IŞİD’e karşı alınabilecek uluslararası önlemlerin görüşüleceği 'Irak’ta Barış ve Güvenlik Konferansı' Fransa’nın başkenti Paris’te başladı. Konferanstan Irak’a askeri yardım kararı çıktı.
Paris’teki konferansın katılımcıları, Irak’a yardım etme kararı aldı. Açıklamada “Yeni Irak hükümetine ihtiyaç duyulan her şekilde yardım edilecektir. Bunun içinde uygun askeri yardım da var. Yardım, uluslararası hukuk ve sivil güvenliğine uygun olarak Iraklı yetkililerin bildirdiği ihtiyaçlar doğrultusunda yapılacaktır” ifadeleri kullanıldı.
‘5 bin Suriyeli muhalif eğitilecek’
Washington Times ’ın haberine göre de ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) her yıl 5 bin Suriyeli muhalifin Suudi Arabistan’daki Amerikan üslerinde eğitilmesi kararını aldı. Pentagon Sözcüsü John Kirby, yeterli olanakların sağlanması durumunda sayının aşamalı olarak arttırılabileceğini söyledi. Suudi Arabistan askerleri de eğitime bizzat katkıda bulunacak.
'Kaybedilecek vakit yok'
Paris’teki konferansın açılışını Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum birlikte yapmıştı. Hollande, açılış konuşmasında “IŞİD küresel tepki vermeyi gerektiren küresel bir tehlike. Kaybedilecek vakit yok. Iraklıların terörizme karşı savaşı, bizim de savaşımızdır” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı, Suriye’deki ılımlı isyancılar için “Onları demokratik muhalifler olarak görüyoruz. Muhakkak desteklenmeliler” ifadelerini kullandı.
Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum da IŞİD’e karşı hemen harekete geçilmesi gerektiğini söyledi. IŞİD’in katliam ve soykırım yaptığını belirten Masum, “Irak’a destek gecikirse, IŞİD yeni bölgeler ele geçirebilir ve tehdit daha da büyür. Hâlâ teröristlere düzenli olarak hava saldırısı yapılmasını istiyoruz. Neredelerse onları takip etmeliyiz. Para kaynaklarını kurutmalıyız” diye konuştu.
François Hollande, 12 Eylül Cuma günü Irak'a yaptığı ziyaret sırasında, 'Konferansın amacının Irak'ın bütünlüğünün sağlanması için IŞİD ile mücadeleye yönelik ülkelerin vereceği destek ve yardımın koordine edilmesi olduğunu' söylemişti.
IŞİD'e karşı küresel mücadele planının masaya yatırılacağı konferansta, hangi ülkenin ne gibi adımlar atabileceğini netleştirmesi bekleniyor. 30 ülkeden temsilcilerin katılacağı konferansta Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil edecek.
Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry, Türkiye ve bazı Arap ülkelerini kapsayan gezisinin ardından konferansa katılmak için Fransa’nın başkenti Paris’e geçti. Kerry gezisinin son durağı Kahire’de, uluslararası camianın yeni Irak hükümetini desteklediğini bunun da IŞİD’e karşı mücadelede en önemli unsur olduğunu söylemişti.
'Bazı Arap ülkelerinden hava desteği teklifi'
Kerry CBS Televizyonu'na verdiği mülakatta da IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyondaki bazı ülkelerin karadan asker göndermeyi teklif ettiğini ve bunun kendisini “oldukça yüreklendirdiğini” söyledi. “Bölgede ve bölge dışında, gerekli olduğu takdirde hava saldırısına destek vermeye hazır ülkeler var. Karadan asker göndermeyi düşünmüyoruz. Bunu yapmayı teklif edenler var ama şu anda böyle bir şey zaten aramıyoruz” diyen Kerry, hangi ülkelerin bu öneriyi teklif ettiğini söylemedi.
Paris’teki IŞİD zirvesi öncesinde gazetecilere konuşan üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de, bazı Arap ülkelerinin ABD’nin IŞİD’e karşı düzenlediği hava saldırılarına katılmayı teklif ettiğini açıkladı. Yetkililer ülkelerin ismini vermekten kaçınsa da, ABD’nin IŞİD’e karşı oluşturduğu koalisyonda bulunan ülkelerin oynayacağı rolleri belirlerken bunları da göz önünde bulundurulduğunu söyledi. Hava saldırılarının Irak’la sınırlı kalmayacağını da ekleyen yetkili “Bazıları uzunca bir süre bu saldırıları başka yerlerde yapmayı teklif etti ancak bütün bunları düşünmeliyiz çünkü gidip de canınızın istediği şeyi bombalayamazsınız” diye konuştu.
IŞİD'in mali kaynaklarının kurutulması ve sınır güvenliğinin de görüşüleceği konferansta, IŞİD saldırıları yüzünden yerlerinden olanlara yapılacak insani yardım da gündeme gelecek.
ABD Başkanı Barack Obama, geçen hafta IŞİD'e yönelik eylem planı çerçevesinde oluşturulacak ''çekirdek koalisyona'' katılacak ülkelerin, söz konusu örgüte yönelik askeri operasyonlarda yer alacağını duyurmuştu.
Bir diplomatik kaynak Al Jazeera’ye, alınacak kararların tamamının konferans sonunda açıklanmayabileceğini ifade etti.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Roman Nadal, konferansın hedefinin, IŞİD konusunda ortaya konan askeri, insani ve mali planların geliştirilmesi olduğunu belirtti.
İran konusunda belirsizlik
İran’ın IŞİD’e karşı oluşturulacak bir koalisyonda yer alıp almayacağı konusu da açıklığa kavuşmadı. Fransa Dışişleri Bakanı Loran Fabius, Tahran’ın konferansa katılmasını arzuladığını ifade etti. Amerika Dışişleri Bakanı Kerry ise İran’ın katılımına itiraz ediyor.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Amir Abdulahiyan, konferansın terörle mücadele konusunda bir gösterişten ibaret olduğunu ve ülkesini ilgilendirmediğini dile getirdi.
İran Meclis Başkanı Ali Laricani, ABD'nin IŞİD'le mücadele stratejisinde örgütün Suriye'deki mevzilerinin vurulmasına yeşil ışık yakmasını eleştirdi. 'ABD bölgede ateşle oynamakta' dedi.
Cidde zirvesi
IŞİD'le mücadele kapsamında Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde Perşembe günü ABD, Türkiye, Mısır, Ürdün ve Körfez ülkelerinin katıldığı bir zirve düzenlenmişti. Zirvenin sonuç bildirgesine Türkiye imza koymadı. Bildirgede, 'Katılımcı ülkeler, uygun görülmesi halinde, IŞİD'e karşı bir askeri harekata farklı yönleriyle katılma konusunda uzlaştı' ifadesi yer aldı.
Kaynak: Al Jazeera, Reuters, AFP, DHA ve AA