Geliyorlar... Karadan, denizden ve havadan geliyorlar...
Geliyorlar... Karadan, denizden ve havadan geliyorlar...
Bu deneyde çocuklara bir kurabiye, marşmelov vesaire ödül olarak sunulur. Eğer ödülü hemen almazlarsa aynı ödülden bir tane daha vereceği de söylenir. Ve bu durumda çocukların hazlarını ertelemek için iradelerini ne derece koruyabildikleri ölçülür.
6 mürekkep balığı üzerinde deney yapan araştırmacıların ilk hedefi deneklerin hangi yemeği daha çok sevdiğini tespit etmek olur. Mönüde canlı bir çim ve ölü bir kral karidesinin yanı sıra yengeç vardır. Denekler canlı karidesi en çok yengeci en az olacak şekilde severler.
İçinde yiyecek olan bu üç kutu mürekkep balığına aynı anda sunulur ve hayvan tahmin edildiği üzere kutulara saldırır. Ancak belli bir süre sonra kutuların kendince bir kuralı olduğunu fark eder. Hatta bir süre sonra hiç açılmayacak olan kutuya yaklaşma zahmetine bile girmez çünkü oradan yiyecek alamayacağını öğrenir.
Mürekkep balığı ise sevdiği yiyeceği yemek için 50 ile 130 saniye gibi kendi bünyesine göre gayet fazla süre sabreder. Yani bir bakıma iradesine hakim olur ve daha çok sevdiği yiyecek için beklemeye tahammül ettiği gibi sevmediği yiyecekten de feragat eder.
Tabii şunu da unutmamamız gerekiyor: bu uzun ömürlü, alet kullanabilen türler sosyal bağlar oluşturabilirler ve öz denetimlerini geliştirerek dürtülerini inkar ederek daha uzun ve iyi bir yaşam sürebilirler. Ancak bu kurallar mürekkep balığı için geçerli değil çünkü onlar ne alet kullanabiliyorlar, ne uzun ömürlüler ne de sosyaller.
'Mürekkep balıkları uzun sürelerini av olmamak için kamufle olarak geçirirler. Neredeyse hareketsiz kalırlar. Böylece avcıların onları bulmasını önleyebilirler. Yiyecek aradıklarında bu kamuflaj bozulur ve avcılarına maruz kalırlar.'
Bu deneyi ilerleten Schnell ve ekibi bu sefer yiyecek tanklarına işaretler koyarak mürekkep balıklarına yiyecek ile işareti ilişkilendirmeyi öğretirler. Bu ikinci deneyde çıkan sonuç ise hazzı en çok erteleyen deneğin daha hızlı öğrendiği olur.
Yani insan zekasının evriminin temelini anlamaya çalışmak istediğimizde görülen o ki mürekkep balıkları bize bir hayli yardımcı olabilir. Çünkü tamamen farklı evrimsel geçmişe sahip hayvanlar görülüyor ki aynı bilişsel özelliklere sahip olabiliyorlar.