Dil üzerinde ve ağız içinde beyaz bir tabaka şeklinde kendini gösteren pamukçuk, enfeksiyonların yol açtığı bir hastalıktır. Pamukçuk her yaşta insanı etkiler, ancak bebek ve çocuklarda daha sık rastlanır. Ağız içine yerleşen bu enfeksiyon genelde ciddi sorunlara yol açmaz. Öte yandan kişinin vücut savunma mekanizması zayıfsa belirtiler daha da şiddetli yaşanır. Peki, pamukçuk nedir? Pamukçuk belirtileri ve tedavisi nasıl olur? Merak ettiğiniz tüm detaylar haberimizde…
Pamukçuk, candida albicans adı verilen bir mantarın sebep olduğu bir rahatsızlıktır. Bu mantar herkesin ağzında bir miktar bulunmaktadır. Farklı mantar ve bakteriler ile uyumlu bir şekilde ağız florasını oluştururlar. Ancak candida albicans mantarı çeşitli nedenlerden dolayı çoğaldığında pamukçuk oluşumu kaçınılmaz bir hal alır. Bilinen en önemli sebebi zayıf bağışıklık sistemidir. Pamukçuk bebeklere daha çok emzirme yolu geçer. Annenin meme ucundaki mevcut mantar tedavi edilmelidir. Aynı şekilde bebek emme esnasında ağız içindeki mantarı anneye bulaştırabilir. İşte pamukçuk hastalığına dair merak edilen soruların cevapları…
Pamukçuk diğer bir ifadeyle dil mantarı, ağız içine yerleşen bir mantar enfeksiyonudur. Candida albicans adı verilen mantar başta dil olmak üzere ağız içini esir alan sarı veya beyaz bazen de yama şeklinde ortaya çıkan bir enfeksiyona yol açar. Bebeklerin daha çok yanaklarının iç kısmında, dilinde ve diş etlerinde fark edilir. Pamukçuk, bebeklerde hafif oluşum gösterdiğinden fark edilmesi zor olabilir. Bu, ilerleyen dönemlerde ağızda kötü tat ve yutma güçlükleri gibi çeşitli belirtilere neden olur. Pamukçuk birçok sebepten ortaya çıkar. Bunlardan bazıları şunlardır;
• Lösemi, anemi ve şeker hastalığı gibi kronik hastalıklar
• Kemoterapi tedavisi almak
• Bağışıklığı baskılayan hastalıklar ve ilaçlar
• Diş protezi kullanımı
• Ağız kuruluğu
Pamukçuk ilk etapta fark edilir bir belirti vermeyebilir, ancak candida mantarının ağızda çoğalması ile şu belirtiler ön plana çıkar;
• Dil, diş eti, yanak, damak ve bademciklerde beyaz lezyonlar
• Lezyonlarla birlikte kaygan ve kremsi bir madde
• Ağız içinde ağrı
• Sıkıldığında kanama
• Yemek borusuna ulaştığında yutma güçlükleri
• Ağız köşelerinde kuruluk ve çatlak deri
• Bebeklerde huysuzluk ve beslenme sorunları
Pamukçuk kendiliğinden iyileşmesi mümkün olmayan bir hastalıktır. Tedavi için kullanılan ilaçlar; lokal antiseptikler ve mantar ilaçlarıdır. Bebek ve anne arasında bir döngü şeklinde bulaştığında tedavisi daha da zorlaşır. Elle temizlemeye çalışmak ya da karbonat gibi yöntemler uygulamak faydadan çok zarar vericidir. Bazen lezyonlar iyileşmiş gibi görünebilir fakat dokuda bozulma ve tekrar oluşma durumu söz konusudur. Tedavide antifungal ilaçlar, gargara, krem ve pastiller kullanılır. Bu süreçte hastanın ağız bakımına önem vermesi gerekir. Anneden bebeğe geçmiş ise meme ucu için kremler kullanılır. Doktorun verdiği ilaçlar annenin göğsüne sürülerek iyileşme sağlanabilir. Bebeğin ağzı içine damlatılan damlalar pamukçuk tedavisinde etkilidir. Bağışıklık sistemi zayıf kişiler için doktor mantarlara karşı belirttiğimiz ilaçlardan birini reçete edebilir.