İsminin anlamı 'Barış içinde gelen' olan Imhotep, Antik Mısır'ın en önemli simalarından biri. Mimar, yazar, hekim, mucit, mühendis, heykeltıraş, astronom ve firavun Zoser'in veziri olarak tüm yeteneklerini sergileyen Imhotep, çağının en büyük dehalarından biri olarak kabul ediliyor. Kendisinin hiç bilmediğimiz bir yanı ise Imhotep'in bir nevi tıbbın öncüsü olması! Anlattık... 👇
On parmağında on marifet olan Imhotep, ilk taş piramidin tasarımından firavunun sağ kolu olmaya kadar sayısız başarıya sahipti. Hatta böylesine çok yönlü olması, zamanında tarihçileri varlığı konusunda şüpheye düşürdü!
Mimar olarak yeteneğini kanıtlayan Imhotep, Mısır halkı tarafından hekim yönüyle daha çok seviliyordu. Öyle ki; şifa ve tıp tanrısı olarak tanrılaştırıldı!
Öyle ki tarihçiler eski Mısır'da tıbbi prosedürleri izleyen ölüm oranı, muhtemelen MS 20. yüzyılın ortalarına kadar Hristiyanlık dönemindeki herhangi bir Avrupa hastanesinden daha düşük olduğunu tahmin ediyor.
Papirüste 48'i aşkın farklı yara ve hastalığın nasıl teşhis ve tedavi edileceğine dair metotlar yer alıyordu.
Çoğu yaralanma, inşaat veya savaş esnasında meydana gelmesi muhtemel olanlardı.
Imhotep'in kendisinin dahi bazı durumlarda büyü kullandığı bilinse de, papirüsteki notlar şaşırtıcı derecede moderndi. Hatta apandisit, gut ve artrit gibi hastalıkları tedavi ettiği söyleniyordu.
Hastaları ise farklı şekilde kategorize ederek not alıyordu:
Bununla uğraşmak istiyorum
Tedavi edebilirim
Tedavi edilemez
MÖ 525 ila 664 yılları arasında Imhoteop'e atfedilen ilk tapınak inşa edilmişti. Bu muhtemelen Yunan göçmenlerin, Imhotep ile kendi tıp tanrıları olarak benimsedikleri Askleipon arasında paralellik görmelerinden ötürüydü.
Geçen yüzyıllar boyunca Imhotep'in ünü Mısır'ı aşarak yayılmaya devam etti.
Sadece Ptah (Antik Mısır'da evreni ve diğer her şeyi yarattığına inanılan tanrı) ile özdeşleştirilmekle kalmadı; Bilgeliğin tanrısı Thoth, doğum ve bereket tanrısı Hathor ile de bir tutuldu.
Peki Imhotep'in bu şekilde tanrısallaştırılması, onu 'modern tıbbın öncüsü' olarak görmemiz için yeterli mi?
Bazı tarihçiler, tıp tanrısı olarak ilan edilmesine rağmen hekim olarak etkisinin küçük olduğunu söylüyorlar. Ayrıca papirüs Imhotep'le bağdaştırılsa da, onun ölmesinden yıllar sonra yazıldı.
Imhotep'e dair kaynaklar tek bir metin ile sınırlıyken, tarihçiler Hipokrat ile ilişkilendirilen altmış tıbbi metin buldu.
Ayrıca bu metinler, papirüste yer alandan daha fazla yaralanma ve hastalığı konu ediniyor.
İster Imhotep, ister Hipokrat 'modern tıbbın öncüsü' olsun, iki ismin de tıp için kendi başlarına sağladığı katkılar ve yaptıkları göz ardı edilemez.