Padişah III. Selim'in Kendi El Yazısıyla Verdiği, Önemli ve Bir O Kadar da İlginç Emirler

Hatt-ı hümayun kelimesi, günümüz diline en basit aktarımıyla ''padişah yazısı'' demektir. Hükümdarın herhangi bir konu hakkında bizzat kendisinin yazdığı görüş, emir veya hükümler için kullanılır. Biz de burada III. Selim'in hatt-ı hümayun örneklerini inceleyeceğiz.

*Belge görüntüleri Prof. Yücel Özkaya'nın III. Selim'in İmparatorluk Hakkındaki Bazı Hatt-ı Hümayunları adlı makalesinden alınmıştır. Yazar, her ne kadar makalesinde belgelerin III. Selim'e ait olduğunu belirtse de, görüntülerini koyduğumuz el yazılarının IV. Mustafa'ya ait olduğunu düşünüyoruz. Bu bilgiyi göz önünde bulundurmanızı rica ediyoruz.

1789-1807 yılları arasında hüküm süren padişah III. Selim genellikle başlattığı önemli değişim hareketleriyle tanınmaktadır.

Başta askeri olmak üzere birçok alanda yeni bir arayış içerisine girilen bu dönem adından da anlaşılacağı üzere Nizam-ı Cedid, yani Yeni Düzen diye anılacaktı.

Yenilikleri ve icraatları bizzat takip eden padişah birçok konuda kendi yazısıyla emirler vermiştir.

Padişah, çok önemli siyasi konulardan tutun, toplumu yakından ilgilendiren sosyal konulara kadar birçok meseleyle bizzat ilgilenmiştir. III. Selim'in elinden çıkan bu hatt-ı hümayunlardan  birkaç örneği aynen yayımlıyoruz.

Dili gayet sade ve anlaşılır ifadeler içeren III. Selim'in emirlerini, dönemi yansıtması bakımından aynen Latin harflerine aktardık ve bazılarını da orijinal halini bozmamak adına parantez içerisinde sadeleştirdik.

Halkın siyaset ve politikayla uğraşıp, bir başka değişle devlet işleriyle alakadar olması hoş karşılanmazdı.

Kaymakam Paşa (Sadrazamın vekili Sadaret Kaymakamı kast ediliyor.)

Bazı kahvelerde devlet

lakırdısı iderlermiş.

Birkaç dane (tane) öyle kahvelerden

kapatasın.

Başkent İstanbul'un iaşe ihtiyacı her zaman içişlerinin en önemli konulardan biri olmuştu.

Kaymakam Paşa

Bugün mahsus tebdile çıkub

Ekmeğe bakasın ve tenbih

idesin bozmasınlar.

Dikkat olunsun.

Karaborsacılık ve dolandırıcılığı önlemek adına fiyatlar daima kontrol altında tutulurdu.

Eşyalar değer bahasını bulmadıkça füruht olunmasun. (satılmasın)

Telefi miri olduğuna bir türlü rıza-i 

hümayunum yoktur. Tekrar ber (üzere) tekrar böylece

emr-i hümayunum olduğunu defterdara

ifade ve tenbih idesin. Emrime göre

Hareket etsünler.

Fırınlarda çıkan ekmeklerin kaliteleri de korunmalıydı.

Ekmeklerin gayet beyaz ve pişkin olmasına

ihtimam ve dikkat olunması emr-i hümayunum

olmuştur. Dikkat idesin göreyim seni. Gayet beyaz

ala olsun ihtimam olunsun.

Sadece ekmek değil her türlü gıda maddelerinin fiyatları ve kalitesi çok önemliydi.

Mum gibi yağ gibi kahve-şeker birer miktarı tenzil olunsun.*

Pirinç dahi tenzil olunsun. Emr-i hümayunumdur

elbet tenzil olunmasına nizam viresin.

*Fiyatı düşürülsün.

Her işte adil davranılması hakkında padişahın bir uyarısı.

Kaymakam Paşa

Göreyim seni bundan böyle ibadullahın (Allah kullarının)

umuruna dikkat idesin. Hiçbir maslahat (iş)

kurî (kör) kalmasın. Dikkat idesin ibadullahtan

bana dua aldırasınız. Herkesin hakkı

hak olup adalet olsun. Saye-i 

hümayunumda (gölgemde) ibadullah rahat etsün.

Ben de duay-ı hayırla yad olayım. bir murad-ı

hümayunum budur. Gayrı bir matlubum (isteğim) yoktur. Vecahette (güzellikte)

benim böyle cedd-i murad-ı hümayunum ve emr-i hümayunum (öteden beri isteğim ve emrim)

üzere hareket idesin, göreyim seni.

Popüler İçerikler

Türkiye'de 9.05'te Hayat Durdu! Atatürk'e Saygı Duruşu!
Çanakkale'de AK Partili Belediyenin Tepki Çeken Atatürk Afişi Kaldırıldı!
Eski Bakan Işın Çelebi'den Fenerbahçe'ye Sert Yanıt: ''Devletin İmkanlarını Kullanıp ‘Yapı’ Diyemezsin''
YORUMLAR
11.08.2017

Allah Rahmet eylesin imparatorluğu bataktan kurtarmak için çok çırpınan biriydi devşirmelerin elinde vefat etti iki osmanlı padişahı anlasak bugün neden bu hallerde olduğumuzu iyi idrak ederiz biri üçüncü selim diğeri genç osmandır.

11.08.2017

çok güzel konular bunlar ama kimse ilgi göstermediği için muhtemelen bir daha böyle bir içerik hazırlanmayacak. ne kötü ya :(

11.08.2017

Çok güzel şiirleri vardır.

SEN DE YORUMUNU PAYLAŞ