Amilaz, protein yapıya sahip karbonhidratların parçalanmasına yardımcı bir enzimdir. Pankreas hastalıkları gibi hastalıklarda kanda az da olsa yer alan bu enzim referans aralıklarının dışında kalabilir. Bu durumlarda amilaz ölçümü yapılır. Amilaz nedir, amilaz testi nasıl yapılır, amilaz neden yükselir, amilaz neden düşer? Şimdi sizlerle...
Amilaz bir sindirim enzimidir. Bu enzim karbonhidratların küçük parçalara ayrılarak sindirimin önemli bir adımının tamamlanmasını sağlar. Rutin olarak yapılan kan testlerinde vücuttaki enzimin normal şekilde çalışıp çalışmadığının tespit edilmesi veya pankreası etkileyebilecek herhangi bir hastalığın varlığının tespit edilmesi için amilaz testi yapılır.
Karın ağrısı, karında şişlik, mide bulantısı, kusma, kulak altındaki alanda şişlik, ateş, ishal, iştah kaybı gibi şikayetlerde amilaz testine başvurulabilir.
Kanda amilaz testi ve idrarda amilaz testi olmak üzere iki farklı şekilde amilaz testi yapılmaktadır. Amilaz enzim düzeyini etkilen pankreas hastalıklarında bu iki test bir arada da yapılabilmektedir. Yalnızca amilaz enzim testi değil lipaz, tripsinojen, hematokrit testleri ve karaciğer fonksiyon testleri de yapılmaktadır.
Amilaz testi yapılmadan önce yaklaşık 8-10 saat aralığında kişi aç kalmalıdır. Bu testin öncesinde birey alkol almamalıdır. Bir iğne yardımıyla kolundan kan alınan bireyin kan sonucu sağlık kuruluşundaki yoğunluğa bağlı olsa da ertesi gün çıkabilir.
Amilaz şu nedenlerden dolayı yükselebilir:
Akut ve kronik pankreatit
Pankreas kanseri
Yumurtalık kanseri
Akciğer kanseri
Kabakulak hastalığı
Pankreas ve safra kanallarındaki tıkanıklıklar
Kolesistit
Peptik ülser
Gastroenterit
Prostat tümörleri
Yanıklar
İnflamatuar bağırsak hastalıkları
Anoreksiya ve bulimia nervoza gibi yeme bozuklukları
Diyabet hastalığı ve diyabetik ketoasidoz
Anoreksiya
Apandist
Dış gebelik
Kabakulak
Mide ülserleri
Nörolojik rahatsızlıklar
Pankreas rahatsızları
Stres
Tükürük bezi iltihapları
Amilaz değerlerinde düşme enzimin üretiminde önemli bir etken olan pankreas ve tükürük bezinin enziminin normal değerlerin altına düşmesidir. Amilaz düşüklüğü nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:
Kronik pankreatit hastalığı
Aşırı alkol kullanımı
Kistik fibrozis hastalığı
Karaciğer ve böbrek hastalıkları
Hamilelik sırasında görülebilen preeklampsi