Orta Asya'dan Günümüze Kadar Gelen ve Günümüzde de Hala Daha Kullanılan Öz Türkçe İsimler ve Anlamları

07.08.2022 - 07:17

Öz Türkçe, Türkler Anadolu'ya göç etmeden önceki zamanda ilk yerleşim yerimiz olan Orta Aysa'daki Türklerin kullandıkları dile denir. Uzun yıllar öncesine de dayansa birçok Öz Türkçe kelime ya ilk hali ya da evirilmiş ve değişmiş haliyle günümüzde de kullanılıyor. Tarih boyunca göç etiğimiz veya iletişim halinde olduğumuz yerlerden de kelimeler dilimize girmiş olsa da Öz Türkçe kelimede dil içeresindeki varlıklarını korumuştur. Bu isim listesinde de Öz Türkçe isimlerin bir kısmına anlamları ile birlikte yer verildi.

Geçmişten günümüze kadar gelen ve hala daha kullanılan birçok Öz Türkçe isim vardır.

Atakan: Hükümdarlık yapan soylu, ata anlamına gelir.

Atalay: Bilinir olan kişi anlamımdadır.
Atay: Türk mitolojisinde Ceza Tanrısının ismidir.
Atılay: Ünlü kişi anlamına gelir.
Atınç: Atılgan kişi demektir.
Atilla: Avrupa Hun Hükümdarının ismidir.
Ayaz: Türk mitolojisinde Soğuk Tanrısı anlamına gelir.
Aybars: Hun İmparatoru Atilla’nın amcasının ismidir.
Ayberk - Güçlü, dayanıklı demektir.
Aybey - Memluk Devleti’nin kurucusundur.
Aydın: Bilge demektir.
Aydoğan: Doğuşuyla etrafa mutluluk saçan, ay gibi doğan kişi anlımdadır.
Aydoğdu: Ay gibi güzel kişi anlıma gelir.
Ayhan: Hem Oğuz Han'ın annesinin ismidir hem de ayın hanı anlımdadır.
Batı: Güneşin battığı yönünü ismidir.
Batu: Her şeye gücü yeten, üstün gelen kişi anlamındadır.
Batuhan: Üstün kişi demektir ve bir Moğol hükümdarının ismidir.
Batur: Türk mitolojisinde Cesaret Tanrısının ismidir.
Baturalp: Cesaretli kişi demektir.
Baybars: Moğolları yenen tek hükümdarın ismidir.
Berkant: Özü sözü bir olan kişi demektir.

Berkay: Sağlam, güçlü kişi demektir.

Berksan: Meşhur kişi anlamındadır.
Bilge: Göktürk kağanının ismidir.
Boday: Buğday tenli kişi anlamına gelir.
Bolgan: Olay, hadise demektir.
Bora: Şiddetli rüzgar, fırtına anlamındadır.
Boran: Yağmur Tanrısının ismidir.
Börü: Kurt demektir.
Buğra: Türk mitolojisinde Karahan’ın oğlu ve erkek deve anlamına gelir.
Büge: Türk mitolojisindeki ejderhanın ismidir.
Cengiz: Büyük Moğol hükümdarının ismidir.
Ceyhun: Orta Asya’nın en uzun nehrinin adıdır.
Çağatay: Cengiz Han’ın oğlunun ismidir ve tay yani yavru at demektir.
Çağrı: Davet anlamındadır.
Çelik: Su ile sertleştirilen demirin ismidir.
Çetin: Zorlu kişi demektir.
Demirkan: Türk ve Altay mitolojisinde Demir Tanrısı anlamındadır.
Deren: Düzenleyen, derleyen kişi anlamındadır.

Ediz: Değerli kişi anlamına gelir.

Doğan: Yırtıcı bir kuş türünün ismidir.
Dolunay: Ayın bütün haline geldiği haldir.
Doruk: En üst nokta anlamındadır.
Egemen: Bağımlı olmayan, hakim olan kişi anlamına gelir.
Ekin: Olgunlaşmış tahıl anlamındadır.
Engin: Açık deniz anlamına gelir.
Erce: Yiğitçe savaşan askerlere denilen isimdir.
Erdal: Genç kişi demektir.
Erdem: Ahlak ve etik değerlerinin karşılığı olan bir kelimedir.
Eren: Sezgisi yüksek ve yiğit, kahraman kişi demektir.
Ergin: Yetişkin demektir.
Ergül: Türk ve Moğol mitolojisinde hayır duası demektir.
Ersun: Yiğitliğini gösteren kişi anlamındadır.
Ertan: Sabahın ilk saatlerine denir.
Ertuğ: Savaşçı demektir.
Ertuğrul: Dürüst ve güçlü kişi demektir.
Ertunç: Tunç gibi sağlam kişi anlamına gelir.
Gediz: Göl demektir.

Giray: Kırım hanları için kullanılan rütbe anlamına gelir ve hükmeden anlamındadır.

Gökalp: Ertuğrul Gazi’nin amcasının ismidir ve mavi gözlü kahraman anlımdadır.
Göktuğ: Göktürk Kağanlığının egemenlik simgesidir.
Görkem: Güzel görünüş ve şaşalı anlamındadır.
Günce: Günlük demektir.
Güneş: Türk mitolojisinde bir beyin ve bir yıldızın adıdır.
Güngör: Neşeli yaşayan kişi anlamına gelir.
Güral: Kırmızı yanaklı kişi demektir.
Güray: Işık saçan kişi demektir.
Güven: Sadakat demektir.
Güvenç: Güvenilir, emin kişi anlamına gelir.
İrtegün: Ertesi gün demektir.
İynem: Arkadaş, yakın dost anlamındadır.
Ilgın: Esinti, hafifi rüzgar anlamındadır.
Işık: Aydınlık demektir.
İlberk: Tüm ülkenin hükümdarı anlamındadır.
İldeniz: Bilgeliğiyle tanınan Kıpçak Türkü atabeyinin ismidir.

İmer: Çok zengin, varlıklı kişi demektir.

İlge: İlke demektir.
İnal: Kendisine güvenilen kişi demektir.
İnanç: Gönülden bağlanan demektir.
İnay: Küçük erkek çocuk anlamındadır.
Kaan: Türk hükümdarlarına verilen unvandır.
Kıraç: Verimsiz toprak anlamına gelir.
Kıvanç: Övünç demektir.
Koral: Sınır muhafızlarına verilen isimdir.
Koray: Yürekli ve cesur kişi anlamındadır.
Kutay: Kutlu olan kişi demektir.
Kürşat: 40 askeriyle birlikte Çin sarayını basan Türk yiğidin ismidir.
Mergen: Türk mitolojisinde Akıl Tanrısının ismidir.
Meriç: Kuşun iskeleti anlamına gelir. Aynı zamanda bir ırmağın ismidir.
Mete: Asya Hun Devleti hükümdarının ismidir.
Ogün: Özel bir günde doğan bebek anlamına gelir.
Oğuz: Türklerin atasının ve en büyük Türk boylarından birisinin ismidir.
Oğuzhan: Türklerin atası olan güçlü bir hükümdarın adıdır.
Okan: Türk mitolojisinde barış tanrısının ismidir ve anlayışlı kişi anlamına gelir.

Bengü: Sonsuz, ebedi demektir.

Okay: Türk mitolojisinde Sihir Tanrısının ismidir.
Oktay: Ok gibi güçlü kişi demektir.
Oray: Görgülü kişi anlamındadır.
Orhun: Türklerin çıktığı vadinin ve kitabelerin adıdır.
Orkan: Kağan'ın topraklarının ismidir.
Ortun: Ortanca çocuk demektir.
Ozan: Şair demektir.
Öncel: Diğerlerinden önde gelen kişi anlamındadır.
Özhan: Kağan soyundan gelen kişi demektir.
Pamir: Türkistan’daki dağlara verilen addır.
Pars: Yırtıcı bir hayvan türüdür.
Payna: Eski Türklerde Bereket Törenine verilen addır.
Rona: Attila’nın oğlunun adıdır ve aydın, ışık anlamına gelir.
Sarkan: Türk ve Macar mitolojisinde Ejderha Tanrısının ismidir.
Sarp: Erişilmesi zor, engebeli demektir.
Sonalp: Son yiğit anlamında en son doğan erkek çocuğa konulan isimdir.
Soner: En son doğan çocuğa son asker, yiğit anlamında konulan isimdir.
Sonsuz: Edebi demektir.
Şaylan: Eski Türklerde bayram kutlamalarına verilen isimdir.
Şen: Mutlu ve neşeli kişi demektir.

Esin: İlham, nefes ve esinti anlamındadır.

Şener: Neşeli demektir.
Şenol: Her zaman neşeli olan kişi demektir.
Taner: Güçlü kişi demektir.
Tanju: Çinlilerin Türk hükümdarlarına verdikleri unvandır ve ululuk anlamındadır.
Tarkan: Eski Türklerde soylulara verilen bir isimdir ve saygın kişi anlamına gelir.
Tekin: Prens demektir.
Teoman: Mete Han'ın babasının adıdır.
Timur: Timur imparatorluğunun Türk hükümdarının ismidir.
Tolga: Zırhlı başlıklara verilen isimdir ve dost canlısı kişi anlamına gelir.
Toygan: Mülk sahibi, varlıklı kişi anlımdadır.
Tuna: Bir kaplan türünün ve bir nehrin ismidir.
Aybike: Ay kadar güzel kişi anlamına gelir.
Akşin: Beyaz, beyaz gibi olan kişi demektir.
Asena: Dişi kurt demektir.
Ceyla: İnsanlığa bağışlanmış, su gibi şeffaf kişi demektir.
İzel: İz bırakan ellere sahip kişi demektir.
Baydar: Varlıklı kişi demektir.
Banıçiçek: Kutsal çiçek anlamına gelir.