan politika sözcüğü, ilk olarak Aristo tarafından ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Politika, devlet işlerinin yürütümüyle ilgili bir kavramdır. Zaman zaman siyasetle eş anlamı olarak kullanılan politika ve siyaset arasında ise bazı farklar olduğu söylenebilir. Peki politika nedir, ne anlama gelir? Politika ve siyaset farkı nedir?
Politika kelimesinin kökeni antik Yunan zamanlarına dayanır. Politika kelimesi, 'şehir' anlamına gelen polis kelimesinden türetilmiştir. Zaman içerisinde 'polites' kelimesi vatandaş anlamında kullanılmaya başlamıştır.
Daha sonra bu kelime Latince ve Yunanca'da 'politiká (Πολιτικά)' olarak bugünkü anlamıyla kullanılmaya başlamıştır. Politika sözcüğü zamanla Fransızca, İngilizce dillerine geçmiş ve Türkçe'de de yerini bulmuştur.
Politika kelimesi ayrıca ilk olarak Yunan filozof Aritoteles'in Politiká, adlı eserinde derinlemesine incelenmiştir.
Peki kökeni bu denli geçmişe dayanan 'politika' günümüzde ne anlama geliyor?
Politika, TDK sözlüğünde 'Devletin etkinliklerini amaç, yöntem ve içerik olarak düzenleme ve gerçekleştirme esaslarının bütünü, siyaset, siyasa' olarak tanımlanıyor.
Bu tanımlamaya örnek cümle ise Anayasa'da bulunan bir madde ile açıklanıyor: 'Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı maliye politikasının sosyal amacıdır.'
Politika kelimesi ayrıca 'Davranış biçimi, düşünce yapısı' olarak da tanımlanıyor. Bu kullanımın örnek cümle yapısı ise 'Bir mirasyedi politikasıyla, birikmiş altını, el sürülmedik kaynaklarını har vurup harman savurdular.' şeklinde karşımıza çıkıyor.
Politika kelimesini hem sözlük anlamıyla hem de Aristoteles'in tanımlarıyla ele aldığımıza, kısaca devlet işlerinin yürütümüyle ilgili bir kavram olduğunu söyleyebiliriz.
Aristoteles'in devlet ve politika görüşlerini incelediğimizde politikanın en temel amacını 'toplumu insanın mutluluğunu temin edecek şekilde düzenlemek' olduğunu görürüz. Aristoteles, bunu sağlamak için de devlet ve adalet kavramlarına dikkat çekmektedir.
Politika; bir amaca ulaşmak için karşısındakilerin duygularını okşama, zayıf noktalarından ya da aralarındaki uyuşmazlıklardan yararlanma ve benzeri yollarla işlerin yürütülmesi anlamına da gelmektedir.
Politika ve siyaset kavramları bazı kişiler tarafından farklı anlamlara gelecek şekilde kullanılabilir. Bu durumu açıklamak için isterseniz öncelikle siyaset kelimesinin de TDK sözlüğündeki anlamını verelim:
1. Politika: 'Siyaset alanında ismi zaman zaman çok geçen bir simadır.'
2. Devlet işlerini düzenleme ve yürütme sanatıyla ilgili özel görüş veya anlayış.
Bu açıklamalardan da anlayabileceğimiz üzere siyaset ve politika aslında birbirinden farklı iki kavram değildir. Siyaset ve politika eş anlamlı kelimelerdir.
Siyaset kelimesi dilimize Arapça'dan gelmiştir. Arapça Seyis (at bakıcısı) kelimesi ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Üstelik bazı kaynaklarda Türkçe -At kökünden türetilen atkarma (siyaset, idare) sözcükleriyle benzer olduğu bilgisine de yer verilmiştir. Yani siyaset kelimesi köken anlamını ele aldığımızda atın idare edilmesi manası taşır.