Geçtiğimiz yıllar pek çok alanda teknoloji temelli değişikliklerin yaşandığı zamanlar olarak geride kaldı. Elbette teknolojinin gelişimine bağlı olarak tüm alanlarda yenilikler yaşanmaya da devam edecek. Metaverse kavramının sıkça konuşulduğu bugünlerde hiç şüphesiz önümüzdeki yıllarda da yeni kavramlar, yeni teknolojiler, yeni uygulamalar karşımıza çıkacak.
Peki içinde bulunduğumuz süreçte hangi teknolojileri, hangi kavramları sıkça duyuyoruz? Geleceğin öne çıkan teknolojileri neler olacak?
Yapılan genel değerlendirme ve öngörüler yakın geleceğimizin teknoloji trendlerinin pil ve batarya teknolojisi, nft, robotik otomasyon teknolojileri, metaverse, web 3.0 ve akıllı yaşam alanları olacağı yönünde.
İlk bakışta bu kavramların pek çoğu zaten hayatımızda diyebilirsiniz ki haklısınız da. Fakat teknoloji sürekli yenileniyor, değişiyor ve bu duruma bağlı olarak bizler de kendimizi güncelliyoruz. Bütün bu değişimler merkezine insanı alıyor. Çünkü teknoloji insan için var ve iş süreçlerimizden sosyal hayata, eğitimden sağlığa tüm alanlarda teknoloji bizlere konforlu ve çok daha kişiselleştirilmiş bir deneyim sunuyor.
Web 3.0, geçmişten bu yana farklı zamanlarda gündeme gelen bir kavram ve web evriminin bir sonraki yani üçüncü versiyonu olarak değerlendiriliyor. Şu anda dünyanın önde gelen teknoloji şirketleri tarafından kullanılan Web 3.0 yapay zeka sayesinde kullanıcılarına insan benzeri bir zeka ile hizmet sunacak.
Bu kavramın yeniden gündemimize gelmesini sağlayan şey ise son zamanlarda finans dünyasında özellikle de kripto para dünyasında yaşanan gelişmeler. 5G teknolojisinin kullanımının yanı sıra Bitcoin ve Etherium gibi kripto para blok zincirleri yoluyla internetin evrilerek Web 3.0‘a geçişin hızlanacağı değerlendiriliyor.
“Evren ötesi” veya “kurgu evren” anlamına gelen metaverse dijital dünyanın son yeniliklerinden biri. İnsanlara gerçek dünya ile sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojilerinin bir karışımını sunan ve önceki yazımda etraflıca değinmiş olduğum metaverse özetle çoklu katılıma ve etkileşime olanak tanıyan bir sanal gerçeklik ortamını ifade ediyor.
Önümüzdeki süreçte çok daha fazla konuşulacak bu sistemle sanal gerçeklik ortamında gerçek dünyanın bir kopyası oluşturulabilecek.
Kendi kişisel kimlikleriyle ve oluşturacakları avatarlarıyla bu sanal dünyada yer alacak insanlar üç boyutlu olarak oyun oynayabilecek, alışveriş yapabilecek, sosyal aktivitelerini gerçekleştirebilecek, gezebilecek, içerik oluşturabilecek, çalışabilecek hatta blok zinciri teknolojisi ile sanal işlemlerden para kazanabilecek.
Bizimle aynı fiziksel ortamda bulunmayan insanlarla birebir ve eş zamanlı etkileşim kurabileceğimiz ve AR/VR teknolojisinin gelişimiyle daha da yaygınlaşacak olan metaverse kavramının insanlığın geleceğinde önemli bir yer tutacağı değerlendiriliyor.
Daha temiz bir dünya ve insanlığın geleceğine yönelik temiz enerji odaklı çalışmalar, batarya teknolojisi üzerine de yoğunlaşacak. Önümüzdeki yılların daha uzun kullanım süresine ve yüksek kapasiteye sahip batarya teknolojileri için önemli yıllar olacağı belirtiliyor.
Günümüzde uçaklar da dahil olmak üzere artık elektrikle çalışan birçok araç yapılıyor.
Fakat özellikle akıllı telefonlarda kullanılan bataryaların oldukça kısa ömürlü olduğu bir gerçek. Bu konuya çözüm bulmak adına pek çok şirket çalışmalar yürütüyor. Yeni geliştirilen organik güneş pili teknolojisi de bunlardan biri. İç mekanlarda doğal ve yapay ışıkla çalışabilen organik güneş pillerinin düşük enerji tüketimiyle yeterli seviyede güç sağlaması planlanıyor. Konuya yönelik çalışmalarda artış gözlemlenen 2022 yılı ve sonrası, bu alanda yapılan çalışmaların yaygınlaştığı yıllar olacak.
Türkçe karşılığı “Değiştirilmesi mümkün olmayan varlıklar” olarak tanımlanan ve kripto para birimi Ethereum blockchain ağının alt ağı olan Non-Fungible Token teknolojisinin temelleri 2017 yılında atıldı. 2021 yılı itibariyle yaygınlaşan NFT'lerin kullanımı önümüzdeki süreçte de artarak devam edecek gibi.
Küresel ekonomide yeni bir değişim mekanizması olan ve başta sanat eserleri olmak üzere tüm dijital varlıklara etki eden NFT’ler çevrim içi ekosistemde “dijital işler” olarak tanımlanan yeni bir kavramı da oluşturdu.
Bu yıl itibariyle merkezi olmayan bu alanda pazarın kapsamının genişleyeceği değerlendiriliyor. Öyle ki önümüzdeki birkaç yıl içerisinde sadece Avrupa’da 1,5 trilyon dolarlık bir pazar oluşacağı öngörülüyor. Belki de çok yakın bir gelecekte birçok şirketin kendi NFT’lerini oluşturarak satışa sunduğunu görebiliriz.
VR, AR ve MR teknolojileri yaygınlaşacak
Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR), Mixed Reality (MR)… Birbirleriyle benzer kavramlar olsalar da esasında farklı amaç ve özelliklere sahipler.
Son yıllarda sıkça duyduğumuz bu kavramlar gerçek dünya ile sanal dünyayı birleştiriyor. Uzun zamandır gündemde olan ve birçok alanda kullanılan bu teknolojiler yakın gelecekte insanların yaşam biçimlerini oldukça değiştirecek gibi.
Günümüzde oyun, eğlence ve moda sektörlerinde sıkça kullanılan bu uygulamalar gelecekte eğitimden sağlığa, turizmden savunma sanayisine, pazarlamadan havacılığa kadar pek çok alanda kullanılacak. Özellikle AR/VR uygulamalarıyla doğrudan ilişkili “Metaverse” kavramının çıkışıyla bu teknolojilerin gelişimi daha da hızlanarak kullanımı yaygınlaşacak.
Hayal edebildiklerimizden çok daha fazlasını sunacak bu teknolojilerle belki de insanlık fiziksel dünyadan sıyrılarak sanal ortamda yeni bir dünya inşa edecek. Ne dersiniz?
Daha hızlı bağlantı sağlayacak olan 5G ve Wi-Fi 6 teknolojisinin hızdan çok daha fazlasını sunacağı değerlendiriliyor. 5G teknolojisiyle internet, mevcut durumundan 10 kat daha hızlı hale gelirken bu teknoloji ile günümüzdeki bağlantı sistemlerine göre 1000 kat daha fazla mobil veri yönetilebilir olacak ve bu değişim toplumsal yaşamın pek çok alanına etki edecek.
Sağlık, altyapı, endüstri, trafik, artırılmış gerçeklik uygulamalarına yapacağı katkının yanı sıra bu teknolojilerin hem sabit hem de hareketli sistemlerin birbirine bağlanmasında dev bir iskelet görevi göreceği ve ekonomik açıdan da bir devrim yaratacağı belirtiliyor. Ayrıca iş dünyasında hibrit veya uzaktan çalışma şekillerinin gelişimine sağlayacağı katkıyla birlikte yeni çalışma sistemlerinin oluşumuna da imkan sağlayabilir.
Bu arada 5G kullanımının dünya genelinde yaygınlaşmaya başladığı şu günlerde yakın gelecekte hayatımıza girecek 6G teknolojisine yönelik çalışmaların da hız kazandığını belirtmekte fayda var.
Daha iyi ve sürdürülebilir gelecek adına teknolojik olarak geliştirilmiş dijital şehirler oluşturma hedefi uzun süredir konuşulan konular arasında. Birleşmiş Milletler’in yaptığı dünya nüfusunun %70’e yakınının 2050 yılına kadar şehirlerde yaşamaya başlayacağına yönelik öngörü dünya ülkelerini pek çok açıdan teknolojiyle iç içe olan akıllı şehirler kurma düşüncesini gerçekleştirmeye odaklıyor.
Sağlıktan ulaşıma, akıllı ev sistemlerinden eğitime, enerji kullanımından altyapıya tüm alanlarda yüksek teknolojinin kullanıldığı ve tamamen sensörlerle donatılmış akıllı şehirler önümüzdeki süreçte daha fazla konuşulacak gibi.
Önümüzdeki yıllar yine robotik teknolojilerin, otomasyon sistemlerinin ve yapay zeka çalışmalarının sıkça gündeme geleceği zamanlar olacak.
Varoluşundan bu yana en büyük devrimini gerçekleştiren insanlık bu süreçte insan modeli tanımının da tamamen değişimine şahitlik edecek.
Yapay zeka ile donanımlı robotlar, her geçen gün daha fazla gelişen robotik otomasyon sistemleri, günümüzde pek çok sektörde yer alırken geleceğin endüstri sisteminin de en önemli unsuru olacak. Özellikle insanlarla iş birliğinde olacak kolaboratif robotlar (cobotlar) endüstriyel robot alanında bir devrimin sinyallerini veriyor. Önümüzdeki süreçte yapay zeka alanında yapılan çalışmalar da yoğunluk kazanacak ve yapay zeka çok daha üretken, çok daha işlevsel hale gelecek.
Kapasitesi ve özelliği ne olursa olsun her türlü veriyi uzak bir sunucuda saklama imkanı sağlayan bir yazılım altyapısı olarak da tanımlayabileceğimiz bulut teknolojisi hız, verimlilik, güvenlik ve maliyet konularında büyük avantajlar sunuyor. Bulut platformlar hızlı değişimlere uyum sağlayabileceğiniz esnek uygulama mimarilerine olanak tanıyan teknolojik uygulamalardır. Bu noktada siber güvenlik konusunun önemi daha da artıyor.
Siber güvenlik ağları, pek çok güvenlik hizmetinin bütünleştirildiği, esnek ve yönlendirilebilir mimarilerdir. Geçtiğimiz yıl Dünya Ekonomik Forumu, siber suçların toplum için potansiyel olarak terörizmden daha önemli bir risk oluşturduğunu belirledi. Makineler hayatımızın çoğunu ele geçirdikçe, bir ağa eklediğiniz her cihaz kaçınılmaz olarak bir saldırganın size karşı kullanabileceği potansiyel bir hedef olduğundan, siber güvenlik geçmişe kıyasla daha fazla sorun haline gelecek.
Yapay zeka bu alanda da önemli bir rol üstlenecek.
Akıllı algoritmalar, ağ trafiğini analiz ederek ve kötü niyetli eylemleri tanıyarak ağınızı güvende tutmak için çalışacak. Yapay zeka alanında yapılacak çalışmalarla paralel olarak 2022 ve sonrası bu alanda da önemli gelişmelerin yaşanacağı yıllar olacak.
Yeri gelmişken sosyal medyaya da değinelim. Sosyal medya platformları gizlilik konusuna artık daha fazla odaklanacak.
Son zamanlarda gelen tepkiler karşısında özellikle büyük sosyal medya kuruluşlarının 2022 yılından itibaren önümüzdeki dönemde gizlilik politikalarını güncellemesi ve güçlü, ilgi çekici içeriğe olan talep nedeniyle içerik kalitesini göz önünde bulundurarak algoritmalarında değişiklik yapması muhtemel.
Ayrıca müşteri hizmetleri ve ilişki yönetimi gibi yeterince kullanılmayan sosyal medya pazarlama bileşenlerinin yakın gelecekte bu platformlarda başarıyla kullanılacağı belirtiliyor.
2020 ve özellikle 2021 yılı tüm iş süreçlerinde ve toplumsal yaşamda kapsamlı bir değişim ve dönüşümün yaşandığı yıllar olarak geride kaldı. Yaşananlar, bilim ve teknoloji alanında yapılan çalışmaları etkilerken insanlığın geleceğini de şekillendiriyor.
Burada içerisinde bulunduğumuz zaman dilimi itibariyle en çok konuşulan ve gelecek yıllarda tüm hayatımızı etkileyeceği değerlendirilen yeniliklerin, teknolojik gelişmelerin bir kısmını ele almaya çalıştım. Yer verdiğim başlıkların dışında daha birçok alan ve konuda önümüzdeki yıllarda yeni gelişmelerin yaşanacağı değerlendiriliyor.
Bilişim sektörü ve tahmine dayalı analitik, uzaktan çalışma sistemleri, biyoteknoloji, veri ve yapay zeka mühendisliği, kuantum bilgisayar teknolojileri ile otonom sistemler bu alanların başlıcaları.
Yaşadığımız dünyanın ve bu çağın öngörülemeyen ortamında farklı neler olabilir, bizi neler bekliyor bu sorulara cevap vermek pek mümkün değil. Fakat başka hangi kavramlar, uygulamalar ya da sürprizlerle karşılaşırız bunu zaman gösterecek.