Bill Gates, Steve Jobs, Elon Musk, ve Jack Dorsey... Kabul etmek gerekiyor ki bu üç isim, yaşadığımız dönemin en başarılı, en vizyoner ve en sıra dışı isimlerinden birkaçı..
Peki bu 4 karakteri kişilik testine alsaydık, acaba nasıl sonuçlarla karşılaşırdık? Neyse ki çağımızın bir diğer parlak ismi olan ama pek de tanınmayan, dünyanın en büyük hedge fonunu kuran Ray Dalio Ray Dalio bunu hepimiz için yapan isim.
Gelin önce Dalio’yu biraz yakından tanıyalım, sonra test sonuçlarına bakalım.
1975'te dünyanın en büyük hedge fonu olan Bridgewater Associates'i kuran Ray Dailo, yaşadığımız dönemin en zeki ve en başarılı insanlarından.
2011'in ilk gününde, 60 yaşındaki Dalio, Bridgewater Associates'teki CEO'luk görevinden ayrılacağını duyuruyor.
Bunun üzerine Ray ve yönetim ekibi bir geçiş planı üzerinde çalışıyorlar. Ekip neredeyse hiç değişmediği ve çok uzun süredir birlikte çalıştıkları için önemli bir sorun olmayacağından emin. Ancak çok yanılıyorlar…
Sonraki 18 ay içinde Bridgewater'da büyük bir kaos başlıyor. İlgilenilmesi gereken o kadar çok şey var ki, sorumlular son derece bunalmış hissediyorlar ve Ray ile çok uzun süre çalışmış olmalarına rağmen, onun bunu nasıl 'yaptığını' gerçekten anlayamıyorlar.
Böylece Dalio geri dönüyor ve şirketi kısa sürede yeniden toparlıyor.
Stratejistler, Ray'in yokluğunda neyin eksik olduğunu görmek için, görevi devralanlar ile Ray'in özelliklerini karşılaştırıyorlar ve 'Ray Gap (Ray Boşluğu)' dedikleri bir kavram ortaya koyuyorlar.
Buldukları boşluğu dolduran birleşen ise: 'Şekillendiricilik'
Ray Dalio'nun “İlkeler” adlı kitabında bu kişilik özelliğini şöyle tanımlıyor:
'Bir şekillendirici, benzersiz ve değerli bir vizyon bulan ve bu vizyonu tipik olarak başkalarının şüpheleri ve muhalefeti üzerine güzel bir şekilde inşa eden kişidir.'
Dalio bir süre sonra bizzat tanıdığı ve şekillendirici olduklarını düşündüğü 3 isimle iletişime geçiyor: Bill Gates, Elon Musk ve Jack Dorsey.
Üçü de Dalio’nun; onların değerlerini, yeteneklerini ve yaklaşımlarını keşfetmek için özel olarak geliştirdiği bir kişilik testi uygulamasını kabul ediyor.
Dalio’nun incelemek istediği bir diğer isim olan Steve Jobs hayatta olmadığından, otobiyografisinden ve kişisel gözlemlerinden referans alıyor.
Araştırma sonuçlarında, bugünü şekillendiren bu dört ismin tamamen ortak 4 özelliği olduğu ortaya çıkıyor.
Bakalım bugünü şekillendiren dört vizyonerin ortak özellikleri neymiş?
Dalio Steve Jobs’un otobiyografisini okurken, kendisi ve Jobs arasında birkaç benzerlik fark ediyor.
Steve Jobs şirketini garajından, Dalio ise 2 yatak odalı dairesinden kurmuştu.
Steve Jobs, güzel tasarlanmış ürünlerle teknoloji, müzik ve iletişimde devrim yarattı. Dalio, bilgisayarlar tarafından verilen kararlara dayanan sistemli ve süreç odaklı bir yöntemle yatırım dünyasında devrim yarattı.
Jobs da Dalio da asiydi. Dalio, patronunun yüzüne yumruk attığı için önceki işinden kovulmuş ve bundan kısa bir süre sonra da Bridgewater'ı kurmuştu.
Jobs, üniversiteyi bıraktı, video oyunu tasarımcısı olarak işe girdi ve Budizm'i deneyimlemek için Hindistan'a gitmek için para biriktirdi.
Şekillendiriciler bağımsız düşünürler, çünkü hiçbir şeyin veya hiç kimsenin hedeflerini engellemelerine izin vermezler. Ayrıca genellikle zamanın çok ötesinde fikirlere sahip olmaları ile de karakterize edilirler.
Örneğin, Dalio makinelerin kritik görevlerde karar vermesinin önemini uzun yıllar öncesinde vurgularken, Steve Jobs da mühendislerini her zaman çok büyük düşünmeye zorlamasıyla ünlüydü. O zamanlar dünyanın en ince dizüstü bilgisayarını (2008'de Macbook Air) ortaya çıkardığında, birçok insan bu vizyonu hayata geçirmeyi nasıl başardığına şaşırmıştı.
Ray Dalio, Twitter ve Square'in CEO'su olan Jack Dorsey’in de zamanın çok ilerisinde olduğunu düşünüyordu. Dorsey Twitter fikrini 2000 yılında, bazılarının hala internetin geçici bir moda olduğunu düşündüğü zamanlarda ortaya koymuştu.
Twitter ancak 6 yıl sonra kurulacaktı, ancak kuşkusuz, Jack Dorsey'deki en belirgin şekillendirici özellik, onun duygusal olarak esnekliği ve kararlılığıydı.
Dorsey, 2016 ve 2017 yıllarında, 2 yıl üst üste Amerika'nın en kötü CEO'larından biri seçildi. Zamanını ve enerjisini tek bir şirkete odaklamak yerine aynı anda 2 büyük şirketin CEO'su olduğu için sayısız kez eleştirildi.
Yatırımcılar onun sayısız tatillerinden, bir anda çekildiği inzivalarından ve bitmek bilmeyen hobilerinden şikayet ediyordu.
Dorsey hiçbir zaman tipik bir CEO olmadı ve bunun için tüm hayatı boyunca eleştirilere katlanmak zorunda kaldı. Yine de son 10 yılda Silikon Vadisi'nin en başarılı şirketlerinden ikisinin kurulmasını sağladı.
Şekillendiriciler son derece esnektir çünkü Ray Dalio'nun belirttiği gibi, 'tasavvur ettikleri şeyi elde etme ihtiyaçları, onu elde etmek için mücadele ederken yaşadıkları acıdan daha güçlüdür.'
Ray Dalio, Elon Musk'a SpaceX şirketini nasıl kurduğunu sorduğunda, Musk şöyle cevap veriyor:
''Uzun bir süre, insanlığın Mars gibi başka bir gezegende yaşama başlamasını gerektirecek kötü bir felaketin (veba ya da meteor çarpması gibi) olmasının kaçınılmaz olduğunu düşündüm.
Bir gün Mars programlarında ne gibi ilerleme kaydettiklerini görmek için NASA web sitesine girdim ve yakın zamanda oraya gitmeyi bile düşünmediklerini bile fark ettim. Ortaklarım ve ben PayPal'ı sattığımda 180 milyon dolar kazanmıştım. 90 milyon dolar harcarsam, bunu eski SSCB'den bazı ICBM'ler almak için kullanırsam ve bir tanesini Mars'a gönderirsem, Mars'ın keşfine ilham verebileceğimi düşündüm.''
Mars'a roket göndermek elbette çok fazla bilgi, uzmanlık ve muhtemelen çoğu durumda bir tür üniversite diploması gerektirir. Bir gün uyanıp Mars'a bir şey gönderemezsiniz yani.
Dalio, Musk'a roketlerle ilgili geçmişinin ne olduğunu sorduğunda, Musk, hiçbir pratik bilgisinin olmadığını söylüyor ve ekliyor “Kitaplardan öğreniyorum”.
Şekillendiriciler yalnızca ortalamadan daha geniş bir vizyona sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda göremedikleri bazı şeyler olduğunun da farkındadırlar.
Bu yüzden belirli görevlerde kendilerinden daha iyi olan kişileri işe almaktan ve ortalamadan çok daha hızlı öğrenmek için büyük miktarda bilgi yüklenmekten çekinmezler.
Bu sayede neredeyse tüm şekillendiriciler hem büyük resmi hem de küçük detayları, aradaki seviyeleri ve bu seviyelerin her birinden çıkarılacak sonuçları ve perspektifleri görebilirler.
Gates, Musk, Jobs, Dorsey veya Dalio'nun yaptıkları işte en iyi olmayı sürdürebilmelerinin bir numaralı nedeni, tutkulu olmalarından kaynaklanıyor.
Hiç kimse tutkulu olmadan bu mükemmellik seviyesini o kadar uzun süre sürdüremez.
Sevmiyorsanız, devam etmeyin. Ve bu belki de şekillendiricilerden öğrenmemiz gereken en büyük ders.
Ancak tutkulu olacağımız işi keşfetmek bir anda çözebileceğimiz bir şey değil.
Hayatta yapmayı sevdiğiniz şeyi bulmanın en iyi yolu, her zaman yeni şeyler denemektir.
Yapmak istediğiniz her ne ise, ona tüm dikkatinizi verip uzun süre yapmaya istekliyseniz, büyük olasılıkla hayatta başarılı olursunuz. Yukarıda bahsettiğim insanların başarılı olmalarının bir numaralı nedeni, tutkulu olmalarıdır.
Tutku çok çalışmayı, vazgeçmemeyi, zorluklara karşı ayakta kalabilmeyi, üretkenliği ve yaşam boyu öğrenmeyi doğurur.
Bence dünyayı şekillendirmeye karar vermeden önce; her birimizin kendi yaşamlarımızı yeniden değerlendirip, eğip – büküp – bozup – onarıp kendimiz için tutkulu bir yaşamı şekillendirmek için harekete geçmesi gerek. Hem de hemen şimdi! Çünkü bunu başka kimse sizin, benim, bizim için yapmayacak.
Küçük bir ekleme: Haddini Aş ekibi olarak çok yeni yayınladığımız ve tamamen ücretsiz indirebileceğiniz “Odaklanma Becerinizi Arttırmanın 6 Yolu” E Rehberi’ne buradan ulaşabilirsiniz.