Orta Çağ masallarında hep o sarmal merdivenlerden süzülerek inen prensesleri görürüz. Gerçekte ise o merdivenler masallardaki kadar romantik değildi. Kalelerin içindeki dar ve saat yönünde kıvrılan merdivenler, aslında savunma amaçlı yapılmıştı. Düşmanı yavaşlatmak, savunmacıya avantaj sağlamak ve kaleyi korumak için bu mimari tercih edilmişti. Görünüşte basit bir detay olan bu dar basamaklar, aslında savaşın seyrini değiştirecek kadar stratejik öneme sahipti.
Kaleler öncelikli olarak askeri yapılar olarak inşa edildi. Merdivenlerin saat yönünde sarmal yapılmasının sebebi, çoğunluğu sağ elini kullanan düşman askerlerini dezavantajlı hale getirmekti.
Yukarı çıkan saldırganlar kılıçlarını rahatça savuracak alan bulamazken, aşağıdan savunan askerler geniş tarafta oldukları için daha rahat saldırabiliyordu. Merdivenin orta sütunu, aynı zamanda saldırgan için ciddi bir engeldi.
Merdivenler sadece dar değil, karanlık ve düzensizdi. Basamakların yükseklikleri eşit yapılmazdı. Kalede yaşayanlar buna alışıkken, saldırganlar savaşın ortasında sık sık sendeleyip düşebilirdi.
Zaten dar alanda ilerleyen düşman askerleri, dengesini kaybettiğinde savunmacının işini kolaylaştırıyordu. Bu nedenle merdivenler saldırıyı yavaşlatan doğal bir tuzak gibiydi.
Açık bir alanda saldırı olduğunda iki taraf da topluca çarpışabilirdi. Ancak dar sarmal merdivenler buna izin vermiyordu. Saldırganlar tek sıra hâlinde yukarı çıkmak zorundaydı. Savunmacılar ise yukarıdan ok atıyor, mızrak sallıyor ya da kılıç kullanarak gelen askerleri tek tek durdurabiliyordu. Böylece az sayıda asker, çok sayıda saldırgana karşı avantaj kazanabiliyordu.
Bugün spiral merdivenler daha çok estetik veya yer tasarrufu sağlamak için tercih ediliyor. Ancak Orta Çağ’da bu yapılar tamamen stratejik bir savunma aracıydı. Dar, karanlık, dengesiz ve saat yönünde kıvrılan bu merdivenler, kaleyi koruyan askerlerin en büyük müttefiki olmuştu.