Pasifik Okyanusu’nun kuzeyinde yürütülen yeni jeolojik araştırma, Dünya’nın kabuğunda şaşırtıcı bir süreci ortaya çıkardı. Bilim insanları, tektonik plakaların bazı bölgelerde kendi kendine parçalanmaya başladığını belirtiyor. Bu olağanüstü olay, gezegenin iç dinamiklerinin hâlâ ne kadar canlı olduğunu gösterirken, aynı zamanda Dünya’nın kabuğunu yenileyen doğal bir döngünün de parçası olabilir.
Bilim insanlarına göre bu olay, gezegenin tektonik plakalarının doğal yaşam döngüsünün bir parçası ve Dünya tarihinin tamamen silinmesini önleyen bir tür “kendini yenileme” mekanizması olabilir.
“Bir dalma-batma bölgesini oluşturmak, treni yokuş yukarı itmeye benzer, büyük bir enerji ister. Ama harekete geçtikten sonra artık durdurmak neredeyse imkânsız hale gelir. Süreci sonlandırmak ise adeta bir trenin kazaya karışması gibidir.”
Shuck ve ekibi, Vancouver Adası açıklarında dört tektonik plakanın kesiştiği karmaşık bölgeyi yüksek çözünürlüklü sismik görüntüleme yöntemiyle inceledi.
Bu kırık, plakanın stres altında yavaş yavaş parçalara ayrıldığını ve kopuşun her an gerçekleşebileceğini gösteriyor.
Shuck, gözlemledikleri süreci şöyle özetliyor: “Bir dalma-batma bölgesinin yok oluşuna ilk kez bu kadar net şekilde tanık oluyoruz. Bu ani bir çöküş değil; adım adım, vagon vagon raydan çıkan bir tren gibi ilerliyor. Plaka parça parça çözülüyor, yeni sınırlar ve mikro plakalar oluşuyor.”
Ekip, plakanın bazı bölümlerinin artık sismik olarak pasif hale geldiğini, yani yer hareketlerine katılmadığını belirtiyor. Bu pasifleşme arttıkça dalma-batma sürecinin de yavaşlayacağı ve sonunda tamamen duracağı tahmin ediliyor.
Yeni veriler, milyonlarca yıl öncesine ait volkanik kaya dizilimleriyle büyük ölçüde örtüşüyor. Bu da yırtılma sürecinin yavaş, kademeli bir evrim geçirdiğini ve Dünya kabuğunun yenilenmesinde önemli bir rol oynadığını ortaya koyuyor.