Olimpiyatlar deyince dünya duruyor! Asırlardır süregelen Olimpiyatlarla özdeşleşen simgeler de bir hayli önemli... İlk olimpiyatların modern anlamda 1896 yılında Atina'da düzenlenmesiyle başlayan bu spor yolculuğu günümüzde hala spor meraklılarının en vazgeçilmezi. Gelelim klasikleşmiş o simgelere...
Olimpiyat simgesi birbirleriyle iç içe geçmiş beş halkadan oluşur. Olimpiyat halkalarındaki beş renk, dünyanın tüm ülkelerinin bayraklarında temsil edilen en az bir rengi kapsıyor.
Modern Olimpiyat Oyunları'nın kurucusu ve en büyük simgelerinden biridir. 1937 yılında yaşamını yitirene dek Uluslararası Olimpiyat Komitesi onursal başkanı olarak kaldı. Eski oyunlara olan ilginin yoğunluğunu bilen Coubertin, antik oyunların yapıldığı Olympia antik kentinin o dönemde yeniden açığa çıkarılmasından sonra oyunların yeniden oynanması fikrini hayata geçirdi.
Antik Yunanistan'da Olimpiyat Oyunlarının düzenlendiği Elis iline bağlı olan dünyaca ünlü bir antik kenttir. Antik kente yakın bir alanda bulunan Olympia kenti 11 bin nüfuslu bir kasabadan ibarettir. UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'nde yerini almıştır.
Olimpiyat meşalesi, oyunların en büyük sembollerinden biridir. İlk kez 1928 Yaz Olimpiyatları'nda kullanılmaya başlanan meşalenin bir sembol haline gelmesi ise kesinlikle rastlantısal değil. Kökeni Yunan tarihçesine dayanan bu hikayeye, Prometeus'un Zeus'tan çaldığı ateşe dayanmaktadır. Açılıştan haftalar önce bu ateş Olympia'da yakılır, parabolik ayna yardımıyla bir noktada toplanan güneş ışınları meşalenin yakılmasını sağlar. Yakıldıktan sonra oyunların yapılacağı yere kadar götürülür, ilk kez Olympia'dan Berlin'e kadar önemli rotalar gezilerek taşınmıştır.
Latince 'daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü' anlamına gelen slogan ilk kez 1881 yılında Dominikli rahip Henri Didon tarafından dile getirildi. 20 Temmuz 2021 tarihinde 'birlikte' anlamına gelen 'Communiter' kelimesinin eklenmesiyle günümüzde 'Daha hızlı, daha yüksek, daha üçlü - hep birlikte'' olarak kullanılmaktadır.
Kazanan ya da derece almış birinci, ikinci ve üçüncü sporculara sırasıyla altın, gümüş ve bronz şeklinde verilen bu madalyalar sporcular için çok büyük önem taşımaktadır. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi verilerine göre ilk kez kadın sporcularımızla temsil edildiğimiz ve madalya kazandığımız Berlin 1936 Olimpiyatları'ndan itibaren günümüze kadar altın, gümüş ve bronz olmak üzere toplamda 104 olimpiyat madalyamız bulunmaktadır. Bunların 41 tanesi altın, 27 tanesi gümüş ve geriye kalan 36 madalyamız da bronzdur.
6 Nisan 1896'da Olimpiyat Oyunları Atina'da açıldı. Panathenaic Stadyumu, yaklaşık 80.000 kişilik coşkulu seyirci ile tören için doluydu. Yunanistan Kralı I. George açılışı ilan ederken çok büyük bir orkestra ve koro, ünlü Yunan müzisyenin bestelediği Olimpiyat Marşını ilk kez seslendirmek için stadyumun kalbindeki yerini aldı. Spyros Samaras, toplam dokuz filarmoni orkestrasını ve 250 şarkıcıyı bizzat yönetti. Dönemin kaynaklarına göre şu ifadeler akıllara kazındı: “Bu heybetli senfoni dizisi, Kral'dan en mütevazı vatandaşa kadar seyircilerin ruhunu o kadar etkiledi ki, parçayı ikinci kez duymak istediler.'
Şart ilk olarak 1908'de 'Annuaire du Comité International Olympique' adıyla yayımlandı. Ancak bu ilk Şart'ın içerdiği kuralların bir kısmı Pierre de Coubertin tarafından 1898 civarında yazılmıştı. Olimpiyat Şartı, temel ilkelerin ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından kabul edilen kural ve yönetmeliklerin kodlanmış halidir. Olimpiyat organizasyonunu, eylemlerini ve işleyişini yönetir ve Olimpiyat Oyunları'nın kutlanması için koşulları belirler.
Herakles tarafından ortaya çıkarıldığı söylenen, aslen zeytin ağacından çember oluşturacak şekilde iç içe geçmiş bir ağaç dalı sembolüdür. Antik Olimpiyat Oyunlarında madalyalar yoktu. Bu sebeple kazananlar Olympia yakınlarında bulunan Zeus tapınağında bir zeytin ağacından elde edilen çelenkle taçlandırılmıştı. Sonraki dönemlerde ise bildiğimiz üzere sporcular ülkeleri tarafından birçok hediye ve değerli ödüllerle taçlandırılıyor.
2019 yılında resmi komite IOC, dünyanın 'en sürdürebilir' binalarından birini inşa ederek Olimpiyatlara içinde bulunduğumuz yüzyılda önemli bir değer daha kazandırmış oldu.
Sanatçı Gra Rueb tarafından Amsterdam'daki 1928 Yaz Olimpiyatları için yontulmuş Olimpiyat Selamı, Olimpiyatlar için bir hayli büyük önem taşımaktadır. Olimpiyat Oyunları'ndaki en büyük maskotlardan biri de Moskova 1980 Yaz Olimpiyatları'nda kullanılan Misha'ydı. Bunun yanı sıra Olimpiyatlarda kullanılan maskotlar, genellikle bölgeye özgü bitki ve hayvanlardan oluşuyor.